Oil smuggling sa dagat

Ang pagpayuhot og petrolyo dugay nang nanghitabo sa nasud.

Karong bag-o, nabulit sa pagsaway ang liderato ni Customs Commissioner Ruffy Biazon tungod sa matud pa iyang kapakyas pagsumpo sa pagpayuhot og lana nga matud pa miabot na og upat ka bilyon ka litro.

Nagpangagot lang ko nga nagpaminaw niining isyuha tungod kay hasta ang mga higanteng kompaniya sa lana mao karoy saba kaayong nanghinaway sa Bureau of Customs tungod sa oil smuggling. Apan mibalos si Biazon sa pag-ingon nga kining mga higante sa lana ang unang nalambigit niining binuanga.

Mao kini ang nakaparat sa atong nasud, sa makauna lang og saba-saba.  Kun adunay mohimo og oil smuggling, kinsa man? Ang mga tag-iya ba og botika? Ang mga negosyante ba og panapton?

Kana kay petrolyo ang gi-smuggle, adto gyud kini ibaligya sa mga gasoline station. Ang petrolyo dili man “raw materials” sa ubang produkto.

Binilyon ka pesos nga buhis ang nahanaw niining oil smuggling.

Apan sumala pa sa mga balita nga dili kini masumpo tungod kay hasta ang mga opisyal sa lokal nga kagamhanan nalambigit niini.

Dinhi sa Sugbo, adunay usa ka bag-ong siyudad nga giingong gihugpaan og dagkong barko ang baybayon.

Adunay sistema niining oil smuggling nga “ipa-ihi” gikan sa usa ka barko paingon sa laing barko. Apan kining mao nga klase sa smuggling ginagmay lamang kini.

Usa ka dakong opisyal sa Bureau of Custom mitug-an kanako nga didto sa “breakwater” (utlanan sa kadagatan sa Pilipinas ug sa international waters) mohunong ang dagko kaayong mga international tanker ug tuparan og local tanker. Anhi mahitabo ang gitawag og “pa-ihi” aron pagbalhin sa kargang petrolyo paingon isulod sa teritoryo sa Pilipinas.

 Kinsa may nagpa-utaw-utaw pagbantay sa breakwaters? Dili ba ang mga sakop man sa Philippine Navy?

Sumala pa sa atong tinubdan niining impormasyon nga mao kini gihimong panguwarta sa mga opisyal sa Philippine Navy.

Mas maayo kuno kini nga pamaagi alang sa mga oil smugglers kay mas makabarato sila sa ilang suborno ngadto sa mga sundalo, kay sa mga opisyal sa adwana nga dagko na kaayo og pangayo.

Kun mao kini, dili na lang kita mahibulong kun pirme nga walay buhis nga mosulod alang sa katawhan kay malisod pagsakop sa oil smuggling didto sa kadagatan.

Ang madalidali og gukod mao ra ang BOC, mao nga hasta ang mga politiko misakay karon sa isyu ug miapil sa panawagan nga mag-binalhinay sa mga opisyal kay lagi wala masumpo ang oil smuggling sa adwana ug wala nila tagda ang oil smuggling nga nanghitabo sa kadagatan – ang “pa-ihi system” sa kalungsoran ug ang “pa-ihi system” sa breakwaters.