Wa magkadimao ang mga lakang ni Presidente Rodrigo Duterte pagpanalipod sa nasud gikan sa Covid-19 tungod sa iyang kalibog unsay palabihon--ang iya bang talagsaon nga kasuod ni Chinese President Xi Jinping o ang kahimsog ba sa katawhang Pilipinhon?
Dugay siya nga nakamatngon nga ang pagsimpatiya sa katawhan sa China, kay di sila maoy sad-an kon dili maoy labing dagkong biktima sa kagaw, wa mosukwahi sa dinaliang pagdili sa mga biyahe gikan sa mainland China paingon sa Pilipinas. Napugwat lang dihang nilusad ang netizens sa hashtag nga #oustduterte sa social media.
* * *
Kay naiwit na man sa ubang kanasuran ug busa nagkarakara na, wa siyang kahunahuna og tarung nga mga sukaranan sa travel ban batok sa China:
Giapil sa ban ang Hong Kong ug Macau nga pipila ray mga kaso kon itandi sa mainland China nga maoy nahitaboan sa 99% sa mga kaso; ug
Gitanggong ang kaliboan ka Overseas Filipino Workers (OFWs) nga way kahigayonan nga makada sa kagaw dinhi sa ato kay paingon man unta sa Hong Kong ug Macau ug bisan sa ubang kanasuran (kay kinahanglang moagi sa HK).
* * *
Nakadugang sa kataphaw sa travel ban mao ang pag-apil sa Taiwan nga sama sa HK ug Macau, pipila ra sab ang mga kaso ug mas lig-on pa og panagang batok sa kagaw kon itandi sa atong kaugalingon nga Department of Health (DOH).
Nipasabot ang Malakanyang nga igo ra silang nituman sa sugo sa World Health Organization (WHO) nga niisip sa Taiwan nga kabahin sa China. Klarong namakak kay ang WHO mismo supak sa pagpahamtang og travel ban kay makahasol sa paghatod sa mga tambal ug kahimanan sa epidemiya.
* * *
Tungod sa masuk-anong tiyabaw sa OFWs nga mahimong mawad-an makulban sa kaldero ug sa pasidaan sa Taiwan nga mahimong mobawos sila pagtangtang sa pribilehiyo nga di magkinahanglan og visa ang mga Pilipinhon nga mosud sa ilang nasud, gidalidali paglibkas ang travel ban batok sa Taiwan niadtong Biyernes.
Gisubli na sab sa pamunoang Duterte angay bang isunod sa paglibkas ang travel bank sa HK ug Macau. Mas maayong apilon pagsubli unsa kamatinud-anon ang kampanya batok sa Covid-19 atubangan sa mas agresibo nilang pagpanggukod sa giisip nga ilang mga kaatbang.
* * *