Ang duwa sa kinabuhi gikaluhaan na og duwa sa hustisya. Ang labing bag-o mao ang pagkasikop sa managtiayong Benito ug Wilma Tiamzon nga giilang labing dagkong opisyal o lider sa New People’s Army kon NPA. Nakugang, di’ lang ang mga militanteng pundok apan lakip na ang publiko ning pagkasikop sa duha ka giilang lider. Karon, nanawagan og hustisya ang mga militanteng pundok alang sa duha ka lider. Apan ang gibarugan sa NPA nga nalakip pa sa Joint Agreement on Safety and Immunity Guarantees kon JASIG ang duha. Apan gitataw sa kadagkuan sa gobyerno nga wa’ na maapil sa maong kasabutan ang duha labi pa kung tan-awon ang bug-at nga mga kasong pagpatay nga dugay nang gipasaka batok sa duha. Hustisya ang gipangayo sa duha ka habig.
Hustisya ‘sab ang gipangita sa mga ginikanan sa mga bata nga nalambigit sa karambola sa duwang football sa miaging semana. Makakugang ang mga hulagway nga nanggawas nga nagpakita sa pag-apil sa mga ginikanan sa labok-labok sa mga bata. Kung mao ni ang matang sa gawi nga mopatigbabaw diha sa mga tunghaan, makasamok sa huna-huna ang sangputanan sa mga bata nga padayong gipasilungan sa anino sa mga hamtong. Makapahugno nga bisan ang sport nga maoy labing tataw unta nga timailhan sa kapatas mao karon ang nabutang sa dakong kwestyon tungod sa nagkalapad nga gubot nga naglambigit lang unta sa mga tinun-an tali sa pribado ug publikong tunghaan.
Makapabalda ‘sab ang nahitabo sa usa ka publikong tunghaan sa amihanang Visayas kansang valedictorian sa klase, anak sa mismong magtutudlo sa grade 6. Ang maong magtutudlo ang naghupot sa lima ka subjects sa maong klase. Daghan ang nipiyait nga ginikanan sa nahimong resulta sa evaluation sa mga honor students tungod kay ang anak mismo sa magtutudlo ang nitumaw nga numero uno sa klase. Kung pangutan-on ang mga classmates, yano silang motubag nga angayan lang nga mahimong valedictorian ang maong tinun-an. Apan bisan asa tan-awon, di’ maayo nga ang inahan maoy naghupot sa mga subjects tungod kay motumaw gihapon nga kadudahan ning tanan.
Nakapangutana ang mga ginikanan kung hain na ang hustisya ning maong punto? Di’ man siguro kadudahan ang ka-bright sa bata, apan dakong kadudahan ang ka wala’y delicadeza, respeto ug kaikog sa maong magtutudlo. Kung ang usa ka huwes makasugat og kaso nga naglambigit bisan sa iyang silingan, kinahanglan niyang buhian ang maong kaso aron paglikay nga mabahiran ang iyang dungog. Apan sa nahitabo ning maong magtutudlo, hangtud sa hangtud nga kadudahan sa mga tawo ang iyang kaligdong tungod ning nahitabo sa iyang anak. Ug ang iyang anak nga maoy nitumaw nga valedictorian ang magpabiling alaot hangtud sa kauwahian tungod sa gibuhat sa iyang inahan. Asa ang hustisya?
Hustisya ‘sab ang gipangayo sa liboan ka mga tawo nga nabiktima sa sunog sa barangay Lorega San Miguel sa dakbayan sa Sugbo. Di’ madali-dali ang maong matang sa katalagman nga nilamoy og kapin sa kinyentos ka panimay. Naabo ang mga gamit sa mga nasunogan ug nisangpot sa wala ang mga gipaningkamotan sa mga biktima sa sunog. Makapahugno ang mga mosunod nga lakang karon nagdesisyon ang lokal nga kagamhanan nga kawton ang mga gipanglubong sa usa ka karaang sementeryo aron puy-an sa mga buhi. Ang usa ka sementeryo nga puy-anan sa mga patay, karon buot nang papuy-an sa mga buhi. Nanghinaot ‘tang adunay hustisya ining tanan.
Ang duwa sa kinabuhi magtuyok sa mga tawo nga biktima sa inhustisya ug mga tawo nga padayong nangita sa hustisya. Ang mga panghitabo sa matag adlaw maoy samin sa mga panghitabo sa matag usa kanato. Ang labing mahinungdanon mao nga mobarug sa unsay prinsipyo ug unsay gituhoang pultahan sa paingon sa kaangayan.
Email: ricolucena@yahoo.com or ricolucena@ilovecomarts.com