Gugma sa amahan

Sabado sa gabii. Hapit na moalas-onse, wala gihapon pagnga ni nanay Totang ang lamparilya duol sa bentana. May gipaabot siya -- ang akong  Tatay Andot.

Construction worker ang akong amahan. Gikan sa Lunes hangtod Sabado sa hapon ang iyang trabaho sa siyudad. Sabado lang siya mouli dinhi sa among lungsod sa Balamban.

Nagpirat-pirat na ang siga sa suga nga gilabyan sa nagkabugnaw’ng huyohoy. Daw mapinanggaong hawok kini nga misapigad sa akong nawong. Ug wala tuyoa, giganoy ko sa katulogon. Unya sa akong paghinanok, kalit lang kong napugwat dihang nabati ko ang tingog ni Tatay: “Yad, (binali sa pulong Day nga pirmeng isangpit ni Tatay kang Nanay), si Javier, nagmata pa ba?”

Wa pa gani katubag si Nanay, gisugat na nako si Tatay. Gigakos ko dayon ang dala niyang daw unlan ka dako nga pan. Paborito kaayo ko kining maong pan nga gikan sa Tinong’s Bakery. May pansit ug bugnaw pa gyod nga softdrink nga gibitbit si Tatay Andot. Dili kay kini lang. Duna say bag-ong mga kuwaderno, bolpen, ug usa ka balong intermediate paper. “Hala, kadaghan sa dala ni Tatay! May nahabilin pa kaha sa iyang suweldo?” Kalipay sagol kahingawa ang milanog sa akong kahiladman.

“Wa ko mosakay’g trak depasaheroan, Yad, aron makadaginot. Nagpaabot ko sa dekarga nilang Indaya, bahala na’g lawom nang gabii molarga ug hinay modagan. Wa sab koy palitpalit og sud-an. Ang gipabalon mong bulad, ginamos ug pritong barungoy maoy gisula ko sa mais nga kan-on tibuok semana. Ug naatol nga dunay gipaobertayman sa trabahoan, miapil gyod ko. Buwahan, mapalit nako ang tanang kinahanglanon ni Javier sa tunghaan ug may matunol pa ko nimong suweldo.” Ni Tatay pa nga may pinilong papel nga gitunol ngadtong Nanay.

“Dong, pagtarong gyod tawon sa imong pagtuon, ha?” Gihapuhap ni Tatay akong ulo. Na-feel nako ang bagang kubal sa iyang palad. Mituhop ang iyang pakiluoy sa akong kahiladman. Ug wala ko kapugngi ang mga luha dihang natugkad ko ang katam-is sa iyang gugma -- ang gugma sa usa ka buotang amahan. (Kataposan)