30 ka barko wa palargaha

CEBU, Philippines - Dili mominus sa 30 ka mga barkong pasaheroan, cargo vessels ug motorbanca dinhi sa Sugbo ang wala na palawiga sa Philippine Coast Guard sugod niadtong miaging adlaw tungod sa bagyong Nona.

Ang maong mga sakayang pandagat gipanggaid karon sa mga pantalan sa siyudad sa Sugbo ug sa Northern Cebu. Ang uban kanila boluntaryo nga wala palargaha sa tag-iya.

Gitug-an ni Commander Agapito Bibat nga kadto lang paingon sa mga lugar nga apektado sa bagyong Nona ug dunay giisa nga storm signal ang wala na makalarga pa.

Kini sama na lang sa lugar padulong sa Manila, Ormoc,  Palompon, Maasin,  Villaba,  Hilongos,  Baybay ug Bato Leyte lakip ang Cataingan ug Cawayan Masbate, Escalante,  Negros Occidental, San Carlos City ug Sta. Fe sa Isla sa Bantayan.

Wala pa hinuoy na-monitor ang Coast Guard Cebu nga dunay mga gagmay'ng sakayang pandagat sama sa mangisdaay nga nabutang sa peligro diha sa kadagatan tungod sa maong kadautan sa panahon karon.

Liboan na-stranded

Gumikan sa mga wa paglarga sa mga barko libuan ka mga pasahero sugod niadtong miaging adlaw ang nangatanggong diha sa mga pantalan sa Sugbo.

Ang magtutudlo sa Ormoc nga si Lolita Bautista kinsa nitambong lang og kalihukan sa Sugbo niadtong Sabado natanggong karon  diha sa pantalan.

Lakip usab sa na stranded mao si Gaudiosa Obar, 73 anyos kinsa nag-inusara ug gikan sa Bohol paingon kini sa Ormoc.            Samtang na-stranded usab ang 600 ka mga pasahero sa MV Leo The Great nga gikan pa sa Cagayan de Oro City ug paingon unta sila sa Manila.

Nitugpa sa N. Samar

Matud pa sa Pagasa, alas 11:20 kagahapon sa buntag nihimo sa iyang unang pag-landfall ang bagyo sa Isla sa Batag,  Laoang sa Northern Samar.

Nagtuo si Engr. Oscar Tabada, Pagasa Visayas Director nga human sa pag-igo sa bagyo sa kayutaan mohinay ang gikusgon niini.

Ang bagyong Nona adunay gikusgon sa hangin nga 150 kilometros matag takna ug haguros nga 185 matag oras. Nag-irog kini paingon sa kasadpan sa 17 kilometros matag takna hinungdan  gilauman nga karong adlawa anaa na kini sa Gasan,  Marinduque.

Storm Warning Signals

Giisa sa storm signal no. 3 ang mga lugar sa Luzon sama sa Catanduanes,  Camarines Sur, Albay,  Sorsogon, Masbate,  Ticao ug Burias Island lakip na ang Northern ug Eastern Samar, ug Biliran.

Signal no. 2 usab ang Camarines Norte, Marinduque, Romblon, Oriental ug Occidental Mindoro,  Batangas,  Laguna,  Southern Quezon ug sa Visayas mao ang Leyte.

Pabiling anaa sa storm signal no. 1 ang lugar sa Metro Manila, Bataan, Bulacan,  Lubang Island, Corob, Cavite, Rizal, ug ang Quezon lakip na ang Polillo Island.

Sa Visayas mao ang lugar sa Southern Leyte, Northern Cebu ug ang Isla sa Bantayan, Camotes Island,  Aklan,  Capiz,  Northern Negros Occidental ug Northern Iloilo. Samtang ubang bahin sa Mindanao ang apektado usab sama sa Dinagat Province ug Siargao Island.

Flights kanselado

Samtang tulo ka mga biyahe sa abyon gikan sa Mactan Cebu International Airport ang gikanselar sukad kagahapon sa buntag.

Ang mga biyahe mao ang gikan ug padulong sa Tacloban, biyahe padulong sa Surigao ug ang biyahe paingon sa Bacolod.

Matud ni Andrew Harrison, Chief Executive Adviser sa GMR-MEGAWIDE Cebu gihimo kini  isip precautionary measures aron luwas ang tanan.

Gipaabot nga mosunod usab niini ang uban pang airline companies nga adunay mga biyahe sa mga nahisgutang lugar nga maagian sa bagyo.

Disaster councils nangandam

Gitigom kagahapon sa buntag ni Acting Mayor Edgardo Labella ang mga tawo nga naglangkob sa Disaster Council aron mangandam sa epekto sa bagyo. Matud pa ni Sim Romarate sa Cebu City Disaster Risk Reduction and Management Council gi-activate na ang Incident Command System (ICS) ug gipanghatagan na sila sa ilang mga tahas. Ilang gibuhi ang ICS nga maoy gimando sa National Disaster ug sa Office of the Civil Defense matag adunay katalagman nga moabot.

Incident Commander sa ICS mao si City Administrator Lucille Mercado ug ang Responsible Officer mao si Acting Mayor Labella.

Sa laing bahin, ang tigpamaba sa Dakbayan sa Mandaue nga si Roger Paller mipahibalo nga  si Felix Suico ,City Disaster Risk Reduction and Management  Council Officer mipadala na og pahimangno sa mga barangay opisyal nga kinahanglang makahimo dayon og evacuation kun gikinahanglan.

Northern Cebu

Ang hepe sa Provincial Disaster Risk Reduction Management Office (PDRRMO) Baltazar Tribunalo mipahimangno sa mga kalungsuran nga magmabinantayon tungod kay ang bagyo magdala kini og hangin ug uwan.

Ang mga nagpuyo sa daplin sa sapa kinahanglan usab nga magmabinantayon kay basin og mokalit lang og kusog ang baha.

Si Tribunalo nanawagan usab kini sa mga magtutudlo o opisyal sa mga eskwelahan sa amihanan nga kung kusog kaayo ang uwan ikanselar ang klase. (Decemay Padilla, Rowena Capistrano, Romeo T. Limpangog ug Brenda Batuto/EIM)(BANAT NEWS)