Sapatos sa ungo gisul-ob ni Miyok

Samtang naglakaw si Miyok subay sa dalandalan nga mosangko ngadto sa balay nilang Melia, kalit lang nga may nabati siyang mora’g kinanaas sa langkay sa lubi nga sa iyang paminaw mora’g gituyo gyud og uyog. Mihunong si Miyok ug naminaw pag-usab. Wala siya molihok. Ning mga orasa karon sa gabii natantiya ni Miyok nga giabat siya. Dunay miuyog sa langkay sa lubi sa itaas.

Tingali ungo o unsa ba? O di ba hamok, kay kasagaran basta hamok kuno mouyog man ang mga dahon sa kahoy. Apan wala mahadlok si Miyok. Giibot niya ang hait kaayo niyang punyal nga may sagol boronse. Nia ra ba siya karon sa ilawom sa kalubihan nga duol ra usab sa balay nila ni Banot-Toyang, ang gidungog-dungog nga bag-o kunong natakdan sa pagka-ungo.

Ang anak nilang bugtong nga si Delio, mao kunoy unang gipatakdan sa amigo niining taga isla Tayhoptayhop. Tayhopan lang kuno ka sa mga lumolupyo didtong islaha ug inig pauli nimo sa inyo, wala na maglupad ka na.

Gipaliraw ni Miyok ang iyang mga mata bisan og ngitngit pa kay wala pa mosubang ang buwan.

Taudtaod may mitingog. Wakwak ang mitingog. Kusog ang pagwakwak nga mora’g naa lang sa likod ni Miyok. Tungod niini, mihinay-hinay na lang siya’g lakaw paingon sa balay nilang Melia. Kini si Melia iyang hinigugma ug nagkasabot na silang magminyo. Apan kay wala pa man siya’y tinigom maong nagkasabot sila nga sa sunod tuig na lang.

“Uy, mora’g gipaningot ka man lagi, Miyok,” ni Melia pa nga nakamatikod kang Miyok nga gipaningot og bugnaw.

“Giabat ko, Mel, “ni Miyok pa nga nanarapo sa singot diha sa bukton, agtang ug tangkugo.

“Uy, hala, kakuyaw gud anang imong gisulti, Miyok,” ni Melia pa nga gibati usab og kahadlok. “Duna na ra bay daghang ungo dinhi sa atong baryo, Miyok...”

“Mao sad nay giingon ni Kapitan Baldo, Busa magmatngon gyud ta ug kinahanglan nga manira gyud og sayo kanang motikyop na ang kilom-kilom,” pahayag ni Miyok ngadto sa dalaga.

“Kuan ra ba, Miyok, dinhi si Delio, namisita nako,” matud ni Melia.

“Aw, wa man nay kaso para nako. Ulitawo si Delio ug dalaga ka, pero ang kuyaw gud ana, Melia, kay puwerteng ungo anang Delio,” mihinay ang tingog ni Miyok.

Unya, human sa pipila ka oras nilang kulakabildohay, nananghid si Miyok kang Melia nga mopauli na. Sa dayon na niyang kanaog, may nasiplatan siyang usa ka sapatos nga mora’g adidas ang porma ug giganahan si Miyok kay wala ra ba siya’y sapatos nga iyang iduwa sa liga karong umaabot Sabado didto sa ilang Basketball Court. Gipunit ni Miyok ang sapatos, bahala nag ang amahan ni Melia maoy tag-iya niini. Unya, dihang iya kining gisul-ob sa pagduwa niya sa liga sa ilang basketbol, kalit lang nangatol ang iyang kalawasan ug migaan ang iyang lawas ug molusotlusot siya nga magdala sa gidribol niya nga bola. Ug namatikdan niya nga taas na ang iyang layat ug lukso ug dili masipyat ang bola. Tuod, sila maoy Champion sa Basketball Tournament. Unya, usa ka gabii, may mitawag kang Miyok. Iyang gilili sa may silong ug maoy iyang nakita si Delio nga nagbarog sa ubos -- sa may tugkaran.

“Iuli ang akong sapatos, Miyok, kay dili man kana imo,” ni Delio pa sa kalma nga tingog. “Nabiyaan ko man kana sa ilang Melia...”

“A, imo diay ning adidas nga sapatos, Delio?” ni Miyok pa nga gibatig kakulba sa pagtumaw ni Delio. Sus, ungo ra ba kaayo ning dako! ni Miyok pa sa hilom.

“Aw, kun nakagusto ka anang sapatosa, imo na lang na. Ang ikasulti ko lang nimo, Miyok, mao nga sukad ron naa na kanimo ang dugo sa pagka-ungo!” niini pa. “Kuyog lang unya tang duha matag gabii, inig pangabat nato, he, he, he..!” Ug milakaw si Delio sum-ok sa kangitngit sa gawas. Midali pagkanaog si Miyok aron agpason si Delio aron usab iuli ang sapatos, apan migaan ang iyang lawas ug nangatol ang iyang mga kamot ug ulo ug unya, “Wakkkkkk, wakkkkkk!” (Kataposan)