10th Moonwalk

CEBU, Philippines - Nahinayon ang gikatakdang 10th Moonwalk niadtong Oktubre 19 bisan sa hulga sa after-shocks, human ang magnitude 7.2 nga linog miigo sa Kabisay-an niadtong Oktubre 15.

Mikubos hinuon og gibanabanang 1,000 ka tawo ang misalmot itandi sa 3,000 ka nanguyog niadtong nakalabay’ng tuig tungod kay mas gipiling moalagad sa dinaliang gimbuhaton alang sa Bohol.

“Earthquakes and aftershocks come and go but breast cancer, when this comes it doesn’t just go,” matud pa ni Ronald M. delos Reyes, program coordinator sa Eduardo J. Aboitiz Cancer Center-Ramon Aboitiz Foundation, Inc. Hinungdan nga bisan og ubay-ubay ang miatras nga pundok, padayon ang lakang o pagtikang alang sa Moonwalk.

Nganong moonwalk man?

Ang “Moonwalk: A walk for breast cancer awareness” ipahigayon matag Oktubre atol sa takdol. Natunong niadtong petsa 19. Simbolo ang takdol nga buwan sa katibuok ug kahayag sa atong paglaum bisan unsa pa mang pagsuway ang atong masugatan ning kinabuhia, o trahedyang matagamtaman.

“Ang Moonwalk project naningkamot nga maka-increase tas awareness labi na dinhi sa Cebu kun unsa kamahinungdanon ang monthly breast self-examination o kinaugalingong pagsuhid sa totoy,” nagkanayon si delos Reyes atol sa hamubong programa nga gipahigayon diha sa Fuente Osmeña Oval diin nanukad ang hinugpong pagbaklay dulhog ngadto sa Plaza Independencia mga alas-6 sa kagabhion.

“Breast self-examination is important to effectively fight breast cancer. Ma-share nato sa publiko pinaagi aning Moonwalk ang mga hinungdan sa breast cancer, how it can be prevented, nya maka-promote ta’g collaboration and partnerships sa gobyerno, sa civic and private sectors,” dungag niya.

Gipaambit sab ni delos Reyes nga breast cancer maoy nag-unang matang sa kanser nga motakboy sa kababayen-an dinhi sa ato, ingon man sa tibuok Pilipinas. Atol sa 10th Moonwalk, gihisgotan niya nga duha sa mga pasyente mga lalaki. Buot ipasabot, bisan ang lalaki wala makalingkawas niini. Gani dunay duha ka lalaking bag-ong natalang nagsagubang niini dinhi sa ato.

“With records of 657 deaths out of the 1,349 cases in 2003 to 2007, the Cebu population-based Cancer Registry of Ramon Aboitiz Foundation, Inc. identifies breast cancer as the leading cause of death among Cebuano women,” apas-sumpay nga pasabot ni delos Reyes.

Matud niya nga dinhi lang daan sa dakbayan sa Sugbu, dunay natala nga 250 ka kaso sa breast cancer matag tuig, 50 niini mosangpot sa kamatayon gumikan kay awahi nang namatikdan busa nakalamay na ang cancer cells.

“Sa kababayen-ang nagpangedaron na’g 20 pataas, dili na paigo pa ang monthly breast self-examination. Angayan nang mopaubos sa mammography. Mao ni usa sa gusto namo pahimug-atan permi matag Moonwalk, that the public will learn to understand that this is a unique collective advocacy campaign focused on early screening and detection,” padayon ni delos Reyes.

Testimonya

Ang cancer survivor nga si Jane Pacaide, 44 anyos, usa ka Hong Kong-based flight attendant, nakigbisog pinaagi sa Cebu Cancer Fight, Inc. Sa pagpadayag sa iyang kasinatian niadtong Oktubre 19, siya miagni sa tanang kababayen-an 20-anyos pataas nga magpahiling labi na kun dunay kabanay nga nasakit og kanser.

“We have a choice everyday of our lives. We have a choice between losing a breast or not. We have a choice between humba nga naglangoy sa mantika or adobong kangkong atong kaonon. A piece of cake ba or a piece of fruit,” pamahayag niya sa wala pa magsugod ang moonwalk.

Ang formula sa pagsumpo sa breast cancer mao ni: early detection + proper diet + healthy lifestyle. Buot ipasabot nga likayan/undangon ang pagpanigarilyo, pagkunsumo og mantikaong mga pagkaon, pag-inom og mga ilimnong makahubog, sobrang timbang nga mosangko sa daghang komplikasyong panglawas. Labaw sa tanan, maningkamot nga makatagamtam og saktong pahuway ug paugnat sa kusog.

Libreng mammography sa VSMMC

Sa tibuok buwan sa Oktubre, libre ang mammogram tests sa Vicente Sotto Memorial Medical Center. Pangayo og referral gikan kang Ms. Gina Mariquit sa Eduardo J. Aboitiz Cancer Center, 256-3287 ug 254-6351. Ang mga pribadong ospital mohatag og 30 hangtod 50 porsiyentong discount.

“Ang totoy is supposed to give life. Dili kay mopid-ok sa kinabuhi. Breast cancer can be prevented so life can go full circle, sama kalingin sa buwan,” mao ni ang kinatibuk-ang mensahe sa 10th Moonwalk. (BANAT NEWS)