Ang mga sakop sa Press, isip ikaupat nga estado sa nasud, nagpadayon sa iyang tahas nga mao ang pagbantay sa kagamhanan.
Kun wala ang media, magkaguliyang ang kagamhanan ug mosiaw ang mga abusado nga opisyal sa pagpahimulos sa gahum.
Dinhi sa Sugbo, ang The Freeman nga maoy labing karaan nga mantalaan nga gimugna niadtong 1919, ug ang Sun.Star, nagmugna g’yud gani og kaugalingong mga tabloid nga binisaya, ang Banat News ug Superbalita, aron pagpalapad pa sa pagbutyag sa balita.
Kaniadto lang Mayo, ang Cebu Daily News migama usab og sinemana nga tabloid nga ipanghatag ra nga libre. Talagsaon ra ang usa ka dapit nga adunay tulo ka mantalaang iningles ug tulo ka binisaya nga tabloid.
Gawas sa mga tigbalita ug mga maglilindog sa mantalaan, anaa pa ang mga kumentarista sa radyo nga moayag pag-ayo sa mga isyu.
Ang pagsabwag og mga balita ug ubang kasayuran alang sa publiko napalambo pa g’yud pag-ayo diha nga ang Pilipinas misugod na pagsagop sa Internet kaniadtong 1994.
Paglabay sa katuigan, ang mga mantalaan, radyo ug television, mipalambo pa sa panerbisyo pinaagi sa digital, nga ang mga balita ug programa makita na bisan diha sa mga cellphones.
Sagad sa mga media outlets karon aduna na’y iyang kaugalingong website, Facebook account, blog, video ug webchat.
Niining tanang kalamboan karon, maisip kini nga dako’ng hagit sa media nga magpabiling motuman sa ilang katungdanan.
Kini pinaagi sa pagtug-an lang sa matuod, ang pagka makiangayon ug ipalutaw gayud ang kamatuoran. Ang nagsingabot nga eleksyon sunod tuig naghatag kini og dako’ng hagit sa mga sakop sa media. Mohatag og kasayuran sa publiko sa pagkatawo sa mga gusto’ng magpapili sa mga puwesto sa kagamhanan.
Kini aron ang katawhan magiyahan kun kinsa ang ilang botohan ug palingkuron sa mga puwesto ug kanato tinuoray nga moserbisyo.