ASEAN nabalaka sa taras sa China sa WPS

CEBU, Philippines - Mas nigrabe karon ang kabalaka sa mga sakop sa Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) sa gipakitang kaagresibo sa kinaiya sa China pagpangilog og mga teritoryo sa West Philippine Sea.

Kini maoy hinungdan nga mao ni ang nag-una sa mga tukion sa mga lider sa ASEAN sa labing unang higayon nga i-host ang maong summit sa nasud sa Myanmar. Sa pagsuwat ning balita, dunay standoff  tali sa Chinese ug Vietnamese duol sa Paracel Islands dihang gipamugos gyud sa China ang pagmutar sa ilang deep oil rig sa lugar nga gisupak sa Vietnam.

Dako kaayo ang nakapusta sa maong kagubot, ang WPS usa sa labing importanteng shipping lanes sa tibuok kalibotan, apan ang pipila ka mga sakop sa ASEAN  dunay pagduha-duha pagbangga sa China.

Bugtong ang Pilipinas lang ug Vietnam maoy nakaako pagsungag sa China bisan sa kadako ang deperensya sa ekonomiya ug pwersa militar sa duha ka nasud. Gipaabot nga awhagon ni Presidente Benigno Aquino III ug Vietnam Prime Minister Nguyen Tan Dung ang mga kauban sa ASEAN nga maghiusa kontra sa gipanghimo karon sa China.

Tukion usab sa mga leader sa ASEAN ang tension sa Korean Peninsula ug ang political crisis karon sa Thailand. Mao kini ang labing unang higayon nga mo-host ang Myanmar  sa ASEAN sukad nga natukod ang grupo niadtong 1997.

Gawas sa maong mga tensyon, si Myanmar President U Thein Sein nanawagan sa mga ASEAN leaders nga mangita og mga pamaagi aron mamenusan ang impact sa climate change. "Extreme weather patterns due to changing climate have affected ASEAN countries in increased frequencies and ferocity each year. The ASEAN Humanitarian Assistance Center (AHA) has yet to adequately respond to these natural disasters," matud pa niya sa 24th ASEAN leaders' meeting.  Matud pa ni Sein, kinsa nakaduaw dinhi sa Northern Cebu human sa pagkuso-kuso sa bagyong Yolanda, kinahanglang aduna gyu’y mga pagpangandam sama sa epektibo ug paspas nga sistema panahon nga dunay kalamidad.

Misugyot siya nga magtukod og ASEAN rapid response ug mag-andam og emergency fund. (BANAT NEWS)