Tubig sa Butuanon river miarang-arang na

CEBU, Philippines - Unang  giatiman sa kagamhanan ang  Butuanon river ug isunod  sa paghinlo   ang sapa  sa Guadalupe aron  limpyo  ang  tubig  nga  imnonon  sa katawhan  sa Metro Cebu areas.

Mao  kini  ang  gibutyag  sa  mga  tinugyanan  sa Department of Environment and Natural Resources (DENR)7 atol  sa Kapihan sa PIA  kagahapon  sa buntag.

Si Engr. Cindylyn Pepito, Environmental Management  Specialist I nagkanayon  nga  ang  kahugaw  sa Butuanon  river  gumikan  sa mga  basura  sa mga  pabrika  ug  sa hugaw  sa namuyo  nga  katawhan  sa  pagkakaron  mikalma  na.

Kini  tungod  kay   naminaw  ang  mga  opisyal  sa lokal  nga  kagamhanan  sa dakbayan  sa Mandaue  nga  maoy  direktamenteng  tagtungod  sa pagpahinlo  sa  maong  sapa.

Usa  sa  mga  lakang  nga  gihimo  sa kagamhanan sa Mandaue mao  ang  pagpabalhin  sa  mga  molupyo  nga  diha  sa tampi  sa sapa  nagtukod  og  balay.

Walay  lista  ang  DENR  sa gidaghanon  sa mga  apektadong  panimalay  nga  gihaw-as  gikan  sa maong  sapa  ug  usa  kini  sa nakapaminus  karon  sa kahugaw  niini. Apan  ang  laing  mga  basura  nga  linabay   gikan  sa  mga  pabrika  sa  palibot  sa maong  sapa ,  maoy  magpabiling  suliran  sa DENR.

Matud  pa  ni Pepito  nga  gipatuman  nila  ang “adopt a river program” diin  aktibo  kaayo  ang  mga  kawani  sa  mga  pabrika  nga  may  labot  sa maong  sapa  nga  mosalmot  kun  may  iawhag  nga  pagpanglimpyo  sa maong  lugar.

Apan  nagpabilin  karon  nga  problema  sa  mga  pabrika  sa maong  lugar mao  ang  ilang   water treatment facilities (WTF)  tungod  sa kamahal  sa gasto  sa  paggama niini.

Hinungdan  matud pa  niya  nga  iniglihok  nila  sa pag-inspection  sa  ilang  mga  WTF, mobayad  na lang  kini  og dinagkong  kantidad  nga  multa sa kalapasan  nga  ilang  nahimo.

Miingon  si Pepito  nga  dili  madali  ang  hingpit nga paghinlo  sa sapa, apan  gikinahanglan  gayud  nga  ila  kining  mabantayan  tungod  kay  mag-atubang sa dakong  hulga  ang  kinabuhi  sa kaliboan  ka tawo  nga  nagsalig  sa tubig  nga  habwaon  sa MCWD  gikan  sa  mga  lugar  nga agasan  sa  maong  mga  tubig.

Midugang  si  Pepito  nga  ang  Guadalupe river  isunod  nila  sa pag-atiman  tungod  kay  kini  maoy  mga  dagkong  sapa  sa Metro Cebu kansang  tubig  nga  hugaw   nga  motuhop  sa  ilawom  sa yuta, mahimong  mainom  sa katawhan  kun  habwaon  na sa MCWD. Busa  aron malikayan  kini,  giawhag  ni Pepito ang  mga  opisyal  sa kagamhanan  ug  ang  publiko  nga  hiusahan  ang  maong  gimbuhaton  sa paghinlo  sa mga  sapa  aron  hinlo  ang  tubig  nga  mainom  sa katawhan. (BANAT NEWS)