World TB Day gisaulog sa DOH7

CEBU, Philippines - Gisaulog  sa kagamhanan  pinaagi  sa Department of Health (DOH)  ang  World TB  Day  kagahapon.

Dinhi  sa Central  Visayas  ang  DOH7  mipahigayon  og  programa  agi  og pagtamod  sa maong  selebrasyon  didto  sa  Sarrosa International  Hotel  sa barangay  Mabolo, dakbayan  sa Sugbo.

Ang maong  kasaulogan  gitambongan  usab  sa mga  opisyal  sa nagkalainlaing  buhatan sa DOH  sa upat  ka  mga lalawigan sa   rehiyon  7 nga  mao  ang  Cebu,  Bohol,  Negros  Oriental  ug  Siquijor.

Si DOH7 Regional  Director  Dr. Asuncion M. Anden  kinsa  maoy nanguna  sa maong  kalihokan  nagkanayon  nga  ang  mga  local  government  unit (LGU)  gipahatan  usab  niya  og  budget  alang  sa  ilang  mga  programa  nga  may  labot  sa pagsanta  sa  sakit  nga tuberculosis (TB)  sa  ilang  mga  konstituwente.

Matud  ni  Anden  nga  ang  sakit  nga  TB  dili  katiaw-tiawan  sanglit  kun  magkompiyansa  niini  ang  mga  pasyente  tataw  kaayo  nga mahunosan  sila  sa kinabuhi.

Midugang  siya  nga  ang  sakit  nga TB  dali kaayong  motapot  sa lawas  sa tawo  ilabi  kun  hinay  kini  og  resistensya  unya  kuwang sa   mga  sustansyadong  pagkaon.

Sa pagkakaron  ang  maong  matang  sa sakit  gipabantayan  pag-ayo  sa DOH pinaagi  sa  ilang  mga  kawani  sa   mga  kalungsuran, sityudad  ug  lalawigan  nga maoy  moatiman  dayon  sa  mga  masakiton. Gitugon  ni Anden  ngadto  sa  mga  opisyal  sa LGU  nga  moabag  kini  sa pagpadasig  sa ilang  mga  konstituwente  nga  makonsulta  dayon  sa  mga  klinika o  sa  mga  doktor  kun  bation  nila  ang  kaluya  sa lawas  aron masuta  kun  nasugamak ba  kini  og  sakit  nga  TB.

Miingon  si  Sanden  nga  pinaagi  niini  kalikayan  ang  pagdagsang  sa maong  matang  sa sakit  dinhi  sa rehiyon.

Samtang  gipahayag  usab  ni Jocelyn O. Tabotabo NTP Nurse  Coordinator  nga  kasagaran  sa  dali  kaayong  mataptan  og  TB  mao  ang  mga  trabahante  sa industrial  sector.

Kini tungod  kay  kasagaran  kanila hago  kaayo  sa trabaho  ug  usahay  mabiyaan  ang  pagkaon nga  mosangpot  sa pagkapasmo  hangtud  nga  dakpon  na  ang  baga  sa ubo-ubo  nga  mahimong  sakit  nga  TB.

Apan  usa  sa labing  dali  kaayong  makaamot  og  sakit  nga TB sa lawas    mao  ang  pagsuyop  og  sigarilyo

Si  Anden  nagkanayon  nga  ang  sigarilyo  gisambogan  og  kapin  sa 7 mil  ka  mga  engrediente  nga  maoy naghatag  og  kanindot  ug kalalim  suyopon  sa  aso  sa tabako.

Matud  niya  nga  ang  puro  tabako  walay  lami  nga  soyupon  ang  aso  apan  tungod  sa nagkalainlaing  engrediente  nga  gisambog  niini  sa  mga chemist  sa sigarilyo, lami  soyupon  ang  iyang  aso  apan  ikapamatay kini  pinaagi  sa sakit  nga  TB  ug  kanser  sa baga, dugang  pa  ni  Anden. (Liezl Mabini Frasno-Correspondendt/WC)

Recognition Day sa Tuyan malampuson

Malampuson ang gipahigayon nga Recognition Day sa Tuyan Central Elementary School sa Tuyan, City of Naga, Cebu niadtong Marso 22, 2013 didto sa bantawan sa maong eskwelahan.

 Gibutyag  ni Juliet  C. Villapaz, usa  sa  mga  magtutudlo  sa maong  eskuylahan  nga  ang  nahisgutang Recognition Day   gipangulohan  sa  principal sa maong tulunghaan ug supervisor sa City of Naga DepEd Division III nga si Mr. Sherwin Inajada uban ang tanang mga magtutudlo sa tulunghaan sa Tuyan.

 Midugang  si Villapaz  nga gipasidunggan sa maong kalihukan ang mga honor students, achievers ug deportment & special awardees gikan sa grade 1 hangtud sa grade 5. (BANAT NEWS)