Pagguba sa kabukiran sa Balamban gikondenar

CEBU, Philippines — Kusganong gikondenar sa Save Cebu Movement ang gihulagway nilang padayong pagdagmal sa kabukiran sa Sugbu para lang sa pagatukorong Provincial Capitol  sa lungsod sa Balamban dungan sa panawagan para sa Malacañang nga aksyonan ug ipahunong kini.

“We, the Save Cebu Movement, strongly condemn the continued assault on Cebu's mountains by the construction of the 'soon-to-rise Provincial Capitol' by the Provincial Government of Cebu and the Department of Public Works and Highways(DPWH), including the Department of Environment and Natural Resources,” sumala pa sa usa ka bahin sa ilang gipagawas nga pamahayag.

Una niini, si Cebu Governor Gwendolyn Garcia nanghunaw kabahin sa maong proyekto. Iyang giklaro nga dili ang Kapitolyo ang nagpabuhat sa maong proyekto ibabaw sa bukid sa Barangay Cambuhawe, Balamban.

Apan matud niya usa kining dapita sa ilahang gikonsiderar nga butangan unya sa bag-ong Capitol building gawas sa Cebu City.

Matud ni Garcia ang Department of Public Works and Highways (DPWH) ang nagtrabaho sa road widening ug pag-umad sa access road sa maong dapit.

Ang maong pamahayag pagkondenar gipirmahan sa nagkalain-laing organisasyon sama sa  5pcs Dally HabitBasuraRun/Tumbler of Hop; Clean,Healthy, and Green Environment for Naga (CHanGE Naga), Legal Alternatives for Women (LAW) Center,Inc., Philippine Earth Justice Center,Inc.(PEJC), the Philippine Movement for Climate Justice(PMCJ) in the Visayas, Pusyon Kinaiyahan, Regional Center of Expertise(RCE-Cebu), Sectoral Transparency Alliance on Natural Resource Governance in Cebu(STANCe), Youth Action for Climate Action Philippines(YACAP Visayas) ug University of Southern Philippines Foundation(USPF) Community Extension Services.

Ang grupo misaway sa proyekto kay bisan wala pay Environmental Impact Assessment giugmad na diretso ang proyekto nga usa ka dakong kalapasan sa Constitution ug sa mga environmental laws and regulations sa nasud.

“No less than the1987Constitution guarantees the right of all people, in this case Cebuanos, to a balanced and healthful ecology in accord with the rhythm and harmony of nature…This right, as held in the Oposa ruling, is held in trust for all generations, present and future in accordance with the principle of intergenerational equity,”matud pa sa ilang pamahayag.

Buot sa grupo nga dili una kini padayunon og trabaho. Sumala pa nila importante kaayo ang kabukiran sa panahon karon nga dunay Climate Change.

“We are the midst of a climate crisis….In fact, it is already Code Red for Humanity according to the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC).” Mismo si UN Secretary-General António Guterres’ mipagawas sa pamahayag bahin sa Code Red of Humanity niadtong 2021 tungod nameligro na ang tanan tungod aning Climate Change.

Ang proyekto midaro sa mga kalasangan sa lugar aron butangan og karsada.

Si Atty. Rose-Liza Eisma-Osorio, ang tigpamaba sa grupo miingon sa The Freeman nga karong bag-o ra sila nasayod sa tinud-anay nga nahitabo sa maong proyekto mao nga karon ra sila nakahimo og aksyon pagkondenar niini.

“This means there were no adequate consultations made, and lack of transparency about this is apparent,” ni Osorio pa.

“The project is obviously an environmentally critical project and whoever the proponent/s is/are should ensure that the public is fully informed before undertaking the project; DENR also must ensure that all must be informed, consulted before anything is started. These requirements are clear under EIA law and regulations,” dugang pa niya Osorio. –Gikan sa The Freeman/IBM

Rama miklaro nga apil siya nga naglantaw sa heritage preservation

Giklaro ni Cebu City Mayor Mike Rama nga apil siya uban sa mga Cebu leaders nga naglantaw alang sa heritage preservation.

Kini human ang nagkalain-laing LGUs nga ubos sa Cebu Provincial government nipadayag og suporta ngadto kang Cebu Governor Gwendolyn Garcia.

Sa nasayran si Rama misang-at og kaso nga administratiba batok kang Garcia gumikan sa giingong abuse of authority, grave misconduct, improper conduct, and unprofessional conduct for a public official.

“Atong klarohon para masabtan pag-ayo sa mga silingan nato na mga politiko. Kita mga taga Cebu City naghatag ug dakong pagpakabana na ipreserbar ang mga heritage site sa Sugbo. Dakong garbo na nato ug dili na nato pasagdan aron ang sumusunod nga henerasyon naay ipadayon,” segun ni Mayor Rama sa iyang statement.

Ang mayor mipasaka og kaso batok kang Garcia human kini nimando nga ipahunong ang construction sa Cebu BRT diha sa Osmeña Blvd. atubangan sa Capitol building. “Kini maoy hinungdan nga gitugotan nato ug gi-suportahan ang Cebu Bus Rapid Transit (CBRT) kay dili kini makadaot sa atong mga heritage buildings” suma pa ni Mayor Rama.

Giklaro ni Rama nga ang kaso nga iyang gisang-at kabahin lang sa pagpanghilabot ni Garcia ug sa pag-impluwensya sa uban aron ihunong ang Cebu BRT project. “Uyon ta na atong protektahan ang Kapitolyo, walay lalis diha…Ang isyu kay ang pag-apil- apil sa Gobernadora nga mosugo siya na ipa undang ang CBRT. Wala siyay katungod. Mao kini ang rason nganong atong gipaabot kang Presidente Marcos ang isyu,” dugang pa ni Rama.

Ang CBRT gipaabot nga makahatag og kasayon ingon man luwas nga transportasyon sa katawhan.

“Kini atong i-ampo, inubanan sa pangaliya sa Balaang Bata, ang atong Sr. Sto. Niño, ug mga pag ampo sa mga Santos apil si San Pedro Calungsod, nga mahimo kitang solusyon alang sa Sugbo,” dugang pa ni Rama.