Kun aduna may laing anggulo sa sugilanon tali sa pari ug ang menor de- edad nga nagpabunyag sa iyang anak— kini dili ang pagpangasaba sa pari sa inahan atubangan sa iyang pamilya ug mga higala.
Ang laing aspeto nga tan-awon mao ang liboan nga reaksyon sa publiko human nga gibutang sa social media ang kontrobersyal nga video.
Samtang atong gikwestiyon ang gihimong pagpaka-uwaw sa pari, angayan ‘sab nga atong tan-awon ang ka bukas sa publiko sa pagdawat sa usa ka inahan nga gipa-angkan.
Tinuod, nga kaniadto giisip nga dako’ng insulto ug uwaw kun gipaangkan ang usa ka babaye. Apan karon, mas bukas ang tanan pagdawat sa maong sitwasyon.
Mas maayong tan-awon sa simbahan ug sa mga moralista ang maong kausaban sa pagtan-aw nato sa unsa’y moral o dili. Karon makapabalaka ang gidaghanon sa mga babaye nga mopili’ng adunay anak ug wa’y bana tungod kay alang nila mas samok ang kaminyoon.
Kini ang dako’ng isyu nga angay’ng tan-awon di’ lang sa simbahan apan mismo sa kagamhanan. Ang way kasigurohan nga mahimo’ng mabulokon ug malampuson ang usa ka kaminyoon maoy giisip nga rason ngano’ng daghang niatras pagsu’d sa usa ka sakramento.
Kun ingon niini ang sitwasyon, di’ halayo ang posibilidad nga magkadaghan ang mga matawo gikan sa usa ka gipaangkan nga inahan.
Apan unsa ba g’yud tinuod ang dautan kun gipa-angkan ang usa ka babaye? Daghang single mother ang nahimo’ng malampuson sa pagpadako sa ilang anak sama sa mga inahan nga gipakaslan apan nahimo’ng iresponsable sa pagmatuto sa ilang anak.
Unsa ba g’yud tinuod ang kalainan kun ang usa ka gipaangkan malampusong nakapadako sa iyang anak ug nahimo kini nga responsable nga tawo itandi sa usa ka inahan nga gipakaslan apan pakyas pagpadako sa iyang anak nga responsable kay nalambigit sa daghang bisyo ug wa’ magtinarong sa pagtungha?
Unsa ba g’yud diay tinuod ang kalainan sa usa ka single mother nga nakatrabaho ug respetado kini sa usa ka kompaniya kun itandi sa usa ka gipakaslan nga inahan nga wa’y trabaho ug igo lang nagyampungad diha sa balay ug ang uban magsugal og tong-its?
Samtang nagkatataw ang kamatuoran nga di’ g’yud diay babag sa usa ka malampusong pagpuyo ang pagka-single mother, kini ang nagbukas sa paghuna-huna sa publiko sa pagdawat ug pagsabot sa mga sama kanila.
Ang mga malampusong sugilanon sa mga inahan nga nakabarog bisan kun wa’y bana o ang anak nga nilampos sa iyang pagtungha bisan kun wa’y amahan nga nitabang sa paggiya, maoy nakapabukas sa huna-huna sa kababayen-an karon nga sudlan ang maong estado sa katilingban nga dili minyo apan adunay anak.
Ug kini ang rason ngano’ng mas bukas ang katawhan pagdawat sa maong kamatuoran. Apan ang simbahan padayon nga nagdumili sa pagsabot ug sa pagdawat niini.
Kun tan-awon, makapabalaka tinuod nga magpuyo kita sa kalibutan nga wa’ nay mga amahan. Tungod kay ang papel na lang nila mao na lang ang pagpaanak ug dili ang pagbuhi sa pamilya. Makapabalaka tuod kun imong tan-awon ang sitwasyon karon sa atong palibot.
Adunay bug-at nga mensahe ang mga pari sama ni Fr. Romeo Obach apan ang nakalahi lang ug dili nato madawat tungod kay iya kini’ng gihimo atubangan sa pamilya ug mga higala sa usa ka babaye’ng menor de-edad nga gipa-angkan.
Sakit tinuod ang mga gipanulti sa pari nga posible’ng emosyonal tungod sa iyang na-obserbahan sa palibot. Apan nasayop lang siya tungod sa mga pulong nga iyang gigamit ug sa lugar nga didto niya gihimo ang pag-sermon.
Kun mas hapsay lang ug mas nabutang sa lugar, mas tataw nga naghisgot og kamatuoran ang maong pari.
Basin og magkapinasayloay ra ang gipaangkan nga menor de-edad ug ni Fr. Obach sama sa kadali sa pagpasaylo sa publiko sa gihimo sa maong pari.
Apan mas maayo’ng tukion sa katawhan ug mga hingtungdan nga institusyon ang mas sensitibo nga anggulo sa sugilanon—ang kabukas sa katawhan nga magpuyo nga wala makasal.
Ug kun kini ang mopatigbabaw, hayan mabungkag ang giisip nga labing mahinungdanong hut-ong sa atong katilingban. (ricolucena@yahoo.com or ricolucena@ilovecomarts.com)