Misamot ang kamangtas ni Anastacio

Namatikdan ni Agustina, asawa ni Anastacio, nga kaadlawon nang mopauli ang iyang bana. Bag-o pa silang gikasal, niadtong miaging tulo ka bulan pa lamang. Mao bitaw nga nahibulong si Agustina kay inay hatagan siya’g higayon sa iyang bana, labi sa ibabaw sa kama, ingon sa uga na man hinuon kaayo ang gipakita niining linihokan ngadto kaniya.

Hinuon, sa unang gabii human sa ilang kasal, gipakita gyud ni Anastacio ang iyang katakus diha sa ibabaw sa kama, ug siya igo na lang pagsunod sa gusto sa iyang bana sa lainlaing posisyon sa pagpakighilawas niini kaniya.

Ingon gyud tingali niana ang bag-ong minyo, apan kadto milungtad lang sa usa ka bulan kay sa pagka-sunod bulan, dili na man kini mosayo og uli. Unya mangatarongan kini nga miduaw siya sa iyang mga ginikanan nga tua magpuyo sa isla Pulang Mata --ang isla nga gidungogdungog nga daghan kaayong mga ungo.

“Akong giduaw sila si Nanay ug tatay, Day,” niini pa dihang buntag na kining nahiuli. “Sayod ka na, layo ang isla. Luoy ko sa mga tiguwang kay mga kanding ray kuyog nila...”

“Kun moduaw ka’g usab pakuyoga sab ko, ha, Anas?” ni Agustina pa nga ingon sa gibati’g kahiubos nga si Anastacio lang ang mosige’g adto sa isla.

“Okey, gusto ko nga mosulti ka gyud nako, sama niaron,” ni Anas nga mihukas sa iyang sinina. Nadayag ang balhiboon niyang dughan ug may nakitang pat-ak sa ugang dugo si Agustina diha sa may dughan ni Anastacio.

“Dugo, o, dugo naa sa imong dughan, nibagtok na,” ni Agustina nga natingala.

“A, kini, dugo ni sa manok nga akong giihaw didto sa isla. Ako man gud ang gipaihaw nilang Nanay ug Tatay,” mubong tubag ni Anas.

“Mao ba,” ni Agustina pa upod. Pero, dili lang kay karon ra kini niya masaksihi. Niadtong usang adlaw dunay medyo preskong dugo ang panyo ni Anastacio ug duna poy dugo ang kuwelyo sa iyang polo-shirt.

“Dali ra, Agus, mangatulog na ta,” ug gigakos dayon ni Anas si Agus ug gihubo ang sapot niini ug unya gipalong ang suga.

Bag-ong Tuig na. Ug si Anastacio naglingkod sa ilang pantawan. Lawom kaayo ang iyang gihunahuna. Giduol siya sa iyang asawa.

“May problema ka?” ni Agustina pa.

Miyango si Anas.

“Unsa man na? Makatabang ba ko ana?”

“Dili, ako ray makatambal niini.”

“Unsa lagi na?”

“Agustina, abi nimo, kaliwat mi’g ungo. Ug ako dugay nang nidawat sa maong kabilin namo. Maong dugay kong mahiuli dinhi sa ato kay mangabat pa ko. Ug kadtong dugo nga imong nakita sa akong dughan ug ingon sa akong panyo, dugo to sa tawo,” wala motan-aw si Anas sa iyang asawa.

“U-ungo diay ka, Anas?” nahasiga ang mga mata ni Agustina.

“Ug mao ni problema nako ron, kay Bag-ong Tuig na gud. Gusto unta ko nga magbag-o apan unsaon man, misamot na man hinuon ang akong pagka-mangtas. Dili na nako kini ma-control. Unta, hisabtan ko nimo, Agustina, kay asawa ko na man ikaw...” milingolingo si Anastacio.

“Unya unsa may imong buhaton ana ron, Anas?” nangutana ang asawa.

“Mosubang karon ang buwan, ug gusto ko, nga inig subang niini imo kong dunggabon dapit sa akong tiyan, ug unya, sawra ang dugo ug imna, aron mahimo ka na sab nga mangtas sama nako..kay masingo gyud nako ang kahumot sa imong dugo, Agustina kay normal ka man gud nga tawo. Busa, karong taudtaod inig subang sa buwan, buhata ang gisulti ko kanimo...”

Mitutok si Agustina kang Anastacio. “Oo, buhaton ko kini, Anas aron kita nang duha ang mamalbal og tawo...” (Kataposan)