Ug nagsugod na. O, tungod sa kakuwang nato og kasayuran unsa pay uban nilang gihimo sa atong sistema sa edukasyon, nakabuylo na. Samtang dugay nang gikabalak-an, makapakugang gihapon ang pag-usab sa pagtudlo sa Department of Education (DepEd) sa kasaysayan sa nasud atol sa diktadora sa amahan ni Presidente Ferdinand Marcos Jr.
Gisugo sa DepEd nga usbon ang “Diktadorang Marcos” ngadto sa “Diktadora” sa 2023 MATATAG Grade 6 Araling Panlipunan Curriculum. Nahibawo na ta nganong giduso ang kausaban. Nagsugod, o nakabuylo na, ang pagpahumot sa labing ngiob nga katuigan sa kasaysayan.
* * *
Nipasalig ang DepEd nga nahimo ang kausaban human sa makuting prosesyo sa pagsubli nga gigiyahan sa pakisusi sa mga eksperto, pagsubli sa nagkalainlaing sektor ug sa publiko. Wa tang kaila kinsa ang mga eksperto, o kon tinuod ba, nga ilang gipatabang.
Pero nitiyabaw ang mga magtutudlo nga wa sila konsultaha. Ang mga tinun-an ug ilang mga ginikanan nakugang sa kausaban. Wa sab tang kabantay nga gipa-apil sa proseso ang publiko, apil na ang mga biktima nga buhi pa, ug mga tagtungod sa mga nangamatay na, sa pangabuso sa diktadura.
* * *
Gihimo na lang “Diktadora” ang “Diktadorang Marcos” human lang sa kapin sa tuig sa administrasyong Marcos. Kon di si Ferdinand Marcos Sr., kinsa na may ilang pasanginlan nga diktador? Di nila kapasanginlan silang anhing Senador Ninoy Aquino ug ubang lider sa oposisyon kay gipriso man sa diktadura.
Di sab kapasanginlan ang oligarkiya. Kay ang di ila gipangsakmitan sa ilang katigayonan. Ug ang ilang cronies, bisan maoy nidominar sa nasudnong ekonomiya, igo ra mang nituman sa tanang sugo ni Marcos Sr. Lisod sang pasanginlan ang mga komunista kay wa man silang kabanos sa gahom.
* * *
Pila man ka tuig ang paabuton una mohimo og laing kausaban sa curriculum sa DepEd? Kinsa may makapugong nila pag-usab sa “Diktadura” ngadto sa “Ginintuang Panahon” o “Golden Age”?
Unsa may arang nila sa pagpamugos sa pagtudlo sa kabataan nga tinuod ang Tallano gold? O pagkumbinser sa mga ginikanan nga P20 nang kilo sa bugas humay, bahala na kon padayong nisulbong ang presyo ug, simbako layo ra to, kon matinuod ang pasidaan nga ang price ceiling moresulta sa kanihit sa bugas humay?
* * *