Daghang mga batang libud-suroy ang Banat News diha sa kadalanan bisan sa naglagiting nga kainit sa adlaw. Dihay duha nga nagpasilong ilawom sa landong punoan sa Ipil-Ipil diha sa kilid sa kural sa karaang Cebu International Convention Center sa Mandaue City.
Nangayo ang mga bata sa mga motorista og “pangkaon” samtang nagpasa-pasa sila sa usa ka botelyang tubig mainom. Dihang gipangutana sa Banat News kun nganong wala sila sa eskuylahan, ang duha midungo ug mitubag sa hinay nga tingog, “wala man mi mageskuyla.”
Ang duha nga parehong mga lalaki, gibanabana nga 11-12 anyos. Makita sa gidakoon sa ilang lawas nga wala sila matarong og pagpakaon sa ilang mga ginikanan.
Nagpuyo sila diha sa usa sa mga barong-barong sa sud sa compound sa CICC nga sagad mga biktima sa sunog sa nakalabay nga mga katuigan nga hangtud karon wala pay permanenteng kabalhinan. Dili lamang ang sa Mandaue City ang dunay problema aning mga libud-suroy. Naa kini halos sa tanang mga siyudad dinhi sa Sugbu. Partikular niini sa Cebu City nga maoy pinakadako sa tanang siyudad dinhi sa isla ug dunay pinakadaghang balay patigayon.
Ang mga LGUs adunay tagsa-tagsa ka programa pag-atiman aning maong problema. Dunay budget nga gitagana matag tuig sa mga departamentong gitahasan para aning maong trabaho. Apan subo kaayong palandungon nga hangtud karon wala gyud nasulbad ang problema aning libud-suroy. Subo lang sab kaayo nga daghan ani nila, mga bata.
Nga inay naa sa eskuylahan nagtuon, mura na hinuon og “nagtubig-tubig” diha sa tungatunga sa karsada, likay-likay sa mga sakyanan aron di maligsan samtang nangayo-kayo sa mga drayber ug pasahero.
Kay nagbalik-balik ra gihapon kani nga problema sud na sa daghang mga katuigan, naa gyud siguroy sayop sa programa nga gihimo sa mga LGUs. Dili epektibo. Kinahanglan unta nga ang programa, makapagana sa mga ma- “rescue” nga mga libud-suroy nga mopabilin niini ug makapausab gyud sa ilang mga kinabuhi, apan sa mga nahitabo karon daw tanang pamaagi gihimo pulos lang band- aid solution.
Hipuson man tuod apan dangtan lang pila ka adlaw naa napud sila balik sa mga karsada. Makapila man diay gyud kinahanglan buhaton ang “rescue”?
Husto ba kini nga termino nga “rescue”? kun ang mga tawong ilang giluwas mamalik ra man gihapon sa karsada?