Ang dakong rebolto sa santos

Padre! Di gihapon ka motuo? Wa man tingale mawa nato kun motuo lang!" ni Glenn, sacristan sa San Sebastian Parish. Natumog siya sa singot ug ulan. Kay samtang nagdagan siya padulong dinhi sa kombento ni Padre Feliciano kon Padre Fel, kusog kaayo ang unos ug ulan.

Nagkabalibali iyang payong. Gibukbok ni Glenn og kusog ang pultahan sa kombento. Kay sa kakusog sa hangin, hapit di siya madungog.

"Sige! Teksi si Joven ang diyanitor ug ipatawag niya si Tasyo ang sepulturero ug iyang kauban nga si Lydio. Tabangan nato’g kawot luyo sa simbahan ang giingon sa babaye nga dakong rebolto ni San Jose nga nalubong!" ni Padre Fel. Nisulod og dali si Glenn sa kombento ug gisirhan dayon sa pari aron di sila mangabasa sa kakusog sa salibo.

Bisag way bagyo, kay wa man mabalita sa PAG-ASA, kusog ang hangin sa kadagatan sa lungsod sa San Sebastian. Daghang mga mananagat ang manunggo kay nangahadlok sila’g mangalunod. Ang mga bilding ug kabalayan duol sa baybay nangaigo na sa dagkong balud. Alas tres ron sa hapon apan ngiob na kaayo ang panahon. Nagdagtum ang dag-um nga kapanganuran ibabaw sa tibuok lungsod. Nasanapan ang kasapaan. Naglunop na sa kadaplinan sa mga sapa.

"Kinsay ngalan adtong babaye nga naghangyo nga ipakalot ang rebolto sa santos?" ni Padre Fel nga nag-abay ni Glenn samtang nagteks sa iyang selpon nga naglakang padulong sa dakong lamesa sa buhatan sa pari sulod sa kombento.

"Si Mrs. Isabel Vargas man kono to, Padre. Nisulti man siyas iyang ngalan ngari nako. Usa ka retirada nga maestra sa baryo Uyabog," ni Glenn.

"Deboto kuno diay to siya ni Senyor San Jose?" sa pari.

"Mao may sulti niya Padre. Ako may gihangyo niya ganihang buntag nga ipakombinsi ka nga kaluton gyud dayon ang rebolto. Kay kun palabyon pa kuno karong adlawa, may dautang mahitabo sa tibook lungsod," ni Glenn.

Alas tres y media sa hapon nangabot sila si Joven, Tasyo ug Lydio sa kombento. Nagsul-ob na’g short pants ang pari ug nag-T-shirt. Mao ni iyang humdunon. Silas Joven ug mga kauban naghukas sa ilang mga T-shirt. Nag-short pants na silang daan. Kay nasayod silas ilang papel ining kalihokana. Si Glenn naghukas na lang sab. Maligo na lang sa ulan.

Nagkalot og kanal si Glenn palibot sa gitudlo sa babaye kun hain malubong ang dakong rebolto nga naghigda. Pala na lang ilang gigamit sa pagkalot kay humok ang yuta nga basa. Sa mga duha ka dangaw nga giladmon, may gahi nga naigo sa tumoy sa ilang pala. Ila na lang gipangkaykay sa kamot ang basa ug humok nga yuta. Natumong sa habagat ang ulo sa rebolto.

Dihang nigimaw na gyud ang tibook bayhon sa rebolto, mihinay ang hangin ug ulan. Ug inanay nga nibalik ang kahayag. Inanay sab nga nalinaw ang kadagatan. Dose ka tiil ang gitas-on sa ilang kalot. Tulo ka tiil ang gilapdon. Ug duha ka tiil ang giladmon. Mabaw ra diay ang nalubngan sa rebolto.

"Kining reboltoha, wa gyud ni gilubong. Gipahigda na lang ni sa luyo sa simbahan. Unya paglabay sa daghang katuigan, naanam na lang siyag kalubong sa mga inanod nga mga lapok ug yuta gikan sa bukid," panahom ni Padre Fel.

"Sulayan nato’g pabarog ang rebolto?" ni Joven, nga mapahiyumon. Kay nihayag na ang kahaponon sa alas singko ang takna.

"Sige," nipuwesto dayon si Padre Fel sa ulohan. Si Glenn sa tuong abaga. Si Joven sa walang abaga. Si Tasyo sa tuong kilid. Si Lydio sa walang kilid. Puro sila nagkamuritsing sa lapok. Ilang mga batiis ug mga kamot nagkalapok sab.

"Uno, do ay tres!' ni Padre Fel. Nangusog silang lima. Apan di matarog ang rebolto.

"Daw diyes toniladas ang gibug-aton ini. Kinahanglan gamitan gyud ni’g crane" ni Padre Fel.

"Mag-request lang unya ta’g crane sa DPWH," sugyot ni Glenn.

"Sige," ni Padre Fel. "Pero adtoa una si Mrs. Vargas. Siya man kahay gipadamgo sa Santos nga ipakawot siya. Mangutana ko’g asa gyud siya’g ipabarog," sa pari.

Nilakaw dayon si Glenn. Nangita’g habalhabal kasakyan padulong ngadto sa Uyabog. Nanamilit sab si Joven, Tasyo ug Lydio kay gitugnaw.

Wa dangti’g oras, kilumkilom na nabalik sa kombento si Glenn.

"Nangutana kos barangay kapitan kun hain ang balay ni Mrs. Vargas. Matud sa kapitan, dugay na man kunong namatay si Mrs. Vargas. Sobra napulo na ka tuig," ni Glenn.

"Jesus! Jesus! Kun mao na kita na lay bahala asa pabaroga ang Santos. Unya patukoran gyud nato og groto," sa pari nga nikuray. (Kataposan)