Pamasol

Ania na usab si Rey sa daplin sa baybayon. Maoy paglantong sa taubon. Gidumdom na usab niya ang naandan niyang hilit nga dapit ang tampi sa pangpang nga gitapdastapdasan sa siaw’ng mga balud sa dagat. Milingkod siya sa ngilit sa tampi.

Gitangtang niya ang gisalig-ay niyang bukag nga maoy sudlanan niya sa mga isda kun ugaling debuynason siya sa pamasinbasin niyang pagpamasol matag hapon. Gihikyad niya ang hataas niyang naylon sa pamasol, diin sa tumoy niini, nag-ungot na ang taga. Gikuot niya sa ilawom sa iyang bukag ang giputos sa hinawob nga dahon sa saging nga mga paon — ang mga wati nga kinawot niya sa yuta haduol sa ilang panghugasan.

Panguma ang panginabuhian ni Rey uban sa pinangga niyang asawa nga si Daylin. Usa ka ektaryang luna sa banika ang gitikad niya, sukad sila magminyo ni Daylin. Sa dihang nagsabak na ang iyang asawa ug kanunay nga nangala og lab-as nga isda, napugos si Rey sa pagkat-on og inantigong pagpamasol. Misamot ang pagmahal ni Rey sa iyang asawa ilabi na kay nagsabak kini sa una nilang liwat.

“Gusto na sab ko’g sabaw sa lab-as nga isda, Rey....!” kini ang gisulti kaniya ni Daylin, human sa ilang paniudto kaganiha.

“Ayaw kabalaka, Daylin! Mamasol ko karong hapon, aron ka makahigop og lab-as nga sabaw sa preskong isda....!”

Taudtaod na ang pagpamasol ni Rey sa tampi sa pangpang nga nag-umbaw sa milantong na nga dagat, apan wala pa gyuy isdang mikubit. Gigil-asan siya nga naghunahuna sa buros niyang asawa nga nangala. Unya, may misangpit sa iyang luyo. Sa iyang paglingi, maoy nasugat sa iyang panan-aw ang mapahiyumong panagway sa usa ka guwapuhong lalaki nga daw katalirungan niya ang pamayhon. Puti ang pamanit niini.

“Wa ba gyuy isdang mikubit, Pareng Rey...?” timbaya sa puting lalaki nga nagpahiyom nga miduol kang Rey nga gihakop sa kahibulong.

“Gitawag ko nimo’g Pare...? N-nakaila ka nako...? K-kinsa ka? Mora’g wa ka sa among baryo nagpuyo....?” pakisusi ni Rey sa mahigalaong lalaki nga inanay’ng mibira sa naylon sa iyang pasol.

“Si Boy ko! Taga-dinhi ra god! Sama nimo, minyo na sab ko, apan wa tugahi og anak uban sa akong asawa! Nasayod kong nangala og lab-as nga isda ang buros mong asawa, mao nga namasol na sab ka karon...!”

Nakapanakla si Rey nga mitutok sa bag-ong higala nga mikalit lang sa pagpatim-aw.

“Mao bitaw nga namasol ko...! Apan dimalas man, way kubit...!”

Gipikpik ni Boy ang abaga ni Rey.

“Ako unyay kugos sa taliabot ninyong anak, Pare Rey! Mao bitaw nga gitawag tika’g Pare! Ayaw nag hago sa pagpamasol. Naa nay sulod nga mga isda ang imong bukag, Pare Rey! Timan-i lang, sa matag pamasol mo dinhi sa tampi sa pangpang, sangpita lang ang akong ngalan ug maimo ang kalidades nga mga isda nga mopuno sa imong bukag, Pare Rey!”

Gilingi ni Rey ang iyang bukag. Nahasiga ang iyang mga mata. Ang iyang bukag nahamabaw na sa daghang isda nga nagkisikisi. Dihang gianinaw niya ang iyang atubangan, kalit lang nga nahanaw ang ambungang lalaki nga nagpaila niya nga si Boy, nga nagsaad kaniya nga maoy mokugos sa taliabot nilang anak ni Daylin.

Nagyangoyango si Rey nga nagpahiyom. Wa siya magdahom nga moabot sa ilang kinabuhi ni Daylin ang umaabot nilang kumpare nga motabang kaniya sa iyang pagpamasol dinhi sa tampi sa pangpang. Ug nasayod na si Rey kun si kinsa ug unsa nga matang sa pagkatawo ang bag-o niyang nahigala sa tampi sa pangpang nga nag-ambo sa dagat. (Kataposan)