Mibalik ang wakwak dihang gibugalbugalan

Matag tikyop sa kilomkilom mabati dayon sa taga dinhi sa balangay ang tingog sa wakwak nga tua na sa itaas nga maglupad-lupad. Hinuon dili kini magdugay kay mora’g molabay lang kini. Seguro adto kini mangabat sa silingang baryo.

Dinhi sa balangay sa Magdugo ang mga lumolupyo nakalitan ning kalit nga pagtumaw sa wakwak. Matag gabii gyud ila dayong madungog ang tingog sa wakwak. Usahay, sayo pa gani kaayo naa na kini nga magtingog sa may atbang nga dakong punoan sa akasya. Hinuon wala pa may giabat o gibalbal dinhi sa Magdugo. Pero, ang mga lumolupyo nagtuo gyud nga dunay bag-ong gipatakdan pagka-ungo dinhi sa ilang balangay. Mao nga si kapitan Islaw ang batan-ong Kapitan nga maoy mipuli kang Digoy nga maoy kanhi kapitan nga napildi sa miaging piniliay mipatapok sa iyang mga tanod.

“Unsa man, taga dinhi gyud kaha na sa ato nang wakwaka, Sidro?” Ni Kapitan Islaw pa nga didto niya itumong ang maong pakisayod sa iyang hepe sa tanod nga si Sidro. Pero, igo lang sab nga mipitokpitok ang mga mata ni Sidro nga mora’g nagduda nga taga dinhi o dili ba ang maong wakwak.

“Sige bitaw kong kadungog sa tingog sa wakwak, kapitan,” ni Sidro pa nga nagkawotkawot sa iyang ulo. “Kada kilomkilom gyud na...”

“Sus, hadlok man anang wakwak. Karong kilomkilom, kay mag-inom man ming Dagol, ako nang hagiton nang wakwaka. Makigkombati ko niya!” Kusog ang tingog ni Ismael dihang miduol siya sa tapok nilang Kapitan Islaw ug mga tanod. Kini si Ismael mao ang labing bugoy nga ulitawo dinhi sa balangay. Kanunay lang kini siyang dunay ikaharong nga sinumbagay o di ba dinunggabay. Bisan gani si Kapitan Islaw mora’g bation usab og kataha niining tawhana. Duna man gu’y daghang barkada kini si Ismael ug nagsalig pud kay sapian ang mga ginikanan ug dunay koneksiyon sa mga dagkong politiko sa siyudad ug dinhi sa probinsiya.

“Aw, naa ra na nimo, Ismael. Pero, ungo man gud na. Duna na sila’y talagsaong gahom...” kalma nga namulong si Kapitan Islaw.

“Basta di lagi ko mahadlok og ungo, kapitan. Di man gani ko mahadlok og mga armadong tawo, ungo pa hinuon. Kining lisensiyado kong pistola mao ni motapos anang wakwaka. Nagsabasaba lang gyud na matag gabii!” Mikunot ang agtang ni Ismael.

Tuod, usa ka sayong kilomkilom dihang nag-inom sila si Ismael ug ang iyang mga batabata nga matawag nga barkada usab niya kalit lang misulbong ang tingog sa wakwak nga langgis ug sipa kaayo. Ang tingog sa wakwak nagkanayon, “Wakkkkk! Wakwakkkk! Wakwakkkk!!! Wakkkkk!”

Si Ismael nga nakabati nangisog ug misinggit nga nagkanayon usab, “Hoy, mangtas nga dako, kun gusto ka’g duwelo tugpa diri kay kuhaan tika sa imong itlog kun laki ka man ug kun baye ka, kuhaan tika sa imong kuannnn!” Ug mikagiki og pangatawa ang mga barkada ni Ismael nga medyo huboghubog na.

“Sige, tugpa na, kay kun babaye ka, kumoton ko nang duha ka bungtodbungtod sa imong dughan!” Singgit-bugalbugal usab sa usa ka barkada ni Ismael. Taudtaod, wala pa gani dangtig trayenta minutos ang nakalabay kalit lang mitugpa ang usa ka babaye nga guwapa kaayo. Ug silang tanan nakaila niini, si Milagring, ang anak ni Tomas-Siya’y nga nag-eskuyla sa siyudad. Nipis kaayo ang sinina nga gisul-ob niini ug mihulma ang kinatibuk-an sa iyang lawas ug misamot pagpanglad-ok sila si Ismael dihang ilang natataw nga wala kini magpanti.

“Bugalbugalon mo, ha. Wala ko manghilabot ninyo!” niini pa nga misugod na pagpanglingkaang ang tag-as niining buhok ug misiwil ang duha ka tag-as nga bangkil ug unya,” Ngrrrrrrrkkkkk! Wakkkk! Gidasmagan silang Milagring ug gikuniskunis ang ilang kalawasan. Pagka buntag mao na lay nasaksihan nila ni Kapitan Islaw ug mga tanod nga nakuniskunis nga mga lawas nila ni Ismael nga wala nay mga kinabuhi. (Kataposan)