Sa wa pa ang sugyot ni Senador Alan Peter Cayetano pagbalhin sa Department of Tourism sa Sugbo ug ubang nasudnong ahensiya ngadto sa ubang mga rehiyon, gipahibawo ang samang plano ni kanhi presidente Gloria Macapagal-Arroyo sa iyang pagdaog sa piniliayng presidensiyal niadtong 2004. Gani, aron pagmatuod sa iyang determinasyon pagpakatap sa nasudnong gobyerno gawas sa Metro Manila, gipahigayon sa tugkaran sa Kapitolyo sa Sugbo ang iyang inugurasyon.
Gipakaingon sa mga Sugbuanon nga sa kataposan mabungkag na gyod ang sayop nga pagtuo nga ang Pilipinas tua magsugod ug matapos sa Metro Manila. Nisamot ang ilang kahinangop dihang gitudlo ni Arroyo ang Sugbuanong si Ace Durano isip kalihim sa DOT.
* * *
Nitanyag si kanhi Cebu City Mayor Tommy Osmeña sa South Road Properties nga maoy tukoran sa bag-ong nasudnong buhatan sa DOT. Gimandoan ni Arroyo si Durano sa pagtuon sa tanang gikinahanglan sa pag-ibot sa DOT gikan sa kaulohan ngadto sa SRP.
Apan nahibawo tang tanan unsay sunod nga nahitabo. Nisupak ang mga kawani sa DOT nga ibalhin sila sa Sugbo. Nipasabot ang Malakanyang nga di mapatuman ang orihinal nga plano ni Arroyo. Kay dako ang gasto sa pagbalhin sa mga pamilya sa mga kawani. Napupos na lang ang termino ni Arroyo niadtong 2010 way bisan usa ka division na lang sa DOT nga nabalhin sa Sugbo.
* * *
May sukaranan ang pagduda sa mga Sugbuanon nga gisud lang sila sa bolsa ni Arroyo. Nga gigamit lang niya ang Sugbo pagsagang sa mga pasangil nga gitikasan niya si anhing Fernando Poe Jr. nga kay pilde man siyang FPJ sa Metro Manila ug kay kapin man sa milyon ka boto ang iyang mayoriya sa Sugbo dinhi siya nanumpa.
Mahimong ulog-ulog lang ang iyang plano pagbalhin sa DOT sa Sugbo. Mahimong wa gyod siyay bisan gamay na lang tinguha pagtuman sa iyang saad pag-usab sa naandan nga pagpunsisok sa tanang buhatan sa nasudnong gobyerno sa Metro Manila.
* * *
Mas huyang ang posisyon ni Cayetano karon kay sa nahimutangan ni Arroyo niadtong 2004. Wa kaugpo ang iyang plano pagdagan pagka presidente ug wa pa gani seguro mahinayon bang laing plano sa pagdagan pagka bise presidente. Apan ang dugang kahuot sa Metro Manila ug ang mas sibaw nga awhag sa Sugbo ug ubang lalawigan alang sa mas dakong bahin sa nasudnong budget mahimong makahatag og dugang puwersa sa iyang ideya.
Apan ang pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino, nga maoy naa sa posisyon pagpatuman sa sugyot ni Cayetano sa di pang piniliay sunod tuig, wa mopakita og timaan nga nakakita lapas sa tumoy sa ilang ilong. Padayong gibubo ang labing dakong bahin sa budget sa kaulohan ug mumho lang gihapoy namisik sa Sugbo ug ubang lalawigan.