Tay, Nay, tipik kamo sa akong mga adlaw

Gipahiluna ko ang mga pungpong sa lab-as nga mga bulak sa pulang rosas ibabaw sa nitsong nagtupad, sa lubong nila ni Tatay Tonyo ug Nanay Kikay. Giugbok ug gidagkotan ko ang dalang mga kandela.

Ning buntaga, dili pa kaayo dasok ang managkutay sa publikong sam-ang sa lungsod sa Maramag, atol ning unang adlaw sa kasaulogan sa kalagkalag. Naandan man god sa mga tawo sa among lungsod nga sa petsa dos na sa Nobiyembre ang pagpanagkot og mga kandela sa sementeryo.

Misugod dayon sa pagkibot ang akong baba-panalangin ug pag-ampo alang sa malipayong pagpahulay sa mga kalag sa mitaliwan kong mga ginikanan.

"Tay, Nay, tipik kamo sa akong mga adlaw! Dili lamang panahon sa kalagkalag, kun dili, sa matag adlaw kay kanunay ko kamong gihandum ning akong kaisipan. Bisan tuod kun dili ko na ikapatagamtam kaninyo ang bunga sa nakab-ot kong kalampusan, apan nasayod kong gikalipay usab ninyo nga usa na ako karon ka lisensiyadong arkitekto sa Sugbu, Tay, Nay! Ug tungod sa dako kong gugma ug pagmahal kaninyo, nabatasan ko gayod ang pagdalikyat pagpauli dinhi ning atong lungsod sa Maramag, Bukidnon, matag kalagkalag...!"

Mag-uuma lamang sila si Tatay Tonyo ug Nanay Kikay sa among lungsod sa Maramag. Kugihan nilang gitikad ang lima ka ektaryang basakan sa humay. Kanunay nga gisilsil nila ni Tatay ug Nanay kanamong duha ni Manoy Pepe (duha ra kaming ilang mga anak), ang kamahinungdanon gayod sa pagkab-ot og hataas nga edukasyon sa tawo. Gidasig mi nila sa pagbinuotan ug pagpadayon gayud og tungha sa kolehiyo. Apan nagminyo si Manoy Pepe human makagradwar sa hayskol. Gipaundayonan ko ang awhag ug pagdasig kanako nila ni Tatay ug Nanay. Dinhi sa siyudad sa Sugbu, gipadayon ko ang akong pagtungha sa kolehiyo. Gihimo kong inspirasyon ang akong mga ginikanan alang sa pagkab-ot ko sa gitinguhang kalampusan sa kursong architecture. Sa tumang pailub ug kakugi, milampos gyud ko.

Migradwar ko sa kursong architecture nga magna cum laude ug mipasar dayon sa board examination. Nahimo kong lisensiyadong arkitekto nunot sa pagtaliwan nila ni Tatay ug Nanay ibabaw ning kalibutan. Sa siyudad sa Sugbu na ako manimuyo uban sa nars kong asawa ug duha ka mga anak (babaye ug lalaki) nga parehas na nga mga certified public accountant ug nagtrabaho sa bangko sa siyudad.

Nabatyagan ko ang talagsaong huros sa buntagong huyuhoy sulod sa sementeryo. Nangalimyon ang kahumot sa preskong bulak sa mga rosas nga diha sa ibabaw sa mga nitso nila ni Tatay ug Nanay. Mikiaykiay ug mihurohuro usab ang mga siga sa dinagkutang mga kandila. Mihangad ko. Didto sa kapunawpunawan sa kinatumyan sa akong panan-aw, daw nakita ko ang panagway nila ni Tatay Tonyo ug Nanay Kikay. Nagpahiyom sila kanako. (Kataposan)