Niining naglisud ta nga panahon, sagad sa mga edukadong magtiayon nagtinabangay gayud pagpangita’g panginabuhian. Tungod sa kagagmay sa atong sweldo, dili na maayo nga ang asawa magpuyo ra sa balay ug pasagdan ang bana nga mao ra’y mokayod pagtrabaho.
Mao nga hasta mga asawa nitrabaho usab. Gumikan niini, kon unsa’y gusto nilang kan-on, makakaon sila. Kon may maibgan silang butang, makapalit dayon.
Mosamot ang kalipay sa magtiayon kon may anak na sila. Mosamot pud kadasig ang ilang pagkayod alang sa kaugmaon sa bata. Sa kuwarta dili sila maproblema. Pero sa pagpangita’g yaya nga mobantay sa bata mahimo nila kining dakong suliran.
Kutob sa nagtrabahong magtiayon nga akong gipangutana kon aduna ba sila’y yaya? Kasagaran sa ilang tubag, lisud kuno ang pagpangita’g helper. Miadto sila’g probinsiya, kalungsoran hangtud miabot na lang sila didto sa bukid pagpinangita, wala gyud sila’y nadala. Pulos pamalibad ra kuno ang ilang naani.
Lisud gyud tinuoray ang pagpangita’g katabang karon. Unsaon, ang henerasyon sa pagbaton og moral values sa kinabuhi milabay na. Gipulihan sa salawayong kinaiya nga nakuha sa mga bag-ong tubo gikan sa internet nga nagpasalida og mga law-ay’ng ideya unsaon nga makakuwarta’g dako sa sayon nga paagi.
Cyber sex, prostitution, illegal drugs business, swindling ug uban pa nga masapian bugti sa pagbaligya sa ilang kalag, maoy ilang nakat-onan! Matud pa sa usa ka guwapa ug seksi nga nagtrabaho sa club: “Kakapoy nianang magpa-maid ta. Unya ang suweldo, gamay ra. Layo ra na sa akong pagka-GRO. Kanang suweldo sa helper nga usa ka bulan, makuha ra na nako’g usa ka gabii.”
May usa ka single mother, kinsa naglisud pagbuhi sa tulo niya ka anak, giagni sa ilang silingan nga mag-domestic helper didto sa Dubai, wa gyud mosugot. Unya, nakurat na lang ko pagkakita sa gi-post niya sa social media – mga larawan nga seksi ug guwapa na kaayo siya, diin gikan sa tudlo ngadto sa iyang mga dalunggan nangumbitay ang mga mahalong alahas. Diay, nag-dancer na siya.
Mao kini ang rason nganong lisud pangitaon ang helper karon. Tungod kay may matang man sa trabaho nga ‘Inig hayang lami. Inig barug sapi!’ Porbida, no? - Jav Banati
Javier Yntig Tapulado