Dako pa's peso'ng karaan

Maoy naabtan ni Doming ang tabitabi sa merkado sa ilang lungsod, kabahin sa balita nga may mga tawo kuno nga nangabot sa ilang dapit kay mamalit og mga tuko. Sa kantidad nga haska gyung dakoa. Usa ka libo ug lima ka gatos ka pesos (mil-singko) ang buok. Unya posible pa kunogn modako pa ang presyo.

Depende sa kadak-on sa ulo sa maong mananap. Nakapahiyom si Doming nga nakahagdaw sa maong balita. Ug mao dayoy misantop sa iyang hunahuna ang mga tuko nga magtingogan sa ilang balay. Dugay-dugay na kining mga tuko-a nga anaa nagpuyo sa kisame sa ilang balay. Ug nakasiguro siya nga molapas pa sa mil-singko ang kantidad sa ubang tuko nga anaa sa ilang balay, kay haska mang dagkoa og ulo niini.

Pag-abot sa ilang balay, daling gisayran ni Doming ang iyang asawa, nga si Bagada, kabahin sa balita nga iyang nahagdaw didto sa merkado. Ug sama si Doming, naghinamhinam si Bagada ug nalipay usab sa maong balita. Kay sayod man siya nga linibo gyud unya ang ilang ma-kwarta, kay haska mang daghanang mga tuko nga anaa nagpuyo sa ilang kisame.

Wa maglangan si Doming. Mikatkat dayon kini sa ilang kisame aron manakop og mga tuko. Mora'g bao ang lalaki nga mihinayhinay og kamang sa kahoy nga maoy iyang gilatayan o gihimong damba aron sa pagpangita sa maong mga mananap. Samtang si Bagada nga didto sa ubos nga bahin, igmat usab ang mga mata nga nag-aninaw sa mga suok-suok sa haligi aron sa pamasin nga siyay unang makakita sa maong mananap.

"Ay Ming..! naay tuko diri sa haligi, Ming..!" ni Bagada nga abtik kaayong nakatudlo sa tuko nga mi-aksyon og pasok sa bangag sa usa ka haligi. Apan wa kini tagda ni Doming sa dihang nakita niya ang maong tuko nga gitudlo sa iyang asawa. Wa gayud niya kini dakpa.

"Nganong wala man na nimo dakpa, Ming..?" banghag sa asawa.

"Ay sos nimo, Day...! ayaw nang tuko-a, Day.., kay gamay ra kaayo na'g ulo. Gamay ra na'g presyo!" tubag sa bana nga padayong mikamang sa kahoy nga iyang gitongtongan ug mipaingon sa pikas na usab nga kampi sa kisame. Apan sa tantong kamangkamang ni Doming. Wa damhang misiwil ang iyang buhi sa luag niyang purol. Wa diay mag-brief ang lalaki ug maoy hinungdan nga misuyla ang iyang binuhi.

"Ayyyy.... Ming...!!! na-na-ayyy ... tu-tuko, Ming...! dakpa'g dali, Ming! Sosss...! siguro gyud kong mahal ang presyo anang tuko-a, Ming...! kay haskangggg ... dakoa og ulo niana"ni Bagada nga nagkanguhal ang tingog kay mora'g gigil-asan nga nagtudlotudlo sa iyang nakita.

"A-asa man, Day?" pakisayod ni Doming nga wa makakita sa tuko nga gitudlo sa iyang asawa. Naglisod kini'g lingi sa gitudlo ni Bagada, tungod sa kalisod sa iyang posisyon nga nag-gakos sa kahoy nga maoy iyang gikamangan.

"Unsa, Day...! siguro ka nga dako gyug ulo?' dugang pakisayod sa bana ngadto kang Bagada.

"Dako lagi Ming! Perti gyung dakoa...! Dako pa's pesong karaan!"ni Bagada nga sa ilawom sa iyang kahiladman garabi na niyang kagiki-a ug kinatawa. Ug wa maglangan ang asawa, dali kining mikuha og bangko aron iyang katungtongan aron iyang itug-an kun asa ang tuko nga iyang nakit-an. Ug sa dihang nakatongtong na siya sa bangko ug maabot na niya ang tuko nga iyang nakit-an daling gilabtikan ang ulo sa buhi ni Doming nga misuyla sa luag niyang purol.

"Kini, Ming...! kining tuko-a Ming..!" ni Bagada dayong labtik og kusog sa iyang mga tudlo ngadto sa ulo sa binuhi ni Doming nga migawas sa purol.

"Mahal-mahal gyud ang presyo ani, Ming,kay haska mang dakoa sa ulo niini! Dako pa's peso'ng karaan!" ni Bagada nga midayo'g buhakhak og katawa nga nakalabtik sa ulo sa tuko ni Doming nga dako pa's pesong karaan. Apan takulahaw lang mi-ok-ok kay gisakitan tungod sa paglabtik sa asawa. (Katapusan)