Hell… hello? Kinsa kini palihog?” “Kaniadto, ako ang babaye nga nadangdang sa daghang maayo ug dautan niining kalibotana. “Elena?” “Karon, ako ang babaye nga naglisod pag-ila kun unsa ang sakto ug sayop niining kinabuhia. Oo… ako kini, Pastor Latore.”
Maayo ako’g pangutok matod nila apan sa impluwensiya sa barkada niadto nahimo akong himalta sa klase ug misubay sa hiwing dalan. Dako ako’g kabahin sa kalbaryo sa akong inahan sa buhi pa kini. Sa pagbulig sa usa ka relihiyosong pundok nga nagpakabana kanako, nahilot ra usab ang natuis kong mga lakang ug nahimo akong usa ka magsasangyaw sa pulong sa Diyos. Human mamatay ang akong inahan milayas usab ako sa amoa kay kanunay kaming di magkasinabot sa akong amahan apan wa madugay namatay usab kini. Nakatrabaho ako sa usa ka night club ug didto nahimamat ko usab ang usa ka lalaking mipaundang nako sa maong trabaho ug mipatapos nako sa sekondarya. Igo ra usab akong nahuman sa unang semister sa kolehiyo dihang nagkabuwag mi og ang akong trato. Gikan sa Iligan mitapon ko dinhi sa Sugbo aron pagpangita og trabaho. Sa ginikanan sa akong inahan ako mag-estar. Ang kulyada sa akong kinabuhi mawala ug mobalik. Ako sa makapila napukan ug makabawi hangtod nga may mga higayong ang lig-ong kalibog maoy motulay sa sayop ug angay.
“Tutoki’g balik ang pangandoy mo kaniadto nga makatapos sa pagtuon Elena. Tabangan ko ikaw. Unsa ba ang kurso nga gusto mo sa kolehiyo? Unsa ba ang mga butang nga nakapainteres nimo karon?”
“Kanang mga sagbot. Oo, mga sagbot! Unsa ba ang sagbot alang nimo ning higayona, Pastor Latore?”
“Maoy tawag sa may gininhawang mga butang nga nakahatag og kasamok o negatibong epekto sa uban ug angay lang sa pagsibsib, pagtunob-tunob, pag-ibot ug pagtambog sa daob… mao usab ing metapora sa usa ka tawong napakyas pagkaplag ug pagpakita sa iyang pulos niining kalibotana.”
“Anhaon ko ikaw karon, Pastor.”
“Magkita ra ta pag-usab Elena.”
Milayas si Manoy Antonio kaniadto human sa makadaghang higayon nga pagkulata ni Tatay niini. Wala na miy balita kaniya ug wala usab siya pangitaa ni Tatay kay dili man siya matuod nga anak sa akong amahan. Managsuon kami sa inahan. Nakita ko lang siya’g usab dinhi na sa Sugbo sa sidsiran sa dakbayan duol sa luna nga niadtong higayona makaduha na labayi og patay’ng lawas.
“Ho-hoy, Manoy…Manoy Antonio! Ikaw ba?”
“Ako na si Pastor Latore. Pamilyang Latore ang misapupo nako. Gibalik ko ikaw sa Davao kaniadto apan wa ko na ikaw hiabti, Elena.” Nagdaling misakay si Manoy Antonio sa kotse uban sa gipaila niyang mga pastor. May kombensiyon pa silang tambongan. Hinoon, gibinlan niya ako sa numero sa iyang tangkilepono.
Dihang magkita na unta mi ni Manoy Antonio, wala ako motunga. Hinonoa, gitagbo siya sa mga tinugyanan sa balaod nga nagmalampuson sa ilang katuyoan ngadto niya ug sa ilang mga kauban tungod nako.Nabilanggo si Manoy Antonio alyas Pastor Latore kay kaniadto pa siyang pinangita. Nagtakoban usab siya sa daghan pang pangalan ug sama kang Tatay misalmot siya sa daghang gimbuhaton nga ginukod sa balaod. Siya ang utok sa pagpatay sa akong amahan.
May kabag-ohan na akong nakita sa kinabuhi ni Manoy, butang nga iyang gipasalamatan kanako. Gipili kong makita si Manoy nga usa ka binilanggo kay sa usa ka patay o multo nga wala nay kahigayonan pang magpaambit sa mga maayong butang aduna siya.
Sa akong kaugalingong paningkamot, natapos ko ang akong pagtuon sa biyolohiya. May mga higayong sum-okon ko ang kahilitan aron pagtuon sa kahayopan ug katanoman ilabi na sa kasagbotan. Sa akong botanikanhong harden atua ang mga utanon, ornamental plants ug mga bulong nga kanhi giisip lang nga mga sagbot sa wala pa hidiskubrei ang ilang mga bili. (Kataposan)