Age discrimination sa panarbaho

CEBU, Philippines - Kasagaran sa mga advertisement bahin sa panarbaho, mga job openings, ibutang gyud ang edad sa mga applicants. Pananglitan, ages between 18 to 28, sa ato pa, kun 29 ka na, gidid-an ka na pag-apply. Waa na kay hinungdan nga tiguwang. Dili na ka qualified pagpanarbaho. Labi na’g senior citizen na ka.

Sama kini sa advertisement nga kadto dang “with pleasing personality” ang dawaton. Sa ato pa, kun ngil-ad ka’g nawong, ayaw na lang patugatoga’g apply. Kun mosuway ka, lagmit di ka pasudlon sa security guard kay kadto dang “with pleasing personality” nga mga applicant ang pasudlon.  Mao kini ang gitawag nga personality ug age discrimination sa panarbaho. Wala nay job openings alang sa mga tigulang, labi na’g senior citizen na ka. Tawon sad no? 

Apan, kun mahimo nang balaud ang kang Rep. Lucy Gomez sa Leyte nga House Bill 2416, masanta ang age discrimination sa panarbaho. Ang balaudnon giulohan og Anti-Age Discrimination in Employment Act.

Sa ato pa, ang pagdawat sa trabaho, dili na, primarily ibasi sa edad kundili sa qualification gyud. Meaning, kun makita nga mas qualified ka bisag 50 na ang imong edad kay sa ubang mas batan-on nga mga applicants, duna na kay kahigayonan nga madawat sa trabaho.

Matud ni Gomez, maoy iyang tuyo nga kahatagan og equal nga oportunidad ang tanang mga aplikante sa panarbaho, regardless sa edad. Buot niyang papason ang age discrimination sa pagpangita’g trabaho.

Usahay kono, “older people are forced to retire notwithstanding the fact that they still have a lot to contribute to society,” nagkanayon si Gomez. Kay buot hunahunaon, wala magpasabot nga kon ikaw edad-edaran na, mahanaw na ang imong pagka-productive, ug dili na makatampo pagpalambo sa kompaniya nga gitrabahoan ug sa nation building in general.

Unless for a valid reason, ang balaudnon ni Gomez, nagdili sa mga employer pag-dismiss o pagpugos pagpa-retire sa usa ka empleyado sa dili pa ang legally mandated age of retirement. Sa maong balaudnon, ang mga business establishments gidid-an na pagbutang og age bracket sa ilang mga advertisement pagdawat og mga aplikante sa panarbaho. Ang multa sa mosupak niini, multahan og P10,000. Gamay ra ni alang sa mga dagkung kompaniya.

Sa ubang mga nasud, sama sa America, daghan nang mga kompaniya ang midawat og mga senior citizens sa ilang buhatan, of course, agad sa matang sa trabaho. Sa ato pa, wala nila i-discriminate ang mga senior citizens.

Dugang niini, ang  balaud 9994, Sec. 5 – a, nagbuot nga ang mga “senior citizens who have the capacity and desire to work or be re-employed, shall be provided information and matching services to enable them to be still productive members of society.”

Sa ato pa, kun kaya pa, ug kun aduna pay tinguha pagtrabaho, hatagan ang mga senior citizens sa kahigayonan nga mahimo pang productive ug mabungahon nga sakop sa katilingban.  In the meantime, paminaw sa Senior Citizens Hour, 5:00-6:00 pm, matag Sabado, dyRC, 648 kHz, Tels. 4125249, 4125298. (BANAT NEWS)