“Raising honest, truthful kids”

Kon ato ning Binisay-on, pagmatuto sa kabataan aron magmatinud-anon, ug dili mabakakon. Mao ba? Alang kanatong mga senior citizens, lisud ni, tungod kay matud dinhi, “you cannot raise a truth-teller if you are not one yourself.”

Unsaon man tuod nato pagtudlo sa atong mga anak pagsulti kanunay sa tinuod, kon kitang  ginikanan mga bakakon?

Mao ang atong mga ‘bata’ karon nagpangita og mga role models nga dili ug wala na nila igkita sa atong mga adults karon.

Actually, title kini sa article sinuwat ni Cathy Babao-Guballa, sa iyang lindog Roots and Wings, diin gikutlo ang mga tambag ug pamahayag ni  Dr. Honey Carandang, usa ka inila nga family psychologist.

“We must inculcate in our children the values of truth. When I was a child, there was only one instance that would merit spanking from my father … if I told a lie. Lying in any form was tantamount to receiving corporal punishment in our household.

I am glad was very harsh with us when it came to telling the truth,” sugilon ni Carandang, diin sa ilang pamilya, daku na kaayo nga matter ang pagpamakak, ug ang pagsulti sa tinuod.

Mao ba usab kini karon sulod sa atong mga banay, diin ang honesty ug truthfulness maoy nag-dominate sa atong kinabuhi?

“As parents, we have the responsibility to steer our children in the right direction. Nowadays is in desperate need of role models that they can emulate and learn from,” matud ni Carandang.

Bitaw, lisud na pangitaon karon ang mga adults nga mahimong panig-ingnan sa mga batan-on. 

Mahinungdanon gayud kaayo nga sa linghod pa ang panuigon, likayan na ang pagpamakak ug pagka-dili matinud-anon, tungod kay madala man gud kini sa atong pagka-adult, that “even the most honorable can be caught off-guard and unaware, and then it is too late.” Kinsa man kining giingon dinhi nga mga ‘honorable?’

* * *

Niay disturbing kaayo nga kasayoran. Kining headline nga nagkanayon: “UN panel: Corruption still pervasive in Philippines government.

A United Nations committee remains concerned that corruption is still ‘pervasive’ in all branches of government and in the wider public sector in the Philippines.”

Ngil-ad paminawon, no? “The committee recommended that the Philippines promptly, independently and impartially investigate and prosecute all cases of corruption, in particular high-level corruption.”

So, labi na sa high-level, o grabe na kaayo nga corruption, nga mag-involved na’g minilyon ug trinilyon nga salapi sa lungsod, ang diha-diha, independent ug impartial nga imbestigasyon ang gikinahanglan.

Ang committee unang mi-rekomendar nga ang estado mohimo’g mga lakang pag-protect sa

ekonomiya, social, ug constitutional level sa nasud, ug pag-institutionalize sa writs of amparo. “A writ of amparo is a legal remedy in the Philippines that protects people from unlawful acts or omissions that threaten their life, liberty, or security.” 

Aron mapapas ug ma-erased gayud kining maong negative nga marka or label sa atong nasud, kinahanglan tinud-on gayud nato ang atong pagpakiggubat batok sa corruption.

Hatagan nato og ngipon ang maong tinguha.

Nagsige man kita og declare war against corruption. Kanus-a kaha kita magdinaugon ini?  It seems nga pirme kitang pilde.