Graduates 2014, asa mo mopaingon?

Graduation Day na sab. Libo ka libo na pong graduates sa nagkalainlaing kurso ang modawat sa ilang diploma ibabaw sa malipayong entablado, kinsa saksi sa mga luha ug katawa nga bation sa anak ug ginikanan samtang mipaso sa nagkantang hawanan, diin ilang mga lapalapa gihagkan sa ngabil sa sawog dungan ang pagpahalipay: “Congratulations, our dear fresh graduates!”

Human sa daghang katuigan nga giantos sa parents ang kamahal sa galastohan sa eskuwelahan, sa kataposan, makapahulay na gyud sila’g diyotay sa mga dagkong utang nga mikaon sa ilang inadlaw, sinemana o binulang kinitaan aron lamang makaangkon og expensive profession ang mga pinanggang anak.

Nalipay si Nanay o Mama kay bisa’g nabaligya ang ilang luna sa kabiling yuta, naka-graduwar ra gyud si Inday ug Dodong sa kursong nars. Ang pait, kay huma’g graduate, mo-take na sab sila’g board. Laing galastohan na pud. Ug ang mas pait, kay bisa’g makapasar na sila ug mga Registered Nurse (RN) na, wala’y bakanteng puwesto nga nagpaabot kanila. Gani, may mga nars man nga nakatrabaho man tuod sa ospital, imbes sila maoy suweldohan, sila pa ang nagbayad sa gialagarang tambalanan mata’g bulan.

Kaluoy sa minilyon ka pesos nga gigasto sa mga ginikanan, diin ang bunga sa ilang grabeng pag-antos aron lamang ma-edukar ang ilang liwat, tugbangan lamang diay og unfair labor practice sa atong gobiyerno. Gani, kanang mga regular nurse nga nagtrabaho sa Chong Hua Hospital, P8,000 ra intawo’y suweldo ana nila per month, uy! Kini, sumala pa sa nurse nga giinterbiyu ning tagsulat. Ilang trabaho very risky baya kay sila guy tig-injection sa pasiyente. Simbako’g huma’g tusok sa dagom ngadto sa pasiyenteng dunay HIV virus, matusokan  sab sila, patayyy!! Di ba? Pero, pila’y suweldo? Haskang paita!

Ang kinapaitan kay daghang graduates nga tapos maka-graduwar, nagpabuhi lang gihapon sa mga parents. Tungod sa kadanghag sa atong kagamhanan, diin mao ray gi-promote pirme ang kurapsiyon, minilyon intawong graduates ang nahimong unemployed ug unemployable. Samtang ang atong mga magbabalaud diha sa Kongreso ug Senado naglunang sa salapi ug bahandi.

My dear fresh graduates 2014, kining tagsulat, kaninyo mangutana: “Tapos sa inyong graduwasyon, asa mo mopaingon? May trabaho ba nga naghulat kaninyo? O, igo lang mong motipon sa mga daang unemployed ug unemployable professionals?”

Oh, Pangulong Noynoy Aquino, tuburan sa “Matuwid na Daan,” sulbara na intawon ning problemaha, uy!