Unang tulo ka adlaw sa Sugbo

Udtong tutok sa Domingo sa Pagkabanhaw, April 7, 1521, nga nidunggo ang mga barko ni Ferdinand Magellan sa pantalan sa Sugbo. Nalabyan nila ang daghang kabalayan nga gipabarug sa mga troso. Gipakayab ni Magellan ang ilang mga bandila, gipaubos ang mga layag ug gipabuto ang mga kanyon. Nga nakapatibuwaag sa mga Sugbuanon.

Gipada ni Magellan ang iyang anak sa gawas nga si Cristóvão Rebêlo, isip embahador ngadto sa Hari sa Sugbo, uban sa iyang ulipon nga si Enrique isip tighubad. Gipasabot nilang Rebêlo ug Enrique ang nangahadlok nga katawhan ug ilang hari nga ang pagpabuto sa mga kanyon timaan sa kalinaw ug panaghigalaay.

* * *

Human nikalma, nangutana si Rajah Humabon unsay ilang tuyo. Nipahibawo si Enrique nga si Magellan gisugo sa labing bantogang hari sa tibuok kalibotan, aron pagtultol sa Moluccas. “Niagi lang mi dinhi tungod sa pasalig sa Hari sa Limasawa nga makapalit mi og pagkaon.”

Gihangop silang Humabon apan giingnan: “Maoy among lagda nga ang tanang barko nga modunggo sa among pantalan pabayron og buhis.” Apan nibalibad si Magellan. Gipasidan-an niya si Humabon pinaagi ni Enrique nga “kun ganahan siya og kalinaw maiya ang kalinaw, apan kun ganahan siya og gubat maangkon niya ang gubat.” Nisaad si Humabon pakigsulti sa iyang mga opisyal ug mobalik sa barko pagka sunod adlaw.

* * *

Isip timaan sa iyang malinawong katuyoan, gitanyagan niya sila og daghang pagkaon, pulos gikan sa karne ug gisud sa mga plato nga porselana, uban ang daghang banga sa bino. Nakatabang sa mga langyaw ang Hari sa Limasawa kinsa nipasalig ni Humabon nga tarung si Magellan.

Pagka sunod adlaw, Lunes, ang notaryo ni Magellan kuyog ni Enrique pormal nga nidawat sa tanyag ni Humabon pagbayad og buhis. Gipasaligan siya ni Magellan nga makig-negosyo siya ni Humabon ug di sa uban. Tungod sa awhag sa Hari sa Limasawa, nitanyag si Humabon nga makighigala ni Magellan pinaagi sa tulo sa dugo gikan sa ilang tuong bukton.

* * *

Pagka sunod adlaw, Martes, nidalit si Humabon og dakong piging alang sa mga langyaw ug gipaila-ila ang iyang mga pag-umangkon. Nisugyot si Magellan nga magpabunyag sila isip Kristohanon aron nga sa sunod balik magda sila og daghang pari nga motudlo nila sa bibliya.

Nahinangop pag-ayo ang mga Sugboanon nga nanghilak sila sa kalipay. Nitambag si Magellan nga di angay’ng magpabunyag aron lang pag-ulog-ulog niya. Apan nipasalig nga mga Kristohanon hatagan sa tanang pabor. Gisundan ang kauyonan sa laing piging sa kan-ong humay, mga baboy, kanding ug manok, uban ang pagpangayo og pasaylo nga mao ray matanyag.

* * *

(Gikan sa talaan ni Antonio Pigafetta, kuyog sa expedition ni Magellan, nga naapil sa librong Over the Edge of the World: Magellan's Terrifying Circumnavigation nga sinuwat ni Laurence Bergreen)