Obra ni Govinda

CEBU, Philippines - Naglatay sa iyang kaugatan ang talento sa visual arts, apan iya kining gitago sa hataas nga panahon gumikan kay dili uyon ang iyang mga ginikinan niini, sanglit matud pa wala kini tarong kita.

Buot nila nga mamahimo siyang doctor, maoy hinungdan nga nikuha siya og kursong Bachelor of Science in Biology sa University of the Visayas, diin nahimo siyang cartoonist sa school publication, ang The Visayanian. Natapos niya ang maong kurso, apan wala na siya mupadayon pagka doctor.

Siya si Je An Govinda Marquesto, kinsa nangandam na karon alang sa iyang umaabot nga solo exhibit. Ang iyang ngalan nga “Govinda” nga mao say nahimo niyang signature name nga makita sa iyang mga obra, gikan sa pinulungang Sanskrit nga buot pasabot nga maoy “tig amuma sa baka.” Kay ang baka sa nasud sa India usa man ka sagrado.

Adunay ubay-ubay nga istilo sa visual arts si Govinda nga iyang ipasundayag unya atol sa iyang exhibit sama sa connect-the-dots style nga Thread and Nail Art diin sama siya’g nag-drawing gamit ang hilo ug lansang nga gidukdok sa baga nga plywood. Lakip niyang ipakita mao ang Glow in the Dark painting.

Natawo si Govinda niadtong Hunyo 24, 1978 didto sa dakbayan sa Iligan apan dinhi na siya nagdaku sa Sugbo. Ikaduha siya sa tulo ka magsuon ug siya ra ang bugtong lalaki. Ang iyang amahan lumad nga taga Lungsod sa Barili samtang ang iyang inahan taga Medina, Misamis Occidental.

 “Bunalan gyud ko pirmi basta mag-drawing ko,” paglab-as pa niya.

Usa sa iyang dili makalimtan nga hitabo dihang nag-edad pa siya og 8 anyos diin nasakpan sa iyang inahan nga nag-drawing siya sa tape sa Jai-Alai gamit ang ballpen. Gibunalan siya og arnis gumikan niini. Mao nga sukad niadto taguan na niya ang iyang mga drawing. Lakip sa iyang nataguan hangtud karon ang tape sa Jai-Alai, iyang gitapigan hangtud karon.

Sa pagtungtong niya sa high school, gililong niya sa iyang inahan ang pag-apil-apil og mga drawing contest.

Adunay kausa nga niuli siya sa ila nga nagdala og daku kaayo nga drawing ug gumikan niini, gibunalan siya sa iyang inahan ug gipasanginlan nga iya kunong gikawat ang painting nga gi-display sa ilang tunghaan. Gisultian niya ang iyang inahan nga iya kadto’ng obra nga maoy nakalangkat sa unang ganti sa contest apan wala motuo niini ang iyang mama.

Niadtong tuig 2003 niapil siya og painting competition sa DENR nga gipahigayon sa Ayala Activity Center. Wala siya magpahibawo sa iyang mga ginikanan nga niapil siya niini gumikan sa ilang nahaunang patakaran. Apan wala siya masayod nga anaa diay ang iyang mama sa taas ug nagsud-ong lang sa maong kalihukan.

Dihang iyang ngalan maoy gitawag alang sa first prize, niduol kaniya ang iyang inahan samtang naghilak. Giingong naulaw kini kay iyang nakita nga nindot ang mga gamit sa kontra sa iyang anak apan kini gihapon maoy nakadaug. Sa maong hitabo, gidawat na sa iyang mama ang gipili niya nga propesyon. Giingnan siya niini nga kana imong premyo ipalit na’g materyales. Dinhi na nasabtan sa iyang mama ang talento sa iyang anak.

Dili lamang visual arts ang talento ni Govinda. Tipik usab siya sa sikat kaayo nga tribal band sa Sugbo nga mao ang Kadangyan. Nilungtad sila og 13 ka tuig. Human niini, nibalik siya sa iyang bar nga mao ang Drum Café sa may dalan Gen. Maxilom Avenue apan iya kining gisirad-an ug gihimong studio aron maka-concentrate siya sa pag-drawing. Ang linog sa Bohol maoy usa usab sa rason nganong nibalik siya pag-drawing. Iyang gi-donate ang tulo niya ka karaang painting nga nahalin usab dayon atol sa usa ka exhibit for a cause. Hinungdan nga na-encourage siya sa pag-drawing og usab. Nadiskubrehan ni Govinda ang Thread and Nail Art dihang na-discourage siya sa painting human siya niapil og painting contest alang sa usa ka dakung kalihukan sa simbahan kay matud pa walay klaro nga guidelines.

