Niabot si Yolanda sa nasud sa miagi’ng tuig nga wa’ damha ang kalapad sa kadaot nga gibilin. Ang nahibaw-an lang sa tanan, moigo ang labing kusog nga bagyo nga natala sa kasaysayan sa kalibutan.
Apan human ni Yolanda, kun kanus-a tataw ang mga kadaot nga gibilin gikan sa kinabuhi hangtud sa kabtangan, nahatagan og linaw ang tanan nga ni’ng bag-ong panahon, makalilisang nga bagyo na ang moabot sa nasud.
Ug di’ mahimo’ng makuwestiyon ang panahon ngano’ng adunay ingon niini nga mga natural phenomenon. Wa’ pa siguro’y tawo sa kalibutan, aduna nay bagyo nga kabahin sa normal nga dagan sa panahon. Ang labing dako’ng sagpa ug insulto na lang kun wa’y nahimo ang katawhan aron maibanan ang kadaot nga ibilin sa maong katalagman.
Human sa usa ka tuig mas klaro na karon ang mensahe’ng hatud ni Yolanda ug kun ngano’ng mahitabo ang maong panghitabo. Yano ra ang mensahe nga gibarugan nato’ng tanan nga nakasinati sa usa ka di’ masukod nga kabangis sa katalagman.
Kini mao nga mahimo na kita’ng andam sa kanunay sa panahon nga adunay bagyo nga magpaingon sa nasud. Ug si Ruby ang nisukod kun aduna bay mga leksyon nga napunitan ang katawhan gikan sa bagyo’ng Yolanda.
Tataw sa social media kun unsa kaandam ang mga tawo nga mosungasong sa kabangis ni Ruby. Tulo ka adlaw sa wa’ pa mosu’d sa PAR si Ruby, saba na ang social media sa mahimo’ng kadaut sa bagyo ug sa unsa’ng paagi nga kapanalipdan ang grabe’ng epekto niini.
Di’ sama kaniadto nga manguros ‘ta human makilatan. Sa bagyo’ng Ruby lahi ang disposisyon sa katawhan. Adunay mga pamilya nga migaid na’ng daan sa ilang mga balay aron di’ paliron sa hangin.
Ang mga mananagat gibutang na sa mas luwas nga lugar ang mga sakayan. Nagsuspenso na sa klase ang mga tunghaan bisan kun wa’ pa gipa-ubos sa storm warning ang ilang dapit.
Daghan ang nag-andam na og pagkaon, tubig, tambal ug uban pa’ng mga first aid equipment. Daghan ang nag-ampo nga di’ na mahinayon ang bagyo.
Kun si Yolanda nipalukapa sa minilyon ka kinabuhi, karon kang bagyo’ng Ruby, mas andam ang katawhan ug adunay igo nga katakos nga pildehon ang unsa man ang bati nga epekto sa bagyo.
Nagmalampuson ang pagpakabana ug pagpanagana. Aduna may daghang balay ang naguba apan maihap lang sa tudlo ang mga kinabuhi nga nakalas. Kun magpadayon ang maong matang sa aksyon gikan sa katawhan—wa’y bagyo’ng dili mapilde nato’ng tanan.
* * *
Email: ricolucena@yahoo.com or ricolucena@ilovecomarts.com