Mga bagyo sa El Niño

Angayan gihapon nato nga pasalamatan bisan kun nahasol ang uban ug may mga kinabuhi nga nakalas sa pag-igo sa duha ka bagyo sa buwan sa Disyembre.

Hinay ug dili ingon kadako ang kadaot nga gibilin sa duha ka bagyo.  Napakita usab sa nagkalain-laing ahensya sa gobiyerno ang pagpakabana ug pagpangandam nga malikayan, kun dili man mapugngan ug mamenosan ang mga kinabuhing makalas.

Ang bagyong Nona ug Onyok nakatabang ug naghatag nato og alibyo gikan sa kainit ug nakapugong sa mas paspas nga paghubas sa mga tinubdan sa tubig tungod sa dala niini nga mga pag-uwan.

Napuno-puno sa tubig ang mga dam, natubigan ang mga umahan nga nagsugod na unta sa pagkauga ug ang pagpangliki sa yuta.

Human sa pag-landfall ni Onyok didto sa Davao Oriental nahimo kining Low Pressure Area apan nagdala gihapon og mga pag-uwan tungod sa lapad nga circulation niini.

Dinhi sa Sugbo, matud ni PAGASA Visayas director, Engr. Oscar Tabada, ang kusog nga hanging Amihan naghatag usab og mga pag-uwan.

Apan padayon kita nga gipahinumdoman ug gipasidan-an sa nagpadayong El Niño. Matud ni director Tabada nga sugod karong adlawa ug hangtod sa pagtapos sa tuig, mopuli na ang kainit.

Butang nga angay nato nga pangandaman tungod kay molungtad ang kainit hangtod pa sunod tuig. Dinhi sa Sugbo masinati nato ang huwaw hangtod sa Mayo.

Gani, niadtong Disyembre 16 sa unang adlaw sa Misa de Gallo, kun ang misa sa kadlawon nga ato nang tradisyon isip pagpangandam sa Pasko, nasinati nato ang labing init nga temperatura. Matud ni director Tabada niabot sa 33 degrees celcius ang kainiton dinhi ra sa Sugbo.

Sanglit mas grabe man ang El Niño nga molungtad pa sunod tuig, matud ni director Tabada nga posible pa nga moabot sa 38-39 degrees celcius ang kainit sa panahon.

Mas init karon kun itandi sa kinainiton nga temperatura niadtong Mayo 31, 1990 nga niabot sa 37 degrees celcius sa huwaw niadtong tuiga.

Tungod niini, sunod semana magsugod na sa pag-cloud seeding ang Department of Science and Technology adto sa Bohol nga maoy grabeng maapektahan sa huwaw. Molungtad pa hangtod Hunyo sunod tuig ang huwaw sa Bohol.

Sanglit dugay na man kita nga gipasidan-an ug gipahibawo sa kondisyon sa atong panahon, hinaot dili na unta kita magduhiraw, magkapangka-pangka ug magpakapuliki sa pagpangita og mga solusyon sa mga problema nga motumaw.

May mga pagpakabana na sa pagdaginot sa tubig nga maoy labing unang maigo sa El Niño. Hinaot nga masustinehan kini ug mapalapdan pa ang mga pagpangandam nunot sa kalapad sa kadaot nga ibilin sa huwaw.