Ambot nasobrahan ba lang ang mga pasidaan sa kadako sa hulga sa bagyong Ruby, o nitagam na ba lang gyod ang katawhan sa kadako sa kadaot nga ilang nahiagoman sa mas kusog nga bagyong Yolanda sa niaging tuig, apan nitumaw ang laing matang sa suliran sa pagpangandam sa nagkalainlaing kalungsoran ug mga dakbayan sa niaging semana.
Human sa kalisod sa pagkumbinser sa mga molupyo sa daplin sa mga suba ug kabaybayonan ug sa mga suki nga dahilian og yuta pagbakwet ngadto sa mas luwas nga mga dapit sa niaging tuig, karon nasobrahan na sab hinuon ang mga namakwet, nga bisan ang mga wa mameligro niapil na og dasok sa evacuation centers.
* * *
Gani, nahutdan gyod og pagkaon ang pipila ka evacuation centers sa amihanang Sugbo ug silangang Kabisay-an. Di mabasol ang lokal nga mga opisyal nga nakugang sa gidaghanon sa mga bakwet nga namiya sa ilang mga pinuy-anan. Kun lisod pabakweton ang katawhan sa niaging tuig, mas lisod silang kumbinsihon nga angay’ng pabalikon sa ilang mga pinuy-anan kay wa diay mameligro.
Usa sa naglisod pagsabot sa kalit nga pagdagsang sa mga bakwet mao si Mayor Ricky Ramirez sa Medellin sa amihanang Sugbo. Matud ni Ramirez may barangay sa iyang lungsod nga wa nay bisan usa ka molupyo nga nahibilin tungod sa way sukaranan nilang kahadlok sa storm surge.
* * *
Makiangayon hinuon ang katin-awan ni Cebu City Mayor Mike Rama nganong wa silay bisan usa ka bakwet nga gibalibaran. Way bisan usa nga makapaneguro, bisan unsa pa niya kasuhito sa kahimtang sa panahon, nga may mga dapit nga hingpit nga luwas gikan sa katalagman ug busa di angay’ng pabakweton ang mga molupyo.
Niangkon si Rama nga dakong suliran ang pag-atiman sa mga bakwet kay magpadayon man nga molambo ang ilang kasayuran mahitungod sa kinaiyahan. Kay di man mahitabo nga maatiman ang tanang panginahanglan sa tanang mamakwet. Labi na nga pipila nila igo lang nagpahimus sa kahigayonan sa libreng kaon ug pinuy-anan.
* * *
May sugyot si Rama unsaon pagsulbad ang magpunsisok nga evacuation centers: Ang paghawan sa mga daplin sa mga suba ug kadagatan ug ang pagbalhin sa tanang mga molupyo sa peligrosong mga dapit maoy labing epektibo ug malungtaron nga panagang sa panginahanglan sa pagbakwet.
Nikumpisal si Rama nga nangandam sila sa mas dako pang kadaot kay sa gipasidaan sa nasudnong gobiyerno mahitungod sa bagyong Ruby. Matud niya may gisabot na silang mga kompaniya sa barko kun gikinahanglan ang paghakot sa mga molupyo palayo sa amihanang Sugbo nga maoy labing nahulga sa bagyo. Kun di makalawig ang mga barko tungod sa kadagko sa bawod, nakigsabot na silang daan sa mga tag-iya sa labing tag-as nga buildings nga silay dangpan sa mga biktima sa baha.