Ang nangalagkalag

Human sa gipahigayong pagpanangpit sa mananangpit sa tanang gihalad nga lamiang pagkaon sa balay ni Buboy, giagda dayon niya ang tanang nangalagkalag nga mga silingan didto sa silong, sa pagsaka na sa itaas aron sugdan na ang kinan-anay sa lamiang sud-an. Wa sab ko paalkanse. Ako ang unang misaka, kay gitawag man sab dayon ko ni Buboy.

Kalidades lang ang mga sud-an nga giandam ni Buboy, uban sa iyang asawang si Liza. Abtik usab nga miabag kanila ang duha nila ka mga anak nga pulos na ulitawo ug dalaga. Nagkaye ang mga sud-an. May adobong baboy, litsong manok, litsong baboy, kalderitas nga kandeng, mga linat-ang tinibuok manok-bisaya ug gisadong manok. May giandam nga mga biko, budbod, puto-maya, pinyato, bibingka ug daghang klase sa hinog nga mga saging. Mao lagi, nga matag kalagkalag, di gyud nako sipyaton ang imbitasyon ni Buboy, sa pagpangalagkalag sa ilang baryo ug talikdan nako sa makadiyot ang magahob nga dakbayan.

Namatikdan nako nga duha ka lamesa ang giandam ni Buboy nga gisukaran sa lamiang mga sud-an. Gilain niya ang gamay'ng lamesa nga napuno sa lamiang sud-an ug mihunghong nako.

"Espesyal nang gamay'ng lamesa, Bay Don! Exclusive sa espesyal nga magtiayong mangalagkalag kanamo, matag tuig! Ug ania karon sila ning gabhiona! Sige na, Bay Don! Didto kas dakong lamesa...!" senyas ni Buboy nako nga nangagda sab dayon sa mga silingan nga nakasaka na sa itaas aron sa pagpangalagkalag.

Hilabihang sadyaa sa pinakalay. Patuyang lang sa gusto! Unya may misaka nga babaye ug lalaki nga gitimbaya dayon ni Buboy ug Liza. Mipahiluna kini paglingkod sa gamay'ng lamesa. Sa akong pagtuo, mao na kadto ang magtiayon nga bisita ni Buboy matag kalagkalag. Puti ang kutis sa magtiayon nga malipayon kaayong nangaon sa giandam nga sud-an ni Buboy. Gihunghongan na sab ko ni Buboy nga miduol nako.

"Mao na sila ang espesyal kong mangalagkalag matag tuig, Bay Don! Lainan ko gayud sila og luto sa ilang espesyal nga sud-an...!"

"Sadya gyud ning imong mga silingan nga mangalagkalag, Bay Boy! Sus, wa ni didto sa siyudad...!" nako pa nga paspas misalindron sa paas linat-ang manok-bisaya.

Taudtaod, nanamilit kadtong duha ka magtiayon nilang Buboy ug Liza. Puti ug hamis gyud ang ilang kutis dihang nahiagi sa akong tungod. Didto sa gamay nga lamesa, may mga lamiang sud-an pa nga nahabilin, nga wala mahurot og kaon sa maong magtiayon.

"Taga diin man diay tong duha nimo ka espesyal nga bisita, Bay Boy?" sukot nako kang Buboy nga nagpahiyom.

"Silingan nako! Taga atbang to, Bay Don...!" ni Buboy nga mitudlo sa atbang, lahos sa bentana.

"Taga atbang?" miiknat ang akong kilay nga mitindog. "Wa may balay sa atbang, Bay Boy! Naa nuon ang dakong punoan sa dakit...! nako pa nga milili sa bentana ug milantaw sa atbang.

Nagkihatkihat si Buboy nga mipikpik sa akong abaga.

"Oo, Bay Don! Magtiayong engkanto to sila, among silingan sa atbang nga mangalagkalag gyud sa among balay matag kalagkalag...!"

Nakapanglingo ko. Daw dili makatuo. Gipatilawan pa ni Buboy nako ang sobrang sud-an didto sa gamay'ng lamesa. Sus, haskang tab-anga sa mga sud-an! Way templang asin!

Gitug-anan ko ni Buboy, nga espesyal ug gituyo niya sa pagluto ang maong mga sud-an alang sa mangalagkalag niyang magtiayong engkanto, matag tuig, nga maoy nagpuyo sa dakong punoan sa dakit sa atbang. (Kataposan)

* * *

(Editor's note: Tinuyo unta kini alang sa All Sain'ts Day o kaha sa All Soul's Day issue apan wala makaabot sa deadline).