Sa ilang balay iyang nakit-an ang daghan kaayong sobra nga gagmay’ng lansang ug nigpis nga pisi nga iyang gigamit kaniadto sa paghimo og drums. Iyang nahuna-hunaan nga maghimo siya og artwork gikan niini.

Gani sa una niyang pagsuway, iyang gipapilit ang pisi apan wa siyay nakit-an nga impact sa iyang trabaho hinungdan nga iya nasab gisuwayan ang connect-the-dots nga ideya gamit na ang lansang.

Iyang gidukdok ang lansang sa plywood nga walay pattern ug gi-apply ang ideya sa painting nga “light and shade” diin kun asa dapit ang dark area, adto niya butangan og daghang pisi o hilo samtang diyutay sa light area. Dinhi iyang na-achieve ang 3D effect sa maong obra.

Ang labing una niyang nahimo mao ang dagway ni Hesukristo diin itom ug puti nga pisi ang iyang gigamit kay mao man kini ang sobra sa iyang paghimo og drums. Iya kining gi-post sa Facebook ug nakaagni sa usa niya ka higala nga maoy nanabi sa laing higala.

Giimbitar siya nga muapil og exhibit didto sa kaulohan gamit ang maong ideya diin gi-sponsoran siya og usa ka dakong kompaniya nga namuhat og thread.

Tuod man nadayon si Govinda sa Manila Art Exhibit niadtong Pebrero niining tuiga diin ang nawong ni Rizal ang iyang giporma uban sa mga nagkadaiyang gamit sa modernong teknolohiya gamit ang nagkalain-laing bulok sa hilo.

Ang mao niyang obra adunay gidak-on nga 4 meters by 8.5 meters ug iyang gitrabaho samtang nagpadayon ang upat ka adlaw nga kalihukan diin gitabangan siya og duha ka tawo aron mahuman kini. Gibayran siya og daku-daku nga kantidad.

Pinaagi sab sa maong kalihukan, nisulbong ang iyang karera sa visual arts kay nakakuha siya og daku nga kliyente diin usa ka sikat nga hotel ang ni-hire kaniya aron pamugnaon sa iyang thread and nail art alang sa ilang umaabot nga restaurant. Daku sab ang gibayad kaniya sa maong hotel. Dinhi na nagsunod-sunod ang iyang swerte sa natad sa visual arts.

Buot ni Govinda nga dinhi sa Sugbo magsugod og kasikat ang iyang mga mugna. Gusto niyang i-prove sa uban pang Cebuano artists nga dili angay mahadlok ug kaya nga makig-kompetensiya sa bisan kinsa nga visual artists.

Gani dungan sa thread and nail art, lakip niyang gihikutar karon ang glow in the dark painting nga usa ka “one of a kind” nga obra.

Aduna usab siya’y mga mixed media painting gamit gihapon ang mga nahabilin nga gamit sa paghimo niya kaniadto og drums. Nakuhaman na sab siya og wall sculpture nga anaa makita sa usa ka yoga studio sa dakbayan sa Mandaue.

“Through ra aning art, kay naa man gyud siya’y kwarta gyud. If you only know sa imong market bitaw kun asa ka. For example, impressionism ko kun kinsa akong market adto ka mamaligya. Kay kun impressionism ka nya muadto ka sa realist o hyper-realism nga painting ang collector nila dili mopalit nimo kay weirdohan sa imong trabaho”.

Iyang gihulagway nga sa niaging tuig, ni-boom ang ilang industriya gumikan kay nahurot ang tanan nilang gipang-display atol sa usa ka exhibit sa usa ka bag-ong abli nga tambalanan sa may north reclamation area.

Mao nga gawas nga sa iyang umaabot nga solo exhibit, aduna say nakalinya nga uban pang kalihukan uban ang lain pang mga visual artists sa Sugbo nga naningkamot usab nga makatongtong sa gibarugan karon ni Govinda. (BANAT NEWS)