Negosyo nga parol

CEBU, Philippines – Ang “ber” season giisip nga maoy panahon sa tuig kanus-a ang katawhan maghinam-himan sa pagsaulog sa Pasko. Sa mga wa kaayo masayod, mao usab kini ang panahon sa mga tighimo og mga parol o Christmas lanterns aron magpahimulos sa Holiday Seasons sa pagpangwarta.

Naila na kining usa ka sitio sa Barangay Guadalupe sa Dakbayan sa Sugbo kay ang dunay mga pamilyang manghimoay og tradisyonal nga mga parol. Ang mga parol  nga porma og bituon maoy nagsimbolo sa bituon sa Bethelem diin si Kristo Hesus natawo.

Pito ka mga pamilya sa Sitio Panaghiusa sa maong barangay ang dugay nang nagnegosyo sa pagpanghimo ug pagpamaligya og parol.

Usa nila ang pamilya Gabutan nga namaligya og mga parol sulod na sa 23 ka tuig. Mibisita ang Banat Tingusbawan sa ilaha aron pagtan-aw kun giunsa sa mga pamilya pagpahimulos sa “ber” months aron makakwarta.

Negosyo sa parol

“Dugay na kaayo mi aning negosyoha ug mao na ni nahimong source of income namo kada panahon sa Pasko,” matud pa sa 56-anyos nga si Efren Caballes, ang amahan sa pamilya kinsa niadtong tungora nagporma sa skeletal frames alang sa mga parol.

Gibutyag ni Manong Caballes nga nisulod iyang pamilya sa maong negosyo tungod sa kalisod sila sa pagpangita og paagi nga makahaw-as sa kalisod.

“Kaniadto pa man, naa nay nanghimo dinhi og mga parol. Unya, sunod-sunod na 'to nga ubay-ubay nang mga pamilya nga nanghimo og parol. Usa na mi nila,” matud pang Caballes.

Matud pa niya nagsugod siya sa kapital nga P10,000 ngadto sa P15, 000 nga iyaha usab inutang. Ang maong negosyo karon kusog na kaayo ug nahimo nang panginabuhian sa daghang mga pamilya sa maong dapit.

Karon pa lang Septiyembre  nagsugod na sila og himo og skeletons sa parol nga nagkalain-lain ang gidak-on. Duna usab siya’y mga tawo nga motabang paghimo niini  aron daghan sila og mahimo tungod kay taas ang demand sa ilang produkto tungod sa Pasko.

Ang iyang mga helpers kasagaran ilaha rang silingan ug paryente  maoy mopapilit na sa charol (colored sheets) ngadto sa mga skeleton ug sa “finishing touches.”

Bisan sa ginagmay nga paagi, ang iyang negosyo nakatabang usab sa ilang mga silingan ug mga paryente.

Ang kada usa ka parol nga maporma P3 ngadto sa P5 ang iyang ibayad kanila.  Ug aron mas dako ang ilang makobra, adto na nila kini kuhaon sa bulan sa Disyembre nga diin paspas na ang halin niini.

Si Arlyn Abergonzado, usa sa iyang mga pag-umangkon  nga mitabang sa pagpanghimo niini, misaysay nga nakakwarta sila niini.

“Ten years nako ani nga trabaho sukad pa pagkabata nako, unya dako pud ni natabang sa ako mga needs ug sa family,” matud pa sa 23-anyos nga babaye.

Kuti nga trabaho

Bisan pa man kun gamay ra nga mga materyales ang kinahanglanon paghimo og parol apan ang proseso labihang kutiha ug dili sayon. Ang mga materyales nga gamiton naglangkob sa bamboo sticks, alambre, charol sheets ug papilit.

“Kining among trabaho (paghimo og mga parol) kuti kaayo. Pero, ang nakanindot lang kay malipay mi dinhi nga manghimo og parol. Nakahatag pud siya og kalipay sa mga residente,” matud pang Caballes.

Karong sunod nga bulan, magsugod na si Caballes pag-deliver sa mga hinimo nilang parol ngadto sa nagkadaiyang market vendors sa Freedom Park duol sa Carbon Market sa downtown area sa dakbayan.

Gikan sa Septiyembre hangtod Disyembre, makahimo ang pamilya og labing menos 400 ka mga parol sa nagkalain-laing gidak-on. Ang pamilya direkta usab nga mamaligya niini sa mas ubos nga presyo ngadto sa mga walk-in customers, mga residente ug bisan gani sa mga establisamento nga gustong magbutang niini sa ilang mga tindahan.

Si Caballes, miingon nga bisan pa man sa mga bag-ong mga lain-laing dekorasyon sa Pasko karon, in-demand gihapon ang tradisyonal nga parol.

Nakatabang sa income

Samtang ang pamilya nga Gabutan, laing tighimo og parol sa maong sitio miingon nga nagsuplay usab sila og mga parol sa mga kompaniya sa mga malls ug hotels dinhi sa Sugbo matag tuig.

Sukwahi sa mga Caballes nga sa Septiyembre magsugod og porma sa ilang mga parol, ang mga Gabutan nagsugod sa buwan pa lang sa Hulyo tungod sa kataas sa demand.

Si Wilma Gabutan, 47-anyos nga inahan, nga nagdepende nga gayod sila sa maong seasonal venture alang sa ilang financial needs atol sa Pasko.

Ang pamilya nag-supply usab og star-shaped lanterns ngadto sa lantern shop operators ug sellers sa Freedom Park. Ang ilang parol nagkantidad og P25 alang sa kinagamyan, P50 alang sa 18 inches nga parol, P100 sa regular size ug P130 sa kinadak-an.

Miingon ang ginang sa Banat Tingusbawan nga daghang local vendors nga magdala sa ilang kariton nga moanha sa ilang lugar aron mangompra og parol nga ilaha usab patongan aron sila makaginansya.

Sumala pa nga karong bulana palang, nagsugod na og pangabot ang mga orders ug gipanglantawan nila nga hangtod sa pagsulod sa buwan sa Disyembre mosaka pa g’yud ang demand niini.

Giangkon sa duha ka pamilya nga tiempo-tiempo ang maong negosyo apan dako kini og natabang kanila nga mga “average-earning families” pagpatubo sa ilang resources ug pagpalambo sa ilang creative skills. (BANAT NEWS)