Environmental fee

At first, nagtuo ko nga ang gipahamtang nga environmental fee sa Lapu-Lapu City, maka-discouraged ug makaabog sa mga turista. Nagpadayon man diay gihapon ang pagdagsang mga turista, labi na kadtong mga mahiligon sa watersports. Gani, matud pa, sulod lamang sa unang duha ka adlaw, gikan sa pagpa-implement niini, ang dakbayan nakakolekta og P140,000. Very good.

Unsaon, nga gawas sa mga watersports, sama sa island-hopping, diving, snorkeling, parasailing, ug ubang watersports recreational activities, ang dakbayan puno sa mga natural wonders. Matud ni Konsehal Annabeth Cuizon ang main author sa ordinansa,“the city has deployed Water and Sanitation Rescuers (WASAR) and Bantay Dagat personnel in Lapu-Lapu City's coastal waters and islands to enforce the newly enacted ordinance, ug ang mosupak niini, “will face penalties, including a written notice for the first offense, a fine of P3,500 for the second offense, and a fine of P5,000 for subsequent offenses, along with the revocation of their business permits.”

Dugang niini, ang mga pump boats gi-require pagdala’g mga trash bins, o basurahan sulod sa ilang mga bangka, ug ingon man, ang mga bisita gidid-an paglabay sa ilang basura ngadto sa dagat. Otherwise …

Matud ni CENRO head Emeterio Bonghanoy,  nagbutang sila og mga boya o mga dagkung floaters, subay sa mga shorelines sa Marigondon, ug pagpapundo sa mga pump boats, ug dili na tugotan   pag-paandar samtang nagpundo, aron dili makatugaw sa mga corals.

Dugang niini, ang mga truck sa CENRO, kada adlaw, buntag ug hapon, mangolekta sa basura,  sa mga puerto sa Punta Engaño, Maribago, ug Marigondon, aron ma-maintain gayud ang kalimpyo sa environment.

Maayo man gani kay exempted pagbayad sa buhis, ang mga molupyo o residente sa dakbayan sa Lapu-Lapu.   

In my case, pananglitan samtang taga-Opon ko, apan dili na molupyo o resident sa Opon, ini’g duaw nako sa yuta nga akong natawhan, ug maligo sa dagat, and perhaps, mag island-hopping, ila kong isipon nga domestic tourist? Bayad ko? Joke only.

* * *

Nagpadayon ang suliran sa inflation kon kining pagsaka sa presyo sa mga palitunon. Among others, wala ma-20 pesos ang kilo sa bugas. “Curb inflation,” ang awhag ug sugyot ni Sen. Francis Tolentino pagbatok sa nagsaka nga presyo sa mga prime commodities. Gipasanginlan, nga maoy nakaingon sa inflation, mao ang mga traders ug mga middlemen nga matud pa, maoy nakasapi pag-ayo niining atong maong kahimtang. Giingon nga ang ganansiya sa mga traders ug middlemen, muabot as much as 200 percent. Atong masabot nga niining atong kalisud, adunay mga tawo nga nagpahimulos sa atong kalisud,  ang mga traders ug mga middlemen. “There is somebody earning so much from the farmgate prices up to the time it reaches the retail outlets,” dugang ni Biron, chairman sa the House panel on trade and industry. Kinahanglan kontrolahon ang inflation, aron dili kaaayo mokusog ang impact niini ngadto sa gipanggutom nga katawhan, pinaagi  sa pag-usbaw mga social services sa gobiyerno. Subayon ang agian sa usa usa ka sakong tipasi, gikan gayud sa mag-uuma, ibaligya at P60 per kilo. Pila na man unyay prisyo niini sa ginaling na nga bugas, inig-abot na ngadto sa ka-merkadohan

Niining, tungora, pila na may gipatong sa prisyo, ug pila may na-gananiya sa mga traders ug middlemen? Hayahaya nila no, taliwala sa nagping-it ug nagsangkiig nga mga Pinoy.