Kababata apan dili higala

Wala man gyud ko’y sala niana, Sir. Tinuod nihulbot ko’s akong kutsilyo. Apan wala man nako na siya dugmaka. Siya may nihasmag kanako. Nataroyan gyud hinuon siya’s balaraw” matud ni Rel Arago (sa tuno nga binukidnon, kanang gitawag og taga-South) human siya basahe sa Information (complaint sa kasong pagpatay) atubangan sa huwes ning buntaga. Arraignment (pagbasa sa information) karon sa kaso nga pagpatay batok kang Rel Arago. Nikunot ang agtang ni Judge Digno Rallos, sa RTC Branch 66 sa lungsod sa Oslob.

Nagpugong sa iyang pahiyom kay kakataw-unon si Atty. Gerry Rason, abogado ni Rel nga nagbarog sa wala sa akusado. Gitabunan niya iya baba sa tuong palad. “Atty. Rason! I am suspending for a few minutes the arraignmet of your client. Kindly explain to him again what has been agreed during the bargaining!” sa huwes. “Yes, Your Honor” ni Gerry. Niagbay sa iyang kliyente aron palingkuron kini. Nakapahiyom si Prosecutor Olga Llenas. Nitan-aw nila.

Taga bukirang barangay sa lungsod sa Oslob si Rel. Pwerte gyung bukira. Gani sa ilang balay sa baryo Loaysa, makita na didto ang dagat sa Tanon Strait. Kababata niya si Tibur Rayos apan di sila higala. Taga silingang baryo si Tibur, sa baryo Kuna. Gikan sa gagmay pa silang mga bata, kada kita nila magsinumbagay gyud sila. Duna sila’y kalagot sa usa’g-usa nga matawag nga dumot na gyud. Tungod tingali sa pagsinawayay nila’s usa’g-usa. Si Tibur motawag ni Rel og dako’g ulo. Si Rel mobawos og hingan ni Tibur nga “patok” o pihing o hiwi og ulo. Apan dihang nahingkod na sila, taas ug dako si Tibur nga pagkatawo. Si Rel, gamay ug mobo nga morag putot nga pagkatawo. Sukad adto, di na mosukol si Rel og sinumbagay ni Tibur. Unya magdaladala na siya’g kutsilyo. Ug tungod kay mga ulitawo na sila, dili na sila kanunay mag-away. Magtinan-away nala’g tabis o hait nga tinan-awan. Kutob nalang diha.

Kada tabo sa baryo Loaysa, dunay sugal sama sa tigbakay, hantak ug baraha. Swertehun si Rel sa hantak. Niining usa ka hapon sa tabo, sa napulo ka antog, kapito si Rel maharii.

Pagkilumkilom na, nangundang ang mga kahantak ni Rel. Namungingi sa kuwarta iyang mga bulsa sa karsones. Dihang pauli na unta si Rel, nasugatan niya sa dalan si Tibur nga nag-ikis ang linaktan sa kahubog. “Barato bay! Kay gusto pa kong muinom!” banghag ni Tibur sa kasugat. Niurong si Rel sa paglakaw. Nihulbot dayon sa iyang baraw. Si Tibur kay nagsalig nga dako, nihasmag dayon ni Rel. Sa kangitngit, wa kakita si Tibur nga namuntar na ang baraw ni Rel. Ang pul-an dikit sa tiyan ni Rel. Ang talinis nagtudlo ngadtong Tibur. Sa kadako ni Tibur, nangatumba sila. Nadat-ugan si Rel. Apan nipuok sa tiyan ni Tibur ang otso pulgadang baraw.

Sa wa pa basahe si Rel sa kaso, gipasabot siya’s iyang abogado nga moangkon lang sa sala aron wa nay bistabista. Unya ang gobyerno makadaginot sa sapi nga magasto sa kada adlaw nga pagbista sa kaso. Kay niboluntaryo man siya pag-surrender sa pulis human sa hitabo, ug moangkon siya (plead guilty) maminus iyang sentensiya ngadto sa sais anyos lang. Unya puwede di siya prisohon kay aplayan og probation. Niyango si Rel nga moangkon siya.

“Naulawan ko sa huwes ug sa piskal. Kun mausab imong hunahuna, ako na lang ingnon ang huwes nga mo-resign ko isip imong abogado,” hunghong ni Gerry ngadtong Rel dihang nagkatupad na sila sa lingkoranan nga taas para sa mga akusado. “Ngil-ad man god kaayo attorney nga moangkon ko sa sala nga wa nako nabuhat!” pangatarungan ni Rel. “Kana maoy tukiunon kun dili ka moangkon nga tag-iya sa kutsilyo ang nakasamad ni Tibur?” ni Gerry. “Akoa” ni Rel. “Pero di ka moangkon nga ikaw nakapatay?” ni Gerry. “Dili” ni Rel. “Ako gitudlo lang sa husgado nga abogado nimo sa pro bono (libre) nga serbisyo. Kun dili ka muangkon, mangita gyud ka’g abogado nimo nga imong binayran” ni Gerry. “Ah, muangkon na lang ko, torni. Kay wa koy ikabayad og abogado” ni Rel. “O sige. Sunod nga pagbasa nimo sa kaso karong taudtaod, ingna nalang nga sad-an ka. OK?” ni Gerry. “Ok torni” ni Rel. Ug nisinyas si Gerry sa Interpreter nga puwede na tawgon og balik ang kaso ni Rel. (Kataposan) (Sa gusto’g libreng kunsulta, dad-a ning pahina sa opisina sa tagsulat. Iatol og Sabado sa buntag)