Motuo ka’g dili (Matag Domingo) Ungo ang katabang ni Donato

May namatikdan si Donato sa ilang katabang nga sa higayon nga mangadye silang magtiayon kuyog sa upat nila ka mga anak, manaog dayon ang ilang katabang nga si Elsa sa silong. Ug

mosaka lang kini inig  kahuman nila sa ilang pangaliya.

Nabatasan na man gud nila nga matag abot gyud sa orasyon silang pamilya mangaliya gayod kay mao kini naandan sa iyang mga ginikanan. Ug karon nga duna na sab siya’y pamilya si Donato iya usab nga gihimo ang gihimo kaniadto sa iyang mga ginikanan.

Ug alang kaniya si Donato usa usab kini ka matang sa paggiya sa mga bata nga mag-ampo gayod sa di pa matulog ug mokaon.

Ug ingon sa motultol na lang pud ang ilang mga anak, kay inig bagting sa lingganay sa ilang simbahan, naa man dayon ang ilang upat ka mga anak sa atubangan sa ilang altar ug nagpaabot sa ilang pagsugod sa pagpangaliya.

“Rita, wa ka bay namatikdan anang Elsa,” ni Donato pa ngadto sa iyang asawa.

“Namatikdan? Kay ngano man diay, unsa may imong namatikdan?” mitutok kaniya ang iyang asawa. “Wa man koy namatikdan, Donato?”

“Matag pangadye nato, manaog dayon sa silong kana si Elsa. Magdalidali ra bag kanaog.”

“Unsa man goy naa ana gud. Di lang seguro ganahan nga modungan sa pagpangadye nato,” ni Rita pa nga ingon sa wala hatagi’g gibug-aton ang gipahayag sa bana.

Kini si Elsa dugay na nila. Taga isla Dulomdulo kini siya. Ug matag Biyernes modalikyat gyud kini siya’g pauli sa isla. Ug Domingo nang mobalik. Sa pangidaron niini nga trayenta wala pa gyu’y namatikdan si Donato nga nangulitawo niini. May pagka-sigahon man gud og mga mata kini si Elsa. Nindot unta ang lawas ug puti ang pamanit, apan mahadlok tingali ang matag lalaki sa higayon nga makita nila ang sigahon nga mga mata niini nga kusog kaayong motutok.

Pagka sunod semana, nahalinan og napulo ka buok mga baka ang magtiayon kay duna man sila’y mga buhing mga baka didto sa ilang yuta sa bukid. Ug kay duna tingali nakapaniid nga nahalinan sila’g baka maong gisaka sila’g mga tulisan. Upat ka mga nanagtaptap sa ilang mga nawong nga dunay tagsatagsa ka mga pistola ang gibitbit. Gigapos ang magtiayon nga sila si Donato ug Rita lakip na ang ilang mga anak.

“Kuwarta lang ang among tuyo, Bay,” matud pa sa usa sa mga tulisan. “Busa, isulti na kun hain ninyo tagoi o ibutang dinhi sa inyong balay ang halin sa mga baka, sige na, sulti, kay nikatol na ning among mga tudlo, kakabliton na sa among pistola...”

“Wa, wa mi kuwarta, mga amigo. Ang among kuwarta tua sa bangko among gidiposito,” ni Donato pa.

Unya kalit lang miabot si Elsa nga ilang katabang nga mao pay pag-abot gikan sa isla. “Mga tulisan mo, nia mo aron tulison sila si Manoy Donato ug Manang Rita. Kanindot gud ninyo, grrrrrrrrr!” Kalit nga nahimong mangtas nga iro si Elsa ug gipamugno ang mga tulisan ug gipamaak. Nangahabwa ang ilang mga tinai. Ug sila si Donato ug Rita wala magtuo nga si Elsa usa ba diay ka mangtas nga ungo. Giluwas ni Elsa ang ilang mga kinabuhi. Pagka-ugma wala na si Elsa sa ilang balay, mibiya kini nga wala na mananghid kanila ni Donato ug Rita. (Kataposan)