Comelec-7: Malampuson ang Eleksiyon

CEBU, Philippines - Gihulagway nang daan kagahapon ni Commission on Elections-7 regional director Dennis Ausan nga malampuson ang makasaysayanong labing unang national ug local automated polls niadtong Lunes.

Kini bisan pa man nagpadayon pa ang pag-ihap sa mga balota sa pipila ka nahabiling mga clustered precincts sa nagkadaiyang bahin sa rehiyon. Atol ning pagsulat sa balita, base sa partial ug unofficial result sa GMA News.tv 84.90 precent election returns pa lang ang nahuman.

 Matud pa ni Ausan nga makita gyud gikan pa sa adlaw sa piniliay nga ang mga botante mihatag gyud og igong panahon nga makabotar.

 Ang mga botante bisan paman sa kalangay sa sistema ug proseso miagwanta gyud sa pag-abot nga makabotar, gani ang uban nakapaabot gyud hangtud kaadlawon.

“With all those people waiting to cast their votes, we have to look at it entirely na successful talaga,” saysay pa niini.

Midugang usab si Ausan nga posibleng sa sunod nga piniliay, automated gihapon, apan mas sigurohon na nilang mas high tech nga mga kagamitan ang ilang gamiton.

“Possibly, we might as well be using PCOS, but if there might be some better machine, gagamit tayo nang mas madali pa dun,” panglantaw pa niini sa 2013 elections.

Dugang usab niini nga sa sunod nga piniliay, mas siguroon na nila ang paagi sa pagrehistro ug posibleng gamitan nila sa Automated Fingerprint Identification System (AFIS) aron mas madali na nga pagtino sa pangalan sa mga botante.

Mahimong gamiton ang maong sistema aron mas sayon sa pagpangita sa pangalan atol sa adlaw sa piniliay. Kini human nga nasuta sa mga miaging piniliay nga aduna’y mga rehistradong mga botante nga wala makit-i ang mga pangalan.

Giklaro usab ni Ausan ang mga reklamo nga nadawat nila mahitungod sa mga botante nga patay na apan anaa gihapon sa ilang record siya mipasabot nga dili dali ang pagtangtang sa ilang mga pangalan diha sa voters list.

“We cannot easily delete the names of the voters, if wala silang napapakitang mga certification sa Local Civil Registrants,” pasabot pa niini. Kini mao ang pagpresentar sa mga kabanay og death certificate nga kining tawhana patay na ug mahimo nang papason sa listahan sa mga botante.

Dugang usab niini nga karong umaabot nga piniliay sa barangay mamahimong manual counting lamang ang ilang himuon tungod kay dili kaayo lapad ang sakop sa pagbotar tungod kay barangay ra man maong dili na kinahanglan pang gamitan og automation.

Misaludo usab si Ausan sa tanang botante nga migahin gyud sa ilang panahon bisan pa man sa kainit sa panahon.

“They took all the courage under the heat of the sun. It’s just a matter of prioritizing,” matud pa niini.

Giklaro hinuon ni Ausan nga dili sa PCOS ang hinungdan sa kalangay sa pagboto niadtong Lunes kondili ang pagsuta sa mga pangalan sa botante.

Ila hinuon nga paninguhaon nga sa sunod nga eleksyon hinaot nga makagamit pa kita og mas daghan pa nga PCOS machine.

 Mibutyag hinuon si Ausan nga mas hapsay ang piniliay dinhi sa Region-7 kumparar sa ubang lugar sa nasud tungod kay mas napangandaman gyud nila kini. “If you cannot perfect it, you really have to prepare for it. It depends on the human factor, because we work much to improve the system,” pasabot pa niya.

“It is much better than the manual election, kasi mas madali,” dugang pa niya. - BANAT NEWS