Sogod, Cebu

Nakita ko na usab si Ador nga naghinuktok sa payag sa daplin sa dagat. Kining maong payag maoy iyang palabyan sa panahon matag hapon sama karon. Adunay kagahapon nga naglambigit sa payag sa iyang kinabuhi.

Giduol ko ang suod kong higala.

“Si Estrella na sab ang imong gihunahuna, no, Ador?” Mitupad ko’g lingkod niya sa salog nga kawayan sa payag nga nag-atubang sa lawod. Wala nay bungbong ang payag dapit sa lawod. Nagsugod na’g katun-as ang payag.

“Si Estrella mao ang bituon sa akong kinabuhi, Gabriel. Samtang may bituon pa ang langit panahon sa kagabhion, magpabilin si Estrella sa akong kasingkasing.”

Namula ang mga mata ni Ador. Miginhawa ko’g lawom. Naluoy kaayo ko sa akong higala. Si Estrella mao ang bugtong babaye nga iyang gihigugma.

“Hangtod kanus-a ka maghulat kaniya, Ador?”

“Mobalik siya nako, Gabriel. Maghulat ko niya dinhi. Kining payag maoy among abotanan kaniadto. Niining payag namo itisok ang among mga panumpa.”

“Tua na siya sa layo, Ador. Maluoy ka sa imong kaugalingon. Kalimti na si Estrella.”

Wala motubag si Ador. Hinuon, mikanaog siya sa payag. Milakaw nga wala gihapoy tingog. Mipaingon sa iyang balay didto sa unahan. Usa ka karaang balay nga kabilin sa namatay niyang mga ginikanan. Ug kay bugtong siyang anak, siya ang nag-inusarang sumosunod sa maong balay ug sa ilang kalubihan ug kamaisan sa among dapit sa San Isidro nga maoy gikuhaan niya sa iyang panginabuhi.

Tigulang na kami si Ador. Nag-edad nag saysintay singko. Kabata namo si Estrella. Taas og pangandoy si Estrella. Kun makab-ot niya ang langit, kab-oton niya kini. Sa ilang panaghigugmaay ni Ador ug Estrella, wala mahanaw sa hunahuna ni Estrella ang iyang tinguha.

Milangyaw si Estrella pagkahuman niya sa kolehiyo. Naghilak si Ador. Kaming tulo pulos na nakahuman og kurso. Apan si Ador wala madani sa pagpanarbaho. Si Estrella ang kanunay niyang gihunahuna.

Usa ka hapon misuroy ko sa baybayon. Giduaw ko ang payag. Apan wala si Ador. Nahibulong ko. Ug nabalitaan ko nga giatake sa kasingkasing si Ador ug atua sa ospital sa lungsod. Giduaw ko ang akong higala.

Natulog si Ador. Midaot siya. Namiyahok ang mga aping. Nagsangpit siya kang Estrella.

“Balik na, Estrella. Balik na kanako.”

Sa tumang kaluoy ko kang Ador, nanglugmaw ang akong mga luha. Talagsaon ang gugma ni Ador kang Estrella. Dili siya makadawat nga minyo na si Estrella ug atua mamuyo sa laing nasod.

Milabay ang mga adlaw. Hapon na kaayo. Milingkod ko sa salog nga kawayan sa payag daplin sa baybayon. Nag-inusara lang ko. Wala si Ador. Gibati ko ang tumang kamingaw sa pag-inusara. Nanghupaw ko. Sagunson nga nangagho.

Unya mikanaog ko sa payag dihang mitikyop na ang kagabhion.  (Kataposan)