Naglikay sa mananaygon

Naghinangat ang Pasko. Ang ilang mga silingan aduna nay mga dayandayan sama sa mga christmas lights, mga parol nga nag-indigay sa katahom. Ug sa sulod sa balay anaa ang mga matahom kaayong Christmas tree.

Samtang ang panimalay sa magtiayong Anoy-Dayling wala gayu’y bisan gamay na lang timaan nga nagsingabot na ang sumad sa pagkatawo sa atong Manunubos. Sila na lang duha ang nagpuyo sa balay gumikan kay ang tanan nilang mga anak pulos na man aduna na’y pamilya.

“Noy, kita na man la’y way dayandayan sa Pasko?” gisukna ni Dayling si Anoy usa ka adlaw niana samtang nagsuwat ang iyang bana ug igtatampo sa Banat News. “Tan-awa ra’ng tanan tang mga silingan, o, pulos na aduna.”

“Ah! Apil-apil man ta ana nga pwerte man natong pobreha!” pintok ang tubag ni Anoy.

“Kay ngano, ang dato ra diay ang mosaulog sa Pasko?” ni Dayling pa nga seryoso kaayo.

“Na, sige god!” ug gipanghipos ni Anoy ang iyang mga himan sa panuwat. Unya gipangablihan niya ang mga kabinet ug adunay gipanghiling.

“Unsa may imong gipangita, Noy?” sukot ni Dayling.

“Hain na ba tong mga pintal dinhi?” tubag ni Anoy nga nagpanakla.

“Ay, naa ra to diha, uy,” ni Dayling pa. “Pangitaa’g maayo di kay magsige’g bagutbot! Kay ngano man diay?”

“Mag-painting ko’g Belen ug akong iplastar sa terasa.”

“Ay, salamat,” nahinangop si Dayling.

Pipila ka adlaw nahuman ang gidrowing ni Anoy nga Belen. Nindot kaayo. Iyang giplastar sa terasa ang iyang pinintal nga Belen ug ilang gipatauran og Christmas lights sa ilang anak nga si Wilson sa dihang mihapit kini sa ila gikan sa trabaho. Pagkagabii, sa pagpasiga na nila sa Christmas lights sa Belen, hilabihan gayung nindota tan-awon.

Sa ilang pagpanghigda, gipasagdan lang nila kining nagsiga hangtod sa kabuntagon. Apan sa dihang giganoy na unta sila si Dayling ug Anoy sa katulogon, nahukaw lang sab dayon kay diha’y nanaygon.

“Tua na lagi, Ling!”“ matud ni Anoy. “Pabutangbutang pa’g dekorasyon sa Pasko. Anaa.... napukaw ka na’s nanaygon!”

“Aw, tagai lang god na. Kausa ra bitaw mag-Pasko’s usa ka tuig.”

Pagkaugma maoy nakita ni Dayling si Anoy nga sayo kaayong nagpalit og kartolina.

“Unsaon man na nimo, Noy?”

“A, tan-awa lang unya!”

Sa naghingudto na nahuman ang gitrabaho ni Anoy. Apan hilabihang sukoa ni Dayling sa pagkakita niya sa obra sa iyang bana. Maoy iyang nakita nga ang kartolina gikulitan ni Anoy og dagko kaayong mga letra nga nagkanayon: Dili kami padaygon.

Gibuslot-buslotan kon gikulit ni Anoy sa stripping knife ang matag letra ug iya kining gipaatubang sa flourescent sa terasa ug kun dunay manaygon magabii iya dayong pasigaon ang flourescent ug sa ingon modayag ug klaro kaayong mabasa ang mga letrang: Dili kami padaygon.

Tuod man, pagkagabii diha na’y bahan sa mga mananaygon nga nagpaingon sa ilang balay. Mipahipi si Anoy sa sera sa pultahan sa sala diin didto ra usab sa iyang ulohan ang switch sa flourescent sa terasa. Pagsugod gyud og kutingkuting sa sista sa mga mananaygon iya dayung gi-on ang switch sa flourescent sa terasa. Unya nanglakaw ang mga mananaygon nga wala gani makasugod pagkanta sa dihang ilang nabasa ang nahisulat sa kartolina.

Apan pagkaugma, wala pa gani moudto may mananaygon nga nagdulong sa balay nila ni Anoy. Atol nga wala diha si Dayling kay iyang gisugo pagpapalit og Banat News. Naatol sab nga diha ang apo ni Anoy nga si Owen. Iya kining gipahimangnoan: “Hada Owen, ingna nang mananaygon nga wala si Lolo diri nilakaw sa Cebu kay nikobra sa Banat.” Unya nitago si Anoy sa luyo sa pultahan. Dili mosalir ang iyang kartolina kay adlawan mang dako.

“Wa dili ti Lolo tay nilataw ta Tebu,” nagkayuring lang ang batang si Owen.

Apan nagduda ang mananaygon. Milipot kini sa kilid sa terasa ug milantaw sa pultahan sa sala. Unya nakita ang tiil ni Anoy nga baga kaayo’g kuko ang kumagko ug naa pay daghang kalyo sa kumingking. Medyo miangat man ugod sa salog ang sera sa pultahan kay wala mamaayo pagkapanday sa iyang kumpareng si Rogelio.

“Kining, Do...” matud sa mananaygon. “Ingna ‘nya imong lolo ha, nga sa sunod kun molakaw siya, dili ipabilin ang iyang tiil sa luyo sa sera!”

“Lamon!” nakatuaw sa hilom si Anoy. Nauwaw siya sa iyang kaugalingon. Ug sa dihang mibiya na ang mananaygon iyang gikanlat ang iyang kartolina nga may nahisulat nga Dili kami padaygon. -- Kataposan