Kinsay nagpatay?

Talagsaon ang naangkon nga katahom ni Mercedes. Bakakon ra kaayo ang usa ka tawo nga dili maibog kaniya. Madanihon og mata. Ang kinidlap sa iyang mga mata morag bato-balani nga mosuyop sa pagbati nga nagduka na unta. Atol sa tinuig nga pangilin sa lungsod nahimo siyang rayna nga nakahatag og dugang kasadya sa koronasyon. Anak siya sa mga ginikanan nga kasarangan lamang ang kahimtang.

Usa sa mga maghahalad ni Mercedes mao si Engr. Francisco Monares nga dili pa lang dugay nakapasar sa board exam. Mapugsanon si Engr. Francisco Monares sa iyang gugma apan ang dalaga walay pagtan-aw kaniya sa katarongan nga aduna na siyay hinigugma. Dili siya makaako sa pagbudhi ni Romel, nga bisan og kabos kini iyang gisaaran nga unongan ug pakamatyan.

Si Romel iyang kabata ug ka eskuyla gikan sa elementarya hangtod sa hayskol. Parehas silang wala makatunob ni makabasa sa mga basahon sa kolehiyo. Maoy hinungdan nga nanarbaho na lamang sila ug nagsinaaray nga kon aduna na silay igong tinigom magminyo na sila.

Usa ka hapon niana, samtang nanglingkod sila sa daplin sa baybayon diin ang ilang mga tiil nagtuhil-tuhil sa basa nga balas nga bag-ohay pa lang gibiyaan sa naghunas nga dagat. Miingon si Romel: "Merced, ang gugma ko kanimo, kamatayon ra maoy utlanan!"

"Hinaot pa unta, Romel, nga walay mga dag-om sa kasakit nga mosalimbong sa atong langit."

Samtang sa laing bahin, si Engr. Francisco Monares, dili makadawat sa iyang kapakyasan. Nakahukom siya nga sa minaayo o sa daotan nga paagi iyang angkonon ang pagka babaye ni Mercedes. Isugal niya ang kataposang baraha kutob sa iyang mahimo.

Unya usa ka gabii niana, samtang si Mercedes mao rang usa sa balay kay ang iyang mga ginikanan didto sa siyudad ug wa pa mahiuli sa maong takna, nahiabot si Engr. Francisco Monares. Diha-diha gipahimuslan dayon sa batan-ong enhenyero ang higayon.

Misukol si Mercedes aron pagpanalipod sa iyang kaugalingon. Apan gisuntok ni Engr. Francisco Monares ang iyang kuto-kuto hangtod nga nawad-an siya sa panimuot.

Gihubo gilayon ni Engr. Francisco Monares ang iyang t-shirt aron pahimuslan ang dalaga, apan sa kalit lang gitampok ang iyang buko-buko sa makadaghan nga higayon hangtod nga nakabsan siya sa kinabuhi.

Sa dayong kanaog sa mamumuno gibilin niya sa kamot ni Mercedes ang baraw nga maoy gigamit sa pagpatay. Misuot ang mamumuno sa kangitngit ug buot niyang kumkomon ang balaod.

Sa pagkamatngon og buot ni Mercedes, nakasiyagit siya sa kalisang kay maoy iyang nakita diha sa hawanan si Engr. Francisco Monares nga wala nay kinabuhi ug nagbanaw sa kaugalingon niyang dugo.

"Apan kinsa? Kinsay nagpatay kang Engr. Francisco Monares? Dili ako ang nagpatay dili...." mihilak ug mikurog si Mercedes sa kalisang. "Apan nganong ania kining baraw sa akong mga kamot, ngano?"

Mga pangutana kini nga diha lamang mangahulog sa kahiladman ni Mercedes. Siya gayod ang hipasanginlan kay diha man sa iyang mga kamot ang baraw nga maoy gigamit sa pagpatay.

Ang matuod nga mamumuno gawasnon ug angay pangitaon sa mga tinugyanan sa balaod aron taralon ug kasilotan sa atong hukmanan. (Katapusan)