Sa nangaging katuigan kun may sakyanan sa kayutaan, kadagatan ug kahanginan nga maaksidente labi na kun mokalas og daghang kinabuhi, ang tanang sakyanan sa nanag-iya nga kompaniya maoy gisuspenso. Gitugotan lang ang mga sakyanan nga makabiyahe pagbalik kun matino nga nakatuman sa tanang lagda sa kaluwas. Kini aron pagpanalipod sa publiko gikan sa risgo nga ang posibleng mga hinungdan sa aksidente naa sab ubang mga sakyanan sa samang kompaniya.
Apan nilikoy ang gobyerno. Niduko sa tiyabaw sa mga negosyante nga di makiangayon nga isakripisyo ang tanan nilang sakyanan tungod lang sa sipyat o aksidente sa usa nila ka kawani o sakyanan. Maong bahala na kun masakripisyo ug mameligro ang mga pasahero gipaluagan sa gobyerno ang mga lagda.
* * *
Karon kun may mga aksidente nga mahitabo ang sakyanan na lang nga hingtungdan maoy suspensuhon. Sama sa pagka aberiya sa MV Trans Asia 5 sud sa kapin sa adlaw, ang barko rang nikagar maoy gisuspenso, wa hilabti ang ubang mga barko sa Trans Asia Shipping Lines.
Sa kaso sa Ceres bus nga naaksidente sa habagatang Sugbo nga nisangpot sa pagkamatay sa asawa ug anak sa drayber nga gipasanginlang hubog, ang napu ra ka buses nga sama og prangkisa ang gisuspenso. Wa hilabti ang laing kaliboan ka buses sa Ceres Liner.
* * *
Mahimong motago ang Maritime Industry Authority (Marina) sa kaso sa Trans Asia ug ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) sa kaso sa Ceres sa argumento nga ang pagsuspenso sa tanang sakyanan sa hingtungdang mga kompaniya mosangpot sa kanihit sa transportasyon sa mga ruta nga ilang gialagaran.
Bahala na ang pasalig sa karibal nga mga kompaniya nga takos silang mopuli sa maapektahan nga mga ruta. Bahala na kun may gahom ang Marina, LTFRB ug ubang buhatan sa gobiyerno pagpasimang sa ruta sa ubang bakante nga mga sakyanan aron pagseguro nga way matanggong nga mga pasahero samtang gisusi pang kaluwas sa mga sakyanang gigakotan.
* * *
Gilingiw-lingiwan sa Marina, LTFRB ug Civil Aviation Authority of the Philippines (CAAP) ang pait nga kamatuoran nga tanang sakyanan sa samang kompaniya managsama og mga tagduma, mekaniko ug mga ayuhanan busa dako ang kahigayonan nga ang depekto nga nakapa-aberiya o nakapa-aksidente sa usa mao say nahiagoman sa ubang mga sakyanan.
Wa mabadlong ang mga aksidente bisan sa mas istriktong lagda sa nangaging katuigan. Manguros na lang tang daan sa gikahadlokan nga pagkapilu-pilo sa gidaghanon sa mga aksidente karong gilasaw nang mga lagda. Kini tungod kay sukad pa kaniadto hangtod karon inutil ang gobyerno pagpatuman sa mga lagda pagtino sa kaluwas sa mga sakyanang pamasahero sa wa pa padagana, palutawa ug palupara. Salamat sa ilang kaikog sa mga negosyante ug ka way pagbati sa mga pasahero.
* * *
E-mail: leo_lastimosa@abs-cbn.com.