EDITORYAL - Agenda sa China

Adunay hugonhugon didto sa China nga gusto sa mga supporter ni Presidente Xi Jinping nga hatagan pa siya og dugang usa pa ka termino, nga paglapas sa ilang 1987 Constitution ug nakita sa ubang mga konserbatibong Chinese nga usa ka matang sa pangabuso. Sa tan-aw sa ubang dili mga Chinese nga wala kini problema para kanila, ilabi na nga layo sila.

Apan dinhi sa Pilipinas, angay tingali nga maalarma ang atong mga lider tungod sa implikasyon niini sa regional stability, ilabi na sa West Philippine Sea. Sa panahon ni Xi gihimo ang mga pagpangilog sa China sa mga teritoryo sa gagmay nga silingang mga nasud nga wa’y bisan usa ka buto sa armas nga nahitabo.

Sa  iya usab nga administrasyon nagsugod kining gitawag nga “pocket invasions,” o kining ginagmay nga pagpangilog nila og teritoryo.

Gihimo nila kini dinhi sa WPS, utlanan niini sa Nepal ug karong bag-o, kining sa nasud sa Bhutan pinaagi sa pagpadala og mga sundalo sa sulod sa maong nasud, ug giingnan ang mga lumad nga Bhutanese sa pagpahawa kay iya sa China ang ilang lugar. Dili katuohan, apan ingon niana lang kayano ang pagkamang nila sa mga gagmay nga silingang nasud, sama sa ilang gibuhat dinhi sa Pilipinas.

Dili makapanghilabot ang Pilipinas sa politika sa China apan ang mahimo lang niini mao ang pagpangandam sa sunod nilang buhaton, ilabi na nga karon ila usab nga gisudlan ang Philippine Rise ug gusto nila nga sila maoy mobunyag og pangalan sa mga bukid ilawom niini. Bisan kinsa pa’y ma-lider sa China, abog lang ang papel sa Pilipinas sa ilang mas dakong agenda sa kalibutan.

Dili unta magpadala sa mga haylo ang atong mga opisyal sa mga soft loans, infrastructure project loans ug uban pa, kay peligrong mapareho ang Pilipinas sa nahitabo sa mga gagmay’ng nasud sa Africa nga nalubong karon sa utang ngadto sa China.