Ang suking mananabtan

Nobiyembre 3, 2007. Liwas sa adlaw sa mga minatay. Buntag. Nakurat ko samtang namilig durian sa dalan Magsaysay sa siyudad sa Davao dihang may mipikpik sa akong bukobuko.

"Do, hapit na sab ang Pasko. Mouli ka sa ato?"

Miyahat ko. Ug naigking ko sa akong nakita. "Uy, Nang Trudes, ania sab diay ka sa Davao? Nag-unsa man ka dinhi, Nang?" Nako pa nga dili makatuo sa among panagkita.

Pulos kami taga Sugbu. Managsilingan mi sa Baliwagan, Balamban. Suheto ko ni Nang Trudes. Kontra sa iyang buot ang pag-adtog laing lugar, labi nag labangonon og dakong lawod. Gani, kaniadto miingon man siya nga sukad masukad wala pa gyod siya makasulay pagbiyahe’g layo. Unya karon, nganong ania man ni?

Gipangutana ko siya sa hinungdan. Ug si Nang Trudes mitubag: "Ay, nahibawo man god ko, Do, nga ania ka na trabaho sa Davao, mao nang giari tika. Pila ka adlaw na lang ang atong iphon ug Pasko na sab. Ayaw ko’g kalimti, ha? Bisag tabangan lang ko nimo pagpanindot og diyotay sa bag-o kong gamay nga balay."

"Aw, oo, Nang, uy. Ikaw pa?" Tubag ko nga mipadayon pagpili sa naglaundok lang nga durian.

Among suki nga mananabtan si Nang Trudes. Sa pagkamatay sa akong Tatay, siya ang gikuha namong mananabtan. Gikan sa siyam ka adlaw nga pangadye ngadto na sa 40 diyas. Hangtod sa mga panahon sa mga adlaw sa minatay, siya na ang modumdom sa pagdala sa renda sa pagpangadye. Mao nga matag Pasko, hatagan gyod nako siyag gasa. Hinuon, sa miaging Nobiyembre 1 ug 2, wala ko makauli sa amo kay wa gyod ko tugti sa pag-vacation leave sa kompaniya nga akong gialagaran. Tingale, nahadlok si Nang Trudes nga hasta unya sa Pasko dili gihapon ko mouli. Mao nga naahat siyag apas nako sa Davao.

Sa nakapili nakog durian, naglain kog tulo aron akong ihatag ni Nang Trudes.

"Oh, Nang, imoha ning bahin, ha?" Dayon kang alsa sa durian  nga gihigtan nag straw. Apan nahibulong ko. Nahanaw man lag kalit si Nang Trudes sa akong kilid?

"Kinsay imong gipangita, Boss?" Sukna sa tindero nga nakamatikod nga aduna koy gilingilingi halos sa tibuok palibot.

"Kadto bang tigulang babaye nga miduol nako dinhi ganina, daklit man lang nawala?" Nainat og diyotay akong kilay nga mitubag.

"Wala may  babaye nga miduol nimo, Boss. Ikaw ra man gyong usa ang mipalit dinhi sa akong tindahan." Pintok-pahibalo sa tindero.

"Haaa???" Misamot pag-inat akong kilay. Misamot hinuon pag-ayo ang gibati kong kahibulong.

Disyembre 3, 2007. Miuli ko sa among lungsod aron sa pagsaulog sa akong birthday. Apan nakurat ako sa akong pag-abot dihang gipahibalo ako sa akong Nanay nga si Nang Trudes namatay na diay niadtong miaging Oktubre 29 pa ning tuiga ug nanugon nga ang lubong niini nga walay atop, iyang paaptan nako.

Didto pa ako makasabot kun kinsa kadtong Nang Trudesa ang mipakita nako didto sa Davao, kinsa namarayeg nga ipanindot og diyotay ang bag-o niyang gamay  nga balay.

Pagka ugma, liwas sa akong birthday gisugdan ko dayog himo  ang gipamarayeg sa suki namong mananabtan, diin samtang nagpadayog trabaho ang mga panday, nakapanimaho kamig baho sa bulak ug kandila. (Kataposan)