“Dapat Dili Mawad-an og Focus”

CEBU, Philippines — Kakugi, pagpokus sa pangandoy ug pagsalig ngadto sa Kahitas-an maoy sulundong hiyas nga buot niyang ipaambit ngadto sa kabatan-onan aron magmalamposon sila sa gipiling laraw sa kinabuhi.

Dakong dungog alang kang Marcia P. Butastas, 21 anyos, nagpuyo sa Labangon ning dakbayan, ang pagkalanding niya sa ikanapulo nga pwesto sa mga nakapasar sa bag-o lang nigawas nga resulta sa Certified Public Accountant Board Examination. Siya lang ang nag-inusarang taga Sugbu nga nakasulod sa top 10 sa maong pasulit nga gipahigayon sa niaging buwan.

Lumad siya nga taga Almeria, Biliran apan dinhi na siya nagpuyo sa Sugbu sukad sa pagtungha sa kolehiyo ug hangtod karon nga nagtrabaho na siya sa usa ka prestiyohosong kompaniya.

Ikatulo siya sa unom ka mga anak sa magtutudlo nga mga ginikanan. Apan iyahang amahan na lang ang nagtudlo karon ug wala na nipadayon sa maong propesyon ang iyahang inahan sukad bata pa sila.

Nagtungha siya sa Tabonan  Almeria Elementary School. Gipaambit ni Marcia sa Banat News Tingusbawan nga sa Grade 3 pa siya nagbuwag na iyahang mga ginikanan tungod kay wala kini nagkasinabot ug nasuko matod pa iyahang amahan nga niundang pagtudlo iyahang inahan.

“Sige kog hilak kay suod man kaayo me sa akong mama. Unya maglisod na me og pagkaon,” hinumdom pa niya.

Sa pagtungtong niya sa Grade 4 nibalhin siya pagpuyo didto sa iyahang mga apohan aron aduna silay katabang sa bulohaton sa balay ug aron sab makuhaan ang gastoan sa iyahang amahan. Brayt nga bata si Marcia ug nigradwar siya isip valedictorian sa elementarya. Sa pagpadayon na niya og tungha sa Tabonan National High School, nibalik na siya pagpuyo didto sa ilaha mas makapokus siya sa iyahang pagtuon.

Gisungog sila sa panahon sa dihang 2nd year high school pa siya diin nasakit iyahang amahan sa kasing-kasing ug nagpuyo sa ospital sulod sa usa ka buwan. Giprenda nila ang ilahang yuta alang sa galastuhan. Inabagan sa iyahang mga iyaan nakalahutay sila sa maong krises.

Nigradwar gihapon si Marcia sa hayskul isip valedictorian ug nitaak dinhi sa Sugbo aron mukuha og kurso nga B.S. Accountancy sa University of Cebu. Sa iyaan niya siya nag-istar.  Kay nigradwar man siyang Valedictorian, nakapahimulos og 100% tuition fee discount.

Apan human sa usa semester nibalhin sa University of San Carlos, diin ang galastuhan giabaga sa iyang amahan.  “After one semester, nangita gyud ko’g scholarship kay kahibalo gyud ko nga dili gyud makaya ni Papa nga mapahuman ko kay daghan biya me,” asoy pa niya.

Hinungdan nga nag-working student siya sa ilang library ug nalibre ang iyang matrikula. Naglisod matod pa siya kaniadto sa pagdungan sa pagtuon ug pagtrabaho. “Kung naa kay late ug absent kinahanglan imong taplan,” niya pa. “Wala gyud ko’y vacant, usahay dili na ko maka-lunch kay mag-apas naman ko.” Angkon niya, usahay masuya siya magtan-aw sa iyahang mga kauban nga magtuon didto sa library atol sa iyahang duty.

“Mauwaw ko managad nila. Pero wala gyud na gipa-feel nila nako nga usa ra ko ka working student.”

Mapasigarbuhon nga gibutyag ni Marcia nga bisan nga working student siya kanunay gihapon siyang masulod sa top sa dean’s list.

“Sige lang gyud ko’g tuon if naa koy vacant. Wala gyud koy barkada ug laag. Ang uban probinsyana moanhi og syudad kay maihas og mga mall pero ako lang gyud gi-instill sa akong mind nga niari ko aron moeskwela ug dapat dili nako i-fail akong mga ginikanan,”pamunto pa niya.

Gikan sa library nabalhin siya sa faculty room isip working student. Niining panahona  nagdawat sab siya og tutorial matag weekend.

Sa pag-abot niya sa 3rd year niundang siya isip working student kay nadawat man isip scholar sa Borromeo Brothers diin 100% free sab ang iyahang matrikula.

Pagkasakit

Niadtong 5th year na siya,nahitabo ang labing dakong pagsulay sa iyahang kinabuhi human nataptan og viral encephalitis--usa ka virus sa iyahang ulo nga nagsugod matod pa sa iyahang tipdas.

Hinumdom pa niya, naligo siya bisan nga naglain ang iyahang lawas. Nagsugod matod pa sa pagsakit sa iyahang ulo ug pagpamanhod tibuok lawas. Nagpadala siya sa ospital ug didto nasuta ang maong sakit.

“Dili ko kabangon ug kakita,” hinumdom pa niya, diin duha ka semana gyud siya sa ospital.

Naundang siya pagtungha ug nibalik na sa tunghaan pila ka adlaw sa wala pa ang graduation. Gihatagan siya og tsansa sa iyahang mga maestro nga makakuha og mga pasulit aron makadungan og gradwar sa iyahang mga kauban. Gibuligan gyud siya sa Ginoo ug nigradwar isip magna cum laude.

Wala nakaapil sa board exam si Marcia sa buwan sa Mayo sanglit nipahuway paman siya gumikan usab sa iyang balatian. Nagself-review na lang siya alang sa sunod nga exam nga nahitabo niaging bulan.

“Sige lang gyud kog pray,niadto ko sa Simala ug nisimba sa Sto. Niño.  Akong gi-recall ang akoang struggles sa una aron makakuha ko’g kusog,” paambit pa niya.

Gawas sa pag-ampo giisip niyang inspirasyon mao ang duha ka mga manghod aron makatabang siya sa pagpatungha nila.

“Dili ko ganahan nga ma-experience nila ang akong na-experience sa una nga mag-working student.”

Human sa pila ka adlaw nga pagpinaabot sa resulta, nasurpresa siya sa dihang gipukaw siya sa iyahang igsuon ug miingon nga nakapasar siya sa board exam ug nasulod sa top 10. Didto siya sa Biliran niining panahona ug nakigsaulog kauban ang iyahang pamilya.

“Happy kaayo ko, niya ni-hug si papa nako sa kalipay,” niya pa. Sa pagka karon, bag-o lang siya nipirma og kontrata sa SyCip Gorres Velayo & Co. Siya mismo ang gitawagan sa maong kompanya sa wala pa nigawas ang resulta kay usa man siya sa top 10 sa ilahang klase nga gihatagan niining kompanya og P50k nga cash assistance para sa ilahang review.

Gipaambit sab ni Marcia nga dako kaayo og tabang ang mga tawo nga nagmahal kaniya sa pakigbisog sa giagiang pagsulay.

“Na-feel man gud nako ang love sa mga tawo nako. Kato lang pagkasakit nako, ang nakabuhi gyud nako kay ang donation sa mga tawo,”angkon pa niya.

Nagpasalamat sab siya sa iyahang uyab nga sukad hayskul pa kay nahimo niyang sandiganan kon bation siya og kahuyang.

“Kung stress kaayo ko kay motawag lang ko niya.”

Giisip nga sekreto ni Marcia sa pagkab-ot sa iyahang pangandoy mao ang pagsalig sa Ginoo, pagsalig sa kaugalingon ug inubanan sa kakugi ug pagtakda og prayoridad sa kinabuhi. Ang Ginoo ang giisip niyang tuburan sa nadawat nga grasya karon.

“Faith in God gyud. Dili gyud to akoa, gikan gyud to Niya,” niya pa.

“Dili ko ganahan nga kung makadungog ang tawo sa akong pangalan kay maluoy sila nako, gusto ko ma-inspire sila nako nga bisan nasakit ko nakabangon ko.” Panapos niya, “You have to seek for the reasons of your struggles.  Ngano naa man kay struggles, tungod kay naa kay goal. Ngano naa man kay goal, tungod kay naa kay purpose. Normal ra nang struggles para ma-motivate ka. Dapat dili ka mawad-an og focus.”