Gidumog ni Lorenzo ang mangtas naghuramentado

Ang balangay sa Cogon-Laya mao ang labing linaw nga balangay nga sakop sa lungsod sa San Agustin. Nahimutang kini sa bukirang bahin sa lungsod ug kini ang gisaligan sa taga lungsod kun saging na maoy hisgotan.

Daghan kaayong mga saging niining maong balangay ug klaseklase lang ang matang. Dunay kardaba, sab-a, tungdan, bungan, bangan, salibagyo, mundo ug saging tindok. Gani, ang mga negosyante og saging motungas man dinhing dapita aron lang mangompra og mga saging ug sagad nilang komprahon mao ang saging kardaba ug saging tungdan.

Si Noy Imok, ang kapitan dinhi ning maong baryo mapagarbohon usab niining iyang balangay kay duna say daghan kaayo nga mga utanon ug abunda usab kini sa mga hayop sama sa baka, kabaw, kanding, baboy, manok ug uban pa.

Ang ilang pangilin saulogon nila sa bulan sa Mayo ug mao bitaw nga daghan usab nga mga bulak kining baryoha dinhi sa bukid. Apan ang maong baryo gitugaw lang sa pag-abot ni Boloy, ang ex-convict nga maoy mipatay sa kaugalingon niining asawa.

Taudtaod gyud kini si Boloy didto sa bilanggoan sa Kaulohan ug dihang nakagawas na kini gihimo kining batabata sa mayor sa lungsod. Hinuon, dili gyud plastada ang iyang serbisyo sa mayor kay molihok lang si Boloy kun dunay ipatrabaho kaniya ang mayor sa lungsod nga si Mayor Baldomero.

Ug dihang mibalik si Boloy sa ilang dapit dinhi sa balangay sa Cogon-Laya mobation nag kahadlokon ang mga taga dinhi sa Cogon-Laya labi na gayod dihang nagtukod si Boloy og usa ka “Gang” diin siya maoy giisip nga leader. Unya, misamot pa gyud ang gibating kalisang sa mga lumolupyo dihang duna nay mga daotang mga tawo nga manuktok sa matag balay ug unya sak-on ang mga asawa ug pahimuslan. Usa sa nabiktima mao ang asawa ni Lorenzo, si Perlita. Gilugos si Perlita dihang nanagat si Lorenzo ug tungod niini mora’g nalisoan sa maayong pangisip si Perlita. Dili tiaw ang gibating kaguol ni Lorenzo sa gidangatan sa iyang kapikas.

“May adlaw ra nga makabawos ko kanila, Perlita,” ni Lorenzo pa. “Wala tingali sila kahibawo kun unsa ko, kun unsay akong kaliwat, ako ang apo ni anhing Diomedes Bangkilan, ang labing mangtas nga ungo sa balangay sa Kambulihan. Ugma, pangitaon ko’g sugod ang mga manglulugos.”

Unya, milabay ang daghang mga adlaw dunay naghuramentado, si Sisoy Kusgan, ang batabata ni Boloy ex-convict. Daghan nang gipanigbas sa may tabo. Apan, kalit lang nga nahunong ang huramentado dihang gisugat siya ni Lorenzo ug gidumog, gipaak-paak, gikuniskunis ang tiyan hangtod nga nababha ang dapit sa baba-sa-atay ug nahabwa ang tinai ni Sisoy Kusgan ug kini nakita nila ni Boloy ug mga kaubanan.

Unya mitan-aw si Lorenzo ngadto sa grupo nila ni Boloy ug mihunat paglukso ug unya gipangpaakpaak ang mga bagis nga sakop sa “gang” ni Boloy. Si Boloy, wala makadagan ug nakuptan siya ni Lorenzo nga nausab na ang hitsura. Gikumot ni Lorenzo ang kinatawo ni Boloy ug unya gilamoy ug giusap-usap ug dayon gitulon.

“Kamo ang misaka sa akong balay ug gilugos ninyo ang akong asawa,” ni Lorenzo pa dayong lupad pahilayo gikan sa nangaligdas nga mga sakop sa “gang” ni Boloy.

Pagkaugma, wala nay tawo sa balay ni Lorenzo ug Perlita. Apan may nakakita nga kagabii pa kuno nga milawig si Lorenzo paingon sa Isla -- sa dapit diin dunay daghang mga nagpuyo nga ungo. (Kataposan)