Si Pedro ug ang mga musikero

Si Pedro kugihan mananom og mga utanon sa bukiran sa Tagini, Carmen, Cebu. Tambok kaayo iyang mga utanon kay maayo niyang pagkaatiman. Kusog iyang halin sa iyang mga tanom. Nasapian siya. Wa ilhi si Pedro, kun kinsa iyang kagikan. Dagsa lang siya ining lungsura. Way asawa o anak. Mga singkwentahon iyang pangidaron. Nagsugod lang siya’g kaingin balig usa ka hektarya. Unya gitamnan niya.

Usa ka hapon, kalit lang nahanaw si Pedro. Nagduda ang mga nananum sa kasikbit niyang mga umahan og utan, nga gidagit siyas mga NPA. Ug gipatay.

Dangtag usa ka bulan sukad pagkawala ni Pedro, hinayhinay nga nangamatay iyang mga tanom. Dakong kahibulong sa mga silingan. Gitabang nila ang mga tanom. Giabunohan ug gibisibisan kanunay. Apan nangalarag gyud ang mga utanon ug lamas nga tinanom ni Pedro.

Nisamot ilang kahibulong nga sa pagkahurot og kamatay sa mga utanon may nibuthong usa ka repolyo. Usa lang gyud ka punoan. Duol sa agianan sa tawo nitubo ang repolyo.

Tambok ug dako kaayo ang repolyo nga nitubo. Kusog iyang pagtubo. Usa ka bulan lang gikan sa paggitib niini, mora na kadak-ag simboryo sa Kapitolyo.

Morag may kabuot ning tanoma. Mabuntag mobukhad siya sama sa bulak nga namuklad. Magabii mosira siya. Sama sa bulak nga biyoos pa ug wa pa namuklad.

"Mao diay'ng nangamatay ang ubamg mga tanom kay giilog sa higanteng repolyo ang tanang sustansiya sa yuta!" matud ni Otik nga nag-uma sa kanait sa umahan ni Pedro.

Ug niabot ang dakong tanghaga sa tibook baryo. Kada hapon dunay mamatay sa mangagi sa agianan duol sa higanteng repolyo. Kada humag salop sa adlaw. Ang nangamatay, igo lang makahumag saka sa hagdan sa ilang balay. Dayon moluwa og dugo ug mawad-ag ginhawa.

Pag-abot sa kinse ka nangamatay, di na paagian sa Barangay Kapitan ang maong agianan duol sa repolyo. Apan kini ang labing hapsay ug sayon nga agianan ikomparar sa laing agianan nga ngilit sa pangpang. Ang mga hadlokan ug matohotohoon wa na nangagi. Apan mas daghan ang dili mahadlok ug dili motoo nga may kalabutan sa kamatay ang higanteng repolyo.

Pag-abot nag bayente singko ang nangamatay nga nanagsugpa pag-abot sa ilaha, nisugo na gyud ang Barangay Kapitan ni Petronilo nga usa ka tanod. Papanid-an niya ang repolyo gikan sa pagbuswak ini sa buntag ug hangtud sa pagsira inig salop sa adlaw. Nitahod si Petronilo ug nagdala siyag duha ka kaubang mga tanod nga sila si Opong ug si Itsoy.

Inig sumasalaop na ang adlaw, mag-anam og sira ang mga dahon sa repolyo. Morag higanteng duha ka palad nga gihugpong kay dunay gisawo. Kalit lang kining nisira pag-agi sa usa ka lalaki nga nagdala og violin. Tayming gyud ang pagsira sa pagtomong sa anino sa lalaki ngadto sa sentro sa mga dahong nagbuka.

May ika-bayente site ngadtos ika-trayenta nga nangamatay. Puro kamaos musika, sama sa plawta, trumpet, ug piyangpiyang. Ang ilang anino nasulod sa sentro sa mga dahon sa repolyong nagbukad. Nagpatabang ang kapitan ug albularyo.

"Ang repolyo ganghaan sa engkantasya," matud ni Gorio nga albularyo. Gikunsulta niya tanan niyang abyan.

"Kadtong nangamatay, di to sila tinood nga namatay," dugang niya.

Pagkasunod adlaw, nagdala og napulo ka tarong gasolina si Noy Gorio. Gibubuan niyag gasolina ang repolyo. Gidauban. Nikisikisi kini.Ug nikanoos. Morag mananap nga nahilos.

Pagkaugdaw, namutho ang trayenta ka nanagsugpa og dugo. Ang pinakaulahing nibutho og balik mao tong pinakaulahing namatay. Gihangop silas tagsatagsa ka pamilya ug nilibot sa nahimutangan sa repolyo.

"Nag-unsa man mo didtos engkantasya?" sukot ni Petronilo sa pinakaulahing nibutho.

"Gipatukar mi didto. Gusto mag banda si Can Tikay, apo ni Can Segereng," sa batan-on. Ang trayenta nga nangawala, puro diay kamao motukar og instrumento.

"Si Noy Pedro among band leader," matud adtong nagdalag violin.

"Ha? Unya? Wa man lagi siya mahiuli?" ni Petronilo.

"Lahi man to iyang kontrata," sa batan-ong lalaki. Nakapangawot sa ulo si Petronilo. Apan wa nahanaw iyang pagduda nga si Pedro engkanto. (Katapusan)