Katingalahang libro

Alas kuwatro sa kaadlawon. Domingo. Gubot ang hunahuna ni Brendo samtang nagmaneho sa iyang kotse nga Toyota Corolla nga abuhon og bulok. Nia na siya sa SRP nagsubay ug padulong sa Talisay City.

Nahasol iyang galamhan nga naghunahuna ni Mama Nena niya nga dakong masakiton. Nagmagul-anon siyang nagpadulong sa Mandag-um, Badian. Moduaw siya sa iyang inahan nga biyuda. Putlanan og toong tiil. Apan di na paputol. Katapusan na man to niyang tiil. Ang wala naputol na man ibabaw sa tuhod. Tulo ka tuig nang nilabay. Karon, grabe na kuno siya. Di na kabangon. Pilit na lang sa banig. Nagpanglingo ug nagpanaguto si Brendo nga nagmaneho sa kotse.

Iyang Papa Dencio dayabitis sab ang namatyan. Naputlan og toong tiil ubos sa tuhod. Dangtag tulo ka bulan, giatake sa kasingkasing. Depressed siya. Di kaagwanta nga limitado na iyang panglihoklihok tungod kay usa na lang ang tiil. Napulo ka tuig na ang nakalabay gikan sa pagkamatay ni papa niya. Karon, iya na sang inahan ang nag-ungaw sa kamatayon.

Duha ra silang managsoon. Siya ang kamaguwangan. Si Jose ang kamanghuran. Ipon sa ilang ginikanan sa ilang balay sa Mandag-um. Bisag minyo na si Jose.

Plano ni Brendo nga kumbinsihon niya iyang inahan nga magpatambal. Paputol sa tiil. Ug sundon na gyud ang diyeta nga tambag sa doctor. Di na patuyang og kaon. Bahalag mangutang si Brendo. Mamirinda sa mga butang napundar, sama sa balay, lote, sakyanan ug mga aplayansis. Aron lang may ikagasto para sa ospital, tambal ug doctor.

Si Jose usa ka magtutudlo sa saring publiko sa Badian. Magtutudlo sab ang naasawa, si Leah. Si Papa Dencio ug Mama Nena nila puro sab magtutudlo. Retirado ug pensionado na sila.

Ang negosyo ni Brendo karenderya ug pangahente og yuta. May puwesto sila sa Canduman, Mandaue. Maka-deal panagsa. Makadugang sa ilang puhonan. Si Delia nga iyang kapikas maoy nagdumala sa karenderya. May duha sila ka anak. Puro pa gagmay. Naa pa sa kinder ug nursery. Dugay man siyang naminyo. Unag napulo ka tuig si Jose. Hayskul na iyang duha ka anak nga si Kate ug Karen. Katabang usahay si Jose sa ilang tindahan sa Mandag-um.

Sa niaging Lunes, nagtawag sa telepono si Jose ngadtong Brendo.

"Manoy! Anus-a ka man kauli aron pagduaw ni Mama. Naglisod na siya. Basig di na siya abtag usa ka semana," ni Jose.

"Basig karong Domingo. Moanha ko," ni Brendo nga nagping-it sa kaguol ug kabalaka.

Pag-abot ni Brendo sa balay ni Mama niya, nasurpresa siya kay naglingkod na sa wheelchair si Mama Nena niya. Piskay na og hitsura. Nagbasabasa og Bibliya. Mapahiyomon. Nawala ang kaluspad. Naayo ang samad sa toong tiil nga naganggrena. Wa gani ulat. Nabata ang kutis sa pamanit sa tiil nga kaniadto nabaho sa ganggrena.

"Paamina ko, Ma" ni Brendo nga nanglugmaw ang luha sa kalipay. Gigakos pa gyud niya iyang mama human moamin.

"Nagpatambal diay ka?" ni Brendo.

"Gimilagrohan ko ni Dr. Ihi,", ni mama niya nga mapahiyomon.

Nagkatawa si Jose nga nihangop sa maguwang. Giasoy ni Jose nga human niyag tawag sa telepono adtong Lunes, may tiguwang nga nipalit og pan ug soft drink. Tiguwang lalaki ang customer. Nalimot og bayad. Apan may nahibilin siyang usa ka libro. Sinulat sa usa ka doctor. Dr. Ihi ang tagsulat sa libro. Gibatbat didto sa libro ang kabililhon ug kaepektebo sa ihi kun maoy itambal sa bisan unsang sakit.

"Diha nakat-uni nako Manoy, ang pagtambal ni mama," ni Jose. Nagpahiyom nga naglamano sa maguwang.

"Gihunaran kog ihi iyang samad. Buntag, udto, gabii. Giinom ni mama tanang ihi niya buntag, udto, gabii. Dangtag tulo ka adlaw, nawala ang sakit sa iyang samad. Nawala ang baho. Gitestingan ko iyang blood sugar, nius-os ang numero. Hapit na manormal ang gitas-on. Ug karon, ganihang buntag, sa wa pa ka niabot, gitestingan ko siyag usab. Normal na iyang blood sugar," dugang ni Jose. Mapasegarbohon.

"Di ba tambal mas piskat ang ihi? Ihilam-os lang sa gipiskat. Karon, sumala sa libro, tambal sa tanang sakit. Imnon lang nimo imong ihi kada buntag!" ni Mama niya.

"Huwaman ko nang libroha bi. Kay akong pakopyahan!" ni Brendo. Nagkinataw-anay silang tulo. (Kataposan)