Usa ka buok pandesal

Ning buntaga, nasiklapan na usab ni Geo ang batang lalaki nga misagol sa pundok sa daghang mamalitay og pan niining bakery nga labihang kusoga sa halin matag adlaw ug gabii dinhi sa merkado publiko sa Carbon. Usa pa ka semana nga naasayen sa pagsikyo ning maong bakery si Geo.

Gipahimangnuan siya sa tag-iyang insek nga bantayan gayud ang siaw nga mga kawatan og pan, matag buntag, hapon ug magabii. Tungod sa kakusog sa halin ning maong bakery nga maghuot ang mga suking mangumprahay sa init nga pan, gidisple na lang sa gawas nga istante ang nagkalainlaing pan nga gisulod og mga dagkong nigo, alang sa dinaliang pagpili sa tanang kustomer.

Gipanid-an ni Geo ang batang lalaki. Naglingilingi kini. Daw nangita na usab og tukmang higayon nga makapunit og usa ka buok pandesal nga tagsingkuhon pesos. Kun wa siya masayop, katulo na ka higayon nga nasakpan gyud ni Geo kining maong batang lalaki, nga kada buntag gayud, abtik kining mopunit sa usa ka buok pandesal, dayong dagan pahilayo sa bakery.

Nakasabot siya ning maong bata. Naluoy siya niini. Apan kun kanunayon na gayud sa bata ang pagpangawat og tagsa ka buok pandesal matag buntag, kuyaw kun siya ang kasuk-an sa tag-iyang insek kun dili niya masanta ang pagpangawat niining bataa.

Busa, nakahukom si Geo nga signiton ang maong bata. Dakpon ang bulingit nga batang lalaki nga sa iyang banabana,anaa na gyud sa site anyos ang pamayhon.

Tuod man, maoy nasugat ni Geo nga abtik kaayong mipunit ang batang lalaki sa usa ka buok pandesal. Daling gihawiran niya ang sidsid sa daang t-shirt sa bata.

"Siaw kang bataa ka, ha! Sige na lang ka'g pangawat og usa ka buok pandesal matag buntag...!" ni Geo nga mibutad sa batang lalaki.

"Sir, maluoy ka, Sir! Tambal ni sa kagutom, Sir....!?" sa batang lalaki nga milugnot. Nakalingkawas kini sa paghawid ni Geo ug abtik nga midagan, uliot sa daghang tawo sa Carbon. Natandog ang garbo ni Geo dihang nagtan-aw kaniya ang  agalong Insek.

"Sige, gukda mao bata! Kawatan! Ipapriso ta siya...!"

Ug nagdali si Geo nga misunod sa nagdagan nga batang lalaki. Nakapanglingo siya. Midagsang ang daghang badlungon nga kabataan karon sa siyudad. Isnatser. Adik-adik. Makililimos. Kawatan. Pinasagdan sa mga ginikanan, sama niining batang lalaki nga gisundan ni Geo.

Alang kang Geo, lisod na gayud karon ang panginabuhian sa tawo. Mao kini ang hinungdan nga wala gayud siya magpatuga og minyo. Wala na usab siya manguyab og babaye dinhi sa siyudad, ilabi na kay usa lamang siya ka sikyo. Taga probinsiya siya sa Bohol nga nanarbaho lang og basakan sa humay. Nakauyab siya. Si Lita, nga napusgay gyud niya ang kaputli. Gitalikdan niya ang iyang kaakohan sa hinigugma kay dili pa siya andam, ug nanimpalad siya dinhi sa siyudad.

Apan dugay na kadto. Midailos na ang daghang katuigan. Mitagam na si Geo sa pagpakigrelasyon og usa ka babaye, ilabi na sa kalisod sa panginabuhian karon dinhi sa siyudad. Mao nga nagtigom na lang siya sa banko sa iyang kinitaan, panagana sa umaabot nga ugma.

Didto sangko ang batang lalaki sa usa ka estero. Sa usa ka barungbarong, misulod ang bata. Wa gyuy kalibutan ang bata nga gisundan kini ni Geo. Nagpahipi si Geo sa kilid sa barungbarong. Naminaw sa sulod.

"Ma, nia na sab ang usa kabuok pandesal! Kan-a, aron mamaayo ka's hilanat! Makapanawat naka'g labada, Ma! Mamunit sab nya ko og mga basura...!"

Milili si Geo sa gingi sa barungbarong. Nahasiga ang iyang mga mata. Ang babaye nga inahan sa bata mao si Lita! Nga nagkaon na usa ka buok pandesal. Siya gayud! Ug nagpiratpirat ang mga mata ni Geo nga daw giugbok sa iyang gitindogan niadtong orasa sa buntag. -- Kataposan