Campangga, Barili, Cebu-- Labong kaayong buhok ni Samson ang nisugat namo dinhi. Bisan unsaon nimo og likay, hikapon gyong imong dagway sa nangumbitay nga pino nga mga lambungay gikan sa tanom nga gipakatay sa bayanan nga kahoy sa agianan paingon sa Mantayupan Falls. Nisud ko dinhi nga way ideya unsay talan-awon nga nagpaabot.
Apan ang Samson's Hair nagsaad og di kasarangan nga busay. Nadani na kong daan kay sa ganghaan pa lang gisuwat na nila ang mas tukma nga hubad sa falls--ambakan. Sa hilom gibasol nako ang kapakyas sa gobyerno pagpahibawo nako ning talagsaong gasa sa kinaiyahan. Nauwaw hinuon kong naghunahuna sa kahigayonan nga nalipat lang kay nagpunay na lang og pagpanaway.
***
Di hinuon dayon mabantang ang katahom sa Mantayupan Falls. Sa parking lot, mas bantang ang listahan sa mga bayranan base sa gidaghanon sa mga ligid sa mga sakyanan kay sa bisan unsang kasayuran mahitungod sa ambakan. Gipakaingon gani namo nga kinahanglan pa ming manakay sa nagparadang mga traysikol.
Di na kaayo batan-on ang pipila sa among kuyog. Maong nabugnaw ko pagkakita sa daghan uyamot nga lut-od sa mga hagdanan. Bilib na hinuon kong daan sa unang ambakan pa lang. Nakalimot ko sa kahasol sa pagkatkat sa mas tag-as nga mga hagdanan paghangad nako sa mas saba ug mas madanihon nga ambakan sa ibabaw.
***
Nawa ang tanan nakong panagana ug kabalaka sa kadangog ug katungason sa agianan paghimuntog sa tiilan sa 321 ka tiil nga Mantayupan Falls. Kaingon nako nga kami ray nagtikaw-tikaw dinhi. Apan may daghan na diayng nag-una namo. May nangaon ug may nag-inom. Kasagaran nanglangoy sa tin-aw nga dakong lim-aw sa sawog sa ambakan.
Mabaw ang daplin sa lim-aw. Mada ra og langoy nga iniro. Apan gipasidan-an mi nga lawom na kaayo ang bahin nga duol sa gibundakan sa gamhanang hagsa sa tubig. Tam-is ang ilang pahiyom nga tubag sa akong pangutana tugnaw ba. Nakapasamot sa kalalim taliwa sa kaigang sa palibot ang higanteng landong sa labong nga kakahoyan sa mga bukid nga naglibot sa lim-aw.
***
Nanghapit ra mi dinhi. Gikang nanghatod sa sayong pinaskohan sa Cebu Puericulture Center and Maternity House Inc. alang sa mga molupyo sa Hospicio de San Jose. Malipayong gidawat sa dul-an 50 ka hamtong nga kababayen-an ug kalalakin-an ang mga gasa gikan sa usa sa labing karaang institusyon sa kahimsog sa Sugbo.
Ang nangu sa kalihokan nga si Flor Streegan, presidente sa CPCMHI, nidapit sab namo pagduaw sa Bolok-Bolok. Apan human mi nasuyop sa batobalani sa Mantayupan wa na ming kahunahuna og laing dapit nga duawon. Igo na lang nagmahay nga wa ming kada og sapot para kaligo. Nagkasabot hinuon nga sunod namong balik mas andam na sa Mantayupan. Ug bisan sa Bolok-Bolok.
***
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